ՎԱՐՈՐԴԸ ԵՎ ԵՐԹԵՎԵԿՈՒԹՅԱՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ

Զինվորական ծառայության անվտանգության ապահովման հայեցակարգում զինվորական ծառայության անվտանգության կազմակերպատեխնիկական ապահովման ուղղությամբ առաջնահերթությունների շարքում նշված է.

1) զինծառայողների նախապատրաստումը զինվորական ծառայության անվտանգության ապահովմանը,

2) ռազմական տեխնիկայով իրականացվող թռիչքային, ճանապարհատրանսպորտային և այլ պատահարների կանխարգելումը, սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի անվտանգ շահագործումը:

Տեխնիկական անվտանգության մեջ իր ուրույն տեղն ունի ավտովթարների կանխարգելումը` սկսած վարորդների պատրաստությունից, վերջացրած տեխնիկայի սարքին վիճակի ապահովմամբ ու վարորդի հոգեֆիզիկական պատրաստվածությամբ:

Զինված ուժերում լրջագույն հետևողականություն է դրսևորվում վթարների կանխարգելման ուղղությամբ, ցանկացած դեպքի առնչությամբ անցկացվում է ծառայողական քննություն, արվում հետևություններ ու ձեռնարկվում կանխարգելիչ միջոցառումներ:

Կանխարգելում իրականացնելու նպատակով նաև զորամիավորումներում և զորատեսակներում ստեղծվում են ավտոմոբիլային տեխնիկայի դեպքերի նախազգուշացման և անվտանգ երթևեկության հանձնաժողովներ` հրամանատարի ԱՀՏԱ գծով տեղակալի /երբեմն սպառազինության պետի/ գլխավորությամբ:

Կարևոր պայման է, որ ծառայողական քննության ընթացքում չանտեսվեն մարդու ֆիզիոլոգիական կարողությունը, մարդկային գործոնը, հոգեֆիզիկական, առողջական վիճակը:

Այդ իսկ նպատակով հարկ է խոսել վարորդի հոգեբանաֆիզիոլոգիական գործունեության հիմունքների մասին:

Մինչ այդ, ներկայացնենք զինված ուժերում վարորդի սահմանված պարտականություններն ու վթարների կանխարգելման միջոցառումների ցանկը:

Վարորդը պատասխանատու է իրեն ամրակցված ավտոմեքենայի պահպանման, սարքինության և շահագործման համար:

Վարորդը պարտավոր է.

♦ հստակ իմանալ իրեն ամրակցված ավտոմեքենայի կառուցվածքը, տեխնիկական հնարավորություններն ու շահագործման կանոնները,

♦ կարողանալ ավտոմեքենան վարել ցերեկը, գիշերը, տարբեր ճանապարհային և ցանկացած եղանակային պայմաններում,

♦ մշտական պահել սարքին վիճակում,

♦ հստակ կատարել ճանապարհային երթևեկության կանոնները, հրահանգները, ղեկավարման և կառավարման ազդանշանները, վարորդին կտրականապես արգելվում է ավտոմեքենայի վարումը վստահել որևէ մեկին, ավտոմեքենան վարելու ժամանակ ծխել և խոսել բջջային հեռախոսով,

♦ իմանալ տեխնիկական սպասարկման հաճախականությունը և աշխատանքների ծավալը, մինչև նորոգումը (վազքը մինչև նորոգումը) և ամրակցված ավտոմեքենայի աշխատատևողության ժամկետը, անվադողերի և ուժակուտակիչ մարտկոցների ծառայության ժամկետները,

♦ կատարել ավտոմեքենայի տեխնիկական սպասարկման և ընթացիկ նորոգման աշխատանքները, նաև անցկացնել հատուկ մշակում,

♦ իմանալ օգտագործվող վառելիքաքսուքային և այլ շահագործվող նյութերի տեսակները և ծախսի նորմերը, չթույլատրել գերածախս և օգտագործել խնայողաբար,

♦ իմանալ շահագործման հիմնական անսարքությունների պատճառները, կարողանալ հայտնաբերել և վերացնել դրանք: Թույլ չտալ ավտոմեքենայի խափանում, եթե խափանվել է, այդ մասին անմիջապես զեկուցել հրամանատարին,

♦ ավտոմեքենան հավաքակայանից դուրս բերելուց առաջ ստուգել տեխնիկական վիճակը և երթի ժամանակ առանձնակի ուշադրություն դարձնել արգելակման համակարգին, ղեկային մեխանիզմին, անվադողերի վիճակին, կցորդաքարշակային սարքավորումներին, արտաքին լուսավորման սարքերին, ապակեմաքրիչին, հետին տեսանելիության հայելու ճիշտ դիրքին, համարանիշերի և տարբերանշանների մաքրությանը,

♦ ավտոմեքենան վարելիս ունենալ վարորդական իրավունքի վկայական, անձը հաստատող փաստաթուղթ և ուղեգիր: Բացի այդ, տրանսպորտային ավտոմեքենայի վարորդը պետք է ունենա շահագործման իրավունքի կտրոն,

♦ իմանալ և պահպանել ավտոմեքենայի բեռնման չափաքանակը, անձնակազմի տեղափոխման և նստեցման, մեքենայի թափքում բեռի դասավորման և ամրացման կանոնները,

♦ բեռը ժամանակին և ամբողջովին անվնաս վիճակում հասցնել համապատասխան վայր,

♦ կարողանալ օգտվել երթուղու քարտեզից և կողմնորոշվել տեղում,

♦ ժամանակին ձևակերպել ուղեգրերը և հանձնել տեխնիկական մաս կամ ստորաբաժանում,

♦ դաշտային պայմաններում մշտապես գտնվել ավտոմեքենայի մոտ, ինչպես նաև` առանց հրամանատարի (պետի, մեքենայի ավագի) թույլտվության չհեռանալ տեղակայման վայրից, օգտագործել ցանկացած հնարավորություն` ավտոմեքենայի ստուգիչ զննում (ՍԶ), տեխնիկական սպասարկում անցկացնելու և հայտնաբերված անսարքությունների վերացման համար: ՈՒշադիր հետևել տրվող հրամաններին ու ազդանշաններին, դրանք կատարել արագ և հստակ,

♦ մարտական պայմաններում ավտոմեքենան քողարկել,

♦ ավտոմեքենայի շահագործման, նորոգման և տարատեղման ժամանակ պահպանել անվտանգության կանոնները:

Սրանք են այն պարտականությունները, որոնք պետք է կատարի զինված ուժերում ավտոտրանսպորտ շահագործող ցանկացած ոք:

(շարունակելի)

Ա. ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ
գնդապետ