ՆՐԱՆՔ ԼԵԳԵՆԴ ԵՆ ԱՐԺԱՆԻՈՐԵՆ ԳՆԱՀԱՏԵՆՔ ՎԵՏԵՐԱՆՆԵՐԻՆ
Ֆաշիզմի դեմ մղված մարտերում հերոսի մահով ընկան ու իրենց անունը փառքով պսակեցին մեր ժողովրդի բազմաթիվ խիզախ զավակներ: Նախկին ռազմաճակատայիններից նրանք, ովքեր բախտ ունեցան տեսնելու մեծ հաղթանակը, պատերազմից հետո սկսեցին իրենց խաղաղ աշխատանքով շենացնել հայրենի երկիրը: «Այսօր նրանց թիվը սակայն ցավալիորեն արագ նվազում է,- նշում է ՀՀ վետերանների միավորման խորհրդի նախագահ, պահեստազորի գնդապետ Սիմոն Եսայանը,- եթե Հաղթանակի 65-ամյակին 3500 վետերան կար, ապա այսօր արդեն 950-ն են, նրանք լեգենդ են, արժանիորեն գնահատենք ու մեծարենք նրանց»:
Հայրենական պատերազմի վետերան Ազատ Բադալյանի բնակարանում ենք: Վետերանը բոլորովին վերջերս է նշել ծննդյան ոչ ավել, ոչ պակաս …100 տարին: Հոբելյարին շնորհավորելու են եկել Հայրենական մեծ պատերազմի վետերաններ, հայրենի Քարաշամբի գյուղապետ Զորիկ Խլղաթյանը, Նաիրիի տարածաշրջանի վետերանների խորհրդի նախագահ Հրաչ Սահակյանը:
Ու հենց իր դռան շեմին հյուրերին դիմավորում է դարը ուսած վետերանը: Նա հուզվել է ուշադրությունից: Երբ սկսում է իր կյանքից, պատերազմական օրերից խոսել, խառնում է իրադարձությունների հաջորդականությունը, տարեթվերը, բայց որդին՝ Արմենը, որ երեւի հազար անգամ լսել է ու անգիր գիտի հոր պատմությունները, համբերատարորեն ուղղում է, ճշտում…
-Ֆիննական կռվին էի մասնակցում, երբ սկսվեց Մեծ հայրենականը: Պատերազմի ժամանակ թեեւ դասակի հրամանատար էի, բայց կոչում չունեի,- ասում է վետերանը,- զինվոր էի, սովորական մի զինվոր, հազարավորներից մեկը… Կռվել եմ Ուկրաինայում, Բելոռուսիայում: Կռիվներին մասնակցել եմ մինչեւ մեր բանակի Լեհաստան անցնելը:
Վարշավայի համար մղվող դաժան մարտերից մեկի ժամանակ Ազատ Բադալյանը վիրավորվում է: Վիրավոր զինվորին ուղարկում են Կրասնոյարսկի հոսպիտալ՝ բուժվելու, այստեղ էլ երիտասարդ զինվորը սիրահարվում է բուժքույր Վերային ու ապաքինվելուց հետո նրա հետ միասին վերադառնում է Հայաստան: Կյանքը կամաց-կամաց ընկնում է իր բնականոն հունի մեջ: Ազատ Բադալյանը աշխատանքի է անցնում կոլտնտեսությունում: Բրիգադիր էր: Տուն ու տեղ է դնում, զավակներ ունենում, հետո էլ՝ թոռներ, ծոռներ…
-Ու էսպես աչքը թարթելու պես կյանքը մի ակնթարթում թռավ, եւ հասա ու անցա 100-ի շեմը,- թախծախառն կատակում է Ազատ պապը՝ ավարտված համարելով իր ասելիքը:
Այնինչ հավաքվածները համառորեն ուզում են իմանալ Ազատ պապի երկարակեցության գաղտնիքը:
-Առաջինը՝ միշտ ցանկացել եմ բարի եւ օգտակար գործ անել, պիտանի լինել, երկրորդ՝ ուրիշին երբեք չեմ նախանձել, եւ երրորդ՝ ազնիվ եմ ապրել, չեմ դավաճանել:
Մեծ հաղթանակի հարյուրամյա զինվորն իր երկարակեցության այս 3 ոսկե կանոնին գումարում է նաեւ առողջ ապրելակերպը. «30 տարի ծխել եմ: Համարյա 60 տարի է, ինչ թողել եմ, չեմ ծխում: Խմիչքի նկատմամբ վատ չեմ, խմում եմ, բայց, դե, չափավոր, իմ սարքած գինին»:
Պապը մոռանում է ասել, որ ամբողջ կյանքում պարապ չի մնացել, որ այս տարիքում էլ դեռ աշխատում է, որ հիմա էլ անհամբեր սպասում է գարնանը, որ բնությունը արթնանա, ու ինքն էլ գնա իր այգին՝ իր բան ու գործին, ինքն իր տնկածով ու աճեցրածով շնչավորվի, այգին էլ՝ իրենով:
…Մեր զրույցը դեռ երկար-երկար շարունակվում է. պատերազմական օրերից հասնում ենք մինչեւ մեր օրերը: Ծերունազարդ վետերանը, պարզվում է, ամենեւին էլ անտարբեր չէ քաղաքական զարգացումների, աշխարհում տիրող իրավիճակի նկատմամբ:
-Չեն թողնում՝ աշխարհը խաղաղ մնա,- իր վրդովմունքը չի թաքցնում, զայրանում է աշխարհակործան պատերազմի թոհուբոհով անցած ու խաղաղության գինն իմացող նախկին զինվորը:- Մեզնից առաջ էլ են ապրել մարդիկ, հետո էլ են ապրելու, շնորհակալությամբ ապրենք Աստծուց մեզ շնորհված կյանքը, ոչինչ չավելացնենք աշխարհի չարին:
Հրաժեշտ ենք տալիս պապին՝ 101-ամյակին մասնակցելու խոստումով: Համաձայն է՝ «աչքիս վրա», ինքն էլ մեզ է իր բարեմաղթանքն անում՝ ինձնից շատ ապրեք: Աստծուց էլ երկու խնդրանք ունի, մեկը՝ թող աշխարհը խաղաղ լինի, եւ մեկ էլ՝ «Աստված ջան, առողջություն տուր հարսիս, ինձ շատ լավ է նայում … »:
Հանդիպման վերջում վետերանների միավորման խորհրդի նախագահ Սիմոն Եսայանը ՀՀ վետերանների միավորման եւ ՀՀ պատերազմի ու զինված ուժերի վետերանների կոմիտեի անունից պատվոգիր է հանձնում Ազատ Բադալյանին:
Ալիս ԱԼԱՎԵՐԴՅԱՆ
Խորագիր՝ #03 (1123) 04.02.2016 - 10.02.2016, Ճակատագրեր, Պատմության էջերից