ԿԱԽԱՐԴՆԵՐԻ ՀԵՏԱԽՈՒԶԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ
ԴՈԿՏՈՐ ՊԱՊՅՈՒՍ
Թագավորը միշտ բարեհաճ էր Բրյուսի նկատմամբ. կոմսի տիտղոս շնորհեց, հրաշալի կալվածք նվիրեց, նշանակեց սենատոր և երկու նախարարությունների ղեկավար: Թագավորը ներում էր նրան, երբ Բրյուսը, դիմելով իրեն, հիմար էր անվանում, իսկ պալատականներին` սրիկաներ և խոզեր: Իսկ երբ պարզվում է, որ Բրյուսը մի կլորիկ գումար է յուրացրել թագավորական գանձարանից, թագավորը աչք է փակում դրա վրա:
Կախարդների թագավորական ծառայությունում ընդգրկված էին նաև «օտարերկրյա լեգեոներներ»: 20-րդ դարի սկզբին Ռուսաստանի ազնվականության և մտավորականության կուռքն էր ֆրանսիացի հայտնի մոգ և բժիշկ Պապյուսը: Նա երեք անգամ ` 1901, 1905 և 1906թթ. այցելել է Ռուսաստան և որպես բժիշկ և օկուլտիստ` խորհուրդներ տվել թագավոր Նիկոլայ Երկրորդին և թագուհի Ալեքսանդրիային:
1905թ. հոկտեմբերին Պապյուսը Ցարսկոյե Սելոյում Նիկոլայ Երկրորդի խնդրանքով կանչում է թագավորի հոր` Ալեքսանդր Երրորդի հոգին, որն էլ կանխագուշակում է, որ Նիկոլայը կկործանվի հեղափոխականների ձեռքով: Պապյուսը խոստացավ իր մոգական հնարքներով հետաձգել Ալեքսանդրի մարգարեության իրականացումը, համենայն դեպս` մինչև իր մահը: Եվ մոգն իր խոստումը կատարեց. Նիկոլայը գահը կորցրեց մոգի մահվանից 141 օր անց: Պապյուսը թագավորին օգնում էր նաև պետական որոշումներ ընդունելիս:
Հոկտեմբերյան հեղաշրջումից հետո Կախարդների թագավորական ծառայության անձնակազմը մեծ մասամբ արտագաղթեց` ծառայելու այլ երկրների իշխանավորներին. պատահական չէ, որ աշխարհի շատ երկրներում մինչև այսօր էլ կառավարման ձևը միապետությունն է: Սակայն կախարդների ծառայությունը Ռուսաստանում դրանով չվերացավ, թեև այլ անվանում ստացավ. չէ՞ որ Ռուսաստանում թագավորներին փոխարինեցին ուրիշ ղեկավարներ: Հարցը անվանումը չէ, այլ այն, որ ծառայության նպատակն ու խնդիրները մնացին նույնը:
ՅԱԿՈՎ ԲԼՅՈՒՄԿԻՆ
Ձերժինսկու մահից հետո բաժանմունքի հովանավորությունն ստանձնեց Բուխարինը` իշխանության համար պայքարում Ստալինի ընդդիմադիրը, բայց նա պարտվեց և 1938-ին գնդակահարվեց: 1937-1941թթ.-ին գնդակահարվեցին ընդդիմադիր մոգական կազմակերպության գրեթե բոլոր անդամները: Զոհվեց Գլեբ Բոկին, գնդակահարեցին արտաքին գործերի ժողկոմի տեղակալ Ստոմոնյակովին, Ա. Բարչենկոյին և գործնականում բոլոր նրանց, ովքեր թեկուզ ինչ-որ չափով կապված էին Ստալինին ընդդիմադիր այդ թագավորական մոգական կազմակերպության ճյուղի հետ: Կախարդների ծառայության խորհրդային ժամանակաշրջանի պատմության մեջ ՄԱԵ-ն մտավ որպես «բանակային կախարդության» հնարքների մշակող:
Հայրենական մեծ պատերազմի ճակատներում Կարմիր բանակի միլիոնավոր զինվորներ և սպաներ ինքնամոռաց խաղում էին ,ՎՈւվպՎ վպ չսÿՊÿե խաղը: Խաղը ոչ այլ ինչ էր, եթե ոչ մոգական ծես. մարտից առաջ զինվորները փորձում էին խաբել մահվանը` խորհրդանշականորեն փոխանակելով միմյանց ճակատագրերը (անձնական իրեր փոխանակելու միջոցով): Այս ծեսը կատարում էին ինչպես անկուսակցականները, այնպես էլ կոմունիստները, ինչպես հավատացյալները, այնպես էլ աթեիստները` առանց հաշվի առնելու կոչումն ու պաշտոնը: Ծեսն այնքան արմատավորվեց ռազմաճակատի մարտիկների կենցաղում, որ պատերազմի ավարտից 20 տարի անց Մ. Մատուսովսկին և Վ. Բասները խորհրդային հետախույզների մասին պատմող «Սուր և վահան» ֆիլմի համար գրեցին երգ` (որը հետագայում սովետական ժողովուրդը սկսեց հաճույքով երգել) Կարմիր բանակում և ռազմական հետախուզությունում մոգության զանգվածային դեպքերի մասին: Երգն այդպես էլ կոչվում էր` ,ԾՈւվպՎ վպ չսÿՊÿե: Դրա բովանդակությունը ոչ երկիմաստորեն բացահայտում էր «խաղի» իրական նպատակը:
«Что пожелать тебе сегодня перед боем?
Ведь мы в огонь и дым идем не для наград.
Давай с тобою поменяемся судьбою,
Махнем не глядя, как на фронте говорят! »
(«Ի՞նչ կարող եմ մաղթել քեզ այսօր մարտից առաջ,
Չէ՞ որ կրակի և ծխի մեջ պարգևների համար չենք նետվում:
Եկ փոխանակենք քեզ հետ ճակատագրերը մեր,
Գնա՛նք առանց նայելու, ինչպես ասում են ճակատում»):
ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ԲԱՐՉԵՆԿՈ
Դեռևս 1579թ., երբ Ստեփան Բատորիի զորքերը պաշարել էին Պոլոցկը, տևական հորդառատ անձրևները վերագրվում էին ռուսական պաշարված կայազորի մոգությանը: 1941թ. խստաշունչ ձմեռը, որը կործանարար էր գերմանացիների համար, նույնպես վերագրվում էր ռուսական կախարդների ծառայությանը: Բայց այդ հարցում վերջինիս սատարեցին դեռևս ցարական Կախարդների թագավորական ծառայության նրանց գործընկերները, որոնք ավելի վաղ գաղթել էին Գերմանիա և Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին ծառայության անցել Հիտլերի մոտ: Այո՛, մոգական հատուկ ծառայությունները նույնպես ունեին իրենց երկվորյակ-գործակալները: Նրանցից մեկը Սերգեյ Ալեքսեյի Վրոնսկին էր` գերմանական վերմախտի մայոր, հեքիմ, փիլիսոփայության և բժշկության դոկտոր, պրոֆեսոր և գուշակ:
Նրա հայրը` գեներալ Ալեքսեյ Վրոնսկին, ծառայել էր հետախուզության սրբություն սրբոցում` գլխավոր շտաբի ծածկագրման բաժնում և տիրապետում էր 42 լեզվի: 1920թ. նա իր ընտանիքի անդամների հետ փորձում է արտագաղթել երկրից, սակայն ամբողջ ընտանիքին գնդակահարում են: Հրաշքով փրկվում է միայն հնգամյա Սերգեյը: Նրան դաստիարակում է իր տատիկը, որը կատարելապես տիրապետում էր աստղագուշակությանը, քիրոմանտիային (ձեռքի ափի նշաններով գուշակություն) և բազմաթիվ այլ օկուլտիստական (գաղտնի, ծածուկ) գիտությունների: Հենց նա էլ դառնում է Սերգեյի առաջին ուսուցիչը: Տատիկը նրան սովորեցնում է հիպնոսի և մեդիում (մարդ, որի մեջ իբր մտնում են մեռածների հոգիները և խոսում) աշխատելու հմտությունները: 1930թ. կեսերին Վրոնսկին ընդունվում է Բեռլինի կենսառադիոլոգիական ինստիտուտ: Այս գաղտնի հաստատության շրջանավարտները ստանում էին լայնածավալ գիտելիքներ ոչ ավանդական գիտությունների վերաբերյալ` սկսած էքստրասենսորիկայից և կենսաէներգաթերապիայից, վերջացրած աստղագուշակությամբ և պայծառատեսությամբ: Այս ուսումնական հաստատության լավագույն շրջանավարտները բուժում և խորհուրդներ էին տալիս Երրորդ ռայխի վերնախավին: Սերգեյը դառնում է Հիտլերի աջ ձեռքը համարվող Ռուդոլֆ Հեսսի անձնական աստղագուշակը: Վրոնսկին խորհուրդներ էր տալիս և բուժում հիտլերյան շտաբի ամենաբարձրաստիճան պաշտոնյաներին: Բուժում էր նաև անձամբ ֆյուրերին և այն քչերից էր, որոնց Հիտլերն աներկբա վստահում էր:
Ս. ՎՐՈՆՍԿԻ
Հեսսի` կործանիչով Անգլիա փախչելուց հետո գերմանացի աստղագուշակների համար սկսվեցին ծանր ժամանակներ: Շատերը հայտնվեցին բանտում: Վրոնսկին, ձևակերպելով գերմանական դիվանագիտական անձնագիր, ուղևորվում է իր հարազատ Մերձբալթիկա: Այստեղ իրեն պետքական ինքնաթիռին տիրանալու համար նա հիպնոսի է ենթարկում գերմանական ռազմական օդանավակայանի սպասարկող անձնակազմին` ստիպելով նրանց վառելիք լցնել թեթև աերոպլանի բաքի մեջ, որի միջոցով էլ նա հատում է ռազմաճակատը և… առանց դատ ու դատաստանի հայտնվում փշալարերի ետևում:
Ուժեղացված հսկողությամբ ճամբարից Վրոնսկին փախչում է` օգտագործելով հիպնոսելու իր զարմանալի ունակությունը, երկար ժամանակ ապրում արտասահմանում` ուրիշի անվան տակ: Սերգեյ Վրոնսկին ԽՍՀՄ է վերադառնում միայն Ստալինի մահվանից հետո: Խրուշչովի կարգադրությամբ նրան ուղարկում են Զվյոզդնի քաղաք (փակ քաղաք` Մոսկվայից 25կմ դեպի հյուսիս-արևելք)` աշխատելու ըստ մասնագիտության: Նա, օրինակ, պնդում էր, որ հետաձգեն Սերգեյ Կորոլյովի վիրահատությունը. գլխավոր կոնստրուկտորը մահացավ վիրահատական սեղանին: Վրոնսկին Յուրի Գագարինի հետ եղել է ԱՄՆ-ում, հանդիպել Քենեդի եղբայրների հետ, կանխագուշակել նրանց, ինչպես նաև Մերիլին Մոնրոյի ողբերգական մահը: Ս.Վրոնսկին մահանում է 1998թ. հունվարին` 85 տարեկան հասակում:
ՄԻԽԱՅԻԼ ԿԱԼՅՈՒԺՆԻ
«Литературный дом Братьев Песчаных» գրական գործակալություն
