«ՍՊԱՆԵԼ ՈՒՐԻՇԻ ԴԱՆԱԿՈՎ»
36 կարճ ստրատագեմներում չինացիները հավաքել են բոլոր իրավիճակներից դուրս գալու և հակառակորդի հետ վարվելու ձևերի շուրջ` հազարամյակների ընթացքում իրենց դիտարկումների մեծ մասը:
Նախորդ համարում ներկայացվել են 1-14 ստրատագեմները:
Վագրին հրապուրել, որ սարից իջնի հարթավայր: Հակառակորդին դուրս քաշել իր հենակետից:
ա/ Վագրին հրապուրելով սարից հարթավայր իջեցնել` վերջինիս վնասազերծելու համար:
բ/ Վագրին դրդիր սարից իջնելու, որպեսզի հետո առանց ջանքերի գրավես սարը /և այդպիսով հաղթես վագրին/:
գ/ Վագրին թուլացնել` հեռացնելով նրան իր կարևորագույն հենարանից:
դ/ Մեկուսացման ստրատագեմ: Վագրին հեռացնել նրանցից, որոնց նա պաշտպանում է, իսկ հետո նրանց հեշտությամբ վնասազերծել:
16. Եթե ցանկանում ես ինչ-որ բան բռնել, նախ այն բաց թող:
Ինչը որ ցանկանում ես հափշտակել, նախ թույլ տուր՝ գնա:
Խաբել ինչ-որ մեկին հենց նրա մտածելակերպի օգնությամբ:
Հակառակորդին թույլ տալ փախչել` չի նշանակում բաց թողնել: Հարկավոր է հետապնդել նրան` մնալով որոշակի հեռավորության վրա: «Մուկն ու կատվի»՝ սրտերը գրավելու ստրատագեմ:
17. Աղյուս գցել` հասպիս /յաշմա/ ստանալու համար:
Արժեք չունեցող ինչ-որ բան տալ` փոխարենը արժեքավոր մի բան կորզելու համար, աննշան նվերի կամ բարյացակամության դրսեւորման շնորհիվ հասնել հաղթանակի, հակառակ կողմին մի աննշան բան տալ` ավելի ուշ առավել էական բան ստանալու համար:
Argumentum ad populum /լատ./` «Ներկայացում ամբոխի համար»:
«Շաքարապատ արկեր»:
«Ագռավի ու աղվեսի», «Ծարավը հագեցնել սալորի տեսքից» ստրատագեմ:
18. Ավազակախումբը վնասազերծելու համար սկզբում հարկավոր է բռնել պարագլխին:
Վնասազերծել հակառակորդ ուժերի առաջնորդին կամ գլխավոր շտաբը, որպեսզի նրան ջախջախելու համար հետո ավելի քիչ ուժեր ծախսես, հակառակորդին անվնաս դարձնել` վերացնելով վերնախավին:
Առաջնորդին բռնելու, գլխին հարված հասցնելու, աքիլլեսյան գարշապարի ստրատագեմ:
«Երբ ծառը կտրում են, կապիկները վրայից փախչում են», «Թելը քաշելով հանգույց ձգել», «Եթե օձին ես խփում, գլխին խփիր», «Եթե ցլին ես տանում, ապա քթի օղակից քաշիր»:
Յուրաքանչյուր գործում հարկավոր է գլխավորից սկսել:
19. Օջախի տակից ցախը հանիր:
Թշնամուն բացեիբաց մի դիմակայիր, բայցեւ աստիճանաբար թուլացրու նրա հենքը:
20. Ջուրը պղտորել` ձուկ բռնելու համար:
Օգտվել թշնամու ճամբարում եղած թաքուն անհամաձայնությունից, նրա թուլությունից և կայունության /հաստատունության/ բացակայությունից օգուտ քաղել:
21. Ոսկյա ճպուռը գցում է իր թեփուկները:
Միշտ վստահության արժանի տեսք պահպանիր: Քո դիրքում, արտաքինում թերություններ թույլ մի տուր: Այդպես կարելի է դաշնակցին հնարավոր վախերից ազատել և հակառակորդին թույլ չտալ նախահարձակ լինելու:
22. Կողպել դարպասները` գողին բռնելու համար:
Եթե հակառակորդը փոքրաթիվ է, տեղում նրան շրջապատիր և ոչնչացրու:
23. Հեռվում գտնվողի հետ բարեկամություն անել, մոտ կանգնածի հետ պատերազմել:
Երբ մեր դիրքերը սահմանափակում ու կաշկանդում են մեր գործողությունները, հարկավոր է մոտ գտնվող հակառակորդի թուլություններից օգուտ քաղել և խուսափել հեռվում գտնվող հակառակորդի հետ պատերազմելուց:
24. Անցում պահանջել Գոյի միջով` նրա վրա հարձակվելու համար:
Թույլը սեղմված է երկու ուժեղ թշնամիների միջև: Հակառակորդն սպառնում է հպատակեցնել նրան:
25. Գողանալ հեծանը և թաքուն փոխել սյուները` առանց տները տեղաշարժելու:
Դաշնակցին ստիպել անընդհատ փոխելու իր զորակազմը: Օգտվել նրա շարքերում տիրող անկարգությունից` ուժերը ջլատելու համար: Սպասել մինչև նա պարտություն կրի, և դառնալ հաղթող:
26. Թաքցնել ակացիան և ցույց տալ թթի ծառը:
Քողարկել իրական մեղավորներին, իրադարձությունների իրական պատճառները` ցույց տալով դրածո կամ հնարովի անձանց:
27. Քեզ հիմարի տեղ դիր` տեղի չտալու բուռն ցանկություններին:
Լավ է ձևացնել, թե ոչինչ չգիտես և չես ցանկանում ոչինչ անել, քան ցույց տալ, որ ամեն բան գիտես և անխոհեմ գործես: Նա, ով հանդարտ է եւ հավասարակշիռ, իր ծրագրերը նախապես չի բացում:
28. Բարձրացնել տանիք և հեռացնել սանդուղքը:
Խաբել սեփական զինվորներին` խոստանալով նրանց հեշտ հաղթանակ: Առաջ մղել նրանց` կտրելով նահանջի ճանապարհները՝ դարձնելով նրանց մահացու իրավիճակի պատանդները:
29. Չոր ծառի վրա ծաղիկներ կախել:
Դաշնակցի մի քանի ջոկատներ քո կողմը գրավել, ոչ այնքան մեծ ուժը կարող է մեծ արդյունքի հանգեցնել:
30. Հյուրին նստեցնել տանտիրոջ տեղը:
Շոշափել մուտքը և շարժվել առաջ, քանի դեռ չես հասել գերիշխող դիրքի:
31. «Գեղեցկուհի» ստրատագեմ:
Եթե զորքը հզոր է, ուրեմն հարձակվիր հրամանատարի վրա: Եթե հրամանատարն իմաստուն է՝ ազդիր նրա զգացմունքների վրա: Հնարավոր տարբերակներից մեկն է` նրա մոտ ուղարկիր մի գեղեցիկ կին: Կամ էլ օգտագործիր այն կնոջը, որը կարող է ազդել նրա վրա:
32. Բացված քաղաքային դարպասների ստրատագեմ:
Սուտը ներկայացնել որպես իրականություն, իսկ իրականությունը` որպես սուտ: Ստիպել հակառակորդին թակարդ տեսնել այնտեղ, որտեղ այն իրականում չկա:
33. Երկպառակություն սերմանելու ստրատագեմ:
«Բաժանիր, որ տիրես»: Օգնելով մեկին մյուսի դեմ պայքարում, նրան քեզանից կախման մեջ ես պահում:
34. Ինքն իրեն միտումնավոր վերք հասցնելու ստրատագեմ:
Երբեք ոչ ոք չի ցանկանում ինքն իրեն վերք հասցնել: Եթե մեկն ինքն իրեն վիրավորել է, ապա այստեղ խարդախություն չկա: Եթե սուտն այնքան ճշմարիտ է թվում, իսկ ճշմարտությունը՝ սուտ, ուրեմն խորամանկությունը հաջողվել է:
35. Շղթայի ստրատագեմ:
Եթե հակառակորդի զորքը չափազանց մեծաքանակ է, և բացեիբաց նրան հակազդելը անհնար, ապա հարկավոր է ստիպել նրան, որ ինքն իրեն կապի և այդ ձևով ոչնչացնել նրա ուժերը:
Հասնել նրան, որ հակառակորդն ինչ-որ ձևով ինքն իրեն կաշկանդի և խոցելի դառնա հարձակման համար:
36. Փախուստը /լրիվ անհուսալիության պարագայում/ ամենալավ ստրատագեմն է:
Որպես օրինակ մեջբերենք Գրիմ եղբայրների «Աղվեսն ու կատուն» հեքիաթը: Մի անգամ կատուն անտառում հանդիպում է աղվեսին: «Նա այնքան խելացի ու փորձառու է, որ աշխարհում բոլորը նրան հարգում են», – մտածում է կատուն և դիմում աղվեսին: «Բարի օր, տիկի՛ն աղվես, ինչպե՞ս եք ապրում: Այս դժվար ժամանակներում ինչպե՞ս եք յոլա գնում, ախր, այնպիսի թանկություն է»:
Աղվեսն արհամարհանքով նայում է կատվին, ոտքից գլուխ նրան չափում, մտածում, թե արժե նրան պատասխանել, ի վերջո՝ ասում է. «Ախ, դո՛ւ, մլավան հիմարի մեկը, սոված մուկ բռնող, այդ ի՞նչ ես իմացել, որ դեռ համարձակվում ես իմ որպիսությունը հարցնել: Դու ի՞նչ գիտես, ի՞նչ գիտության ես տիրապետում»:
«Միայն մի բան գիտեմ», – համեստորեն պատասխանում է կատուն:
«Եվ ո՞րն է դա», – հարցնում է աղվեսը:
«Եթե իմ հետևից շներ են ընկած, ապա ես ցատկում եմ ծառին և այդպիսով փրկվում»:
«Ու վե՞րջ, – ասում է աղվեսը: – Իսկ ես հարյուր արվեստների վարպետ եմ և բացի այդ լիքը պարկ խորամանկություններ ունեմ: Ես քեզ խղճում եմ: Արի միասին գնանք ու ես քեզ կսովորեցնեմ, թե ինչպես է պետք շներից փախչել»:
Նույն պահին այդտեղով անցնում էր որսորդը իր չորս շներով: Կատուն իսկույն ցատկում է ծառը, նստում ամենավերևում, թաքնվում ճյուղերի ու տերևների հետևում:
«Բացե՛ք ձեր պարկը, տիկի՛ն աղվես, բացեք պարկը», – բացականչում է կատուն, սակայն շներն արդեն բռնել էին նրան և ամուր պահել ատամներով: «Էհ, տիկի՛ն աղվես: Ահա դուք ձեր 100 վարպետություններով բռնվեցիք: Իսկ կարող էիք ինձ նման ծառին բարձրանալ, և պետք չէր լինի կյանքին հրաժեշտ տալ»:
ՆԱԻՐԱ ՄԿՐՏՉՅԱՆ
Խորագիր՝ #28 (995) 18.07.2013 – 24.07.2013, Ուշադրության կենտրոնում, Ռազմական