ԷՍՏԵՂԻ ՄԻՐԳՆ ՈՒՐԻՇ Է
Պատերազմը նոր էր ավարտվել։ Բերձորում տոնախմբություն է։ Զուռնա-դհոլի ձայնը լցվում է այրված, սեւացած պատերով տներն ու սրբում, ձորն է լցնում նեյնիմ ու կաղկանձ։ Ջեյրան անունով կովը կուրծքը խոտերին քսելով մի բակից մյուսն է անցնում։
-Գնանք տուն մի բաժակ կաթ խմենք,- հրավիրում է Սամվել Համբարձումյանը, ու ոլոր-մոլոր ճանապարհով իջնում ենք 20-րդ դարավերջին հանդիպած առաջին հայի օջախը։ Բակ չմտած` արդեն զգում ես հայ ընտանիքի, հայ կնոջ շունչը։ Ցանկապատին թելերով գեղեցիկ շարված տարբեր տեսակի չորացած մրգերի շարաններ, օջախին տաքացող պղնձե կաթսա։ Բակում հողերի մեջ խաղացող հինգ թմբլիկ երեխա՝ Անահիտ, Հենրիկ, Անժելա, Հրաչիկ ու Համբարձում անուններով։ Ընտանիքի մայրը՝ Անուշը, երեք տարեկան Համբարձումի շորերն է հագցնում ու արագ-արագ անցնում հյուրասիրության։
-Երեւանից ենք,- պատմում է Սամվելը,- մայիսին, երբ եկանք այստեղ, զգացինք, որ էլ ուրիշ տեղ չենք կարող ապրել։
-Իսկ Անուշը գո՞հ է,- հարցնում եմ։
-Ինչո՞ւ պիտի գոհ չլինեմ, երեխաներին հագցնում, թողնում եմ այգին՝ միրգը, բարիքը ընկնում է ուղիղ բերանները,- ներսից կատակում է Անուշը։
-Իսկ տեղյա՞կ եք Երեւանի, աշխարհի անցուդարձին։
-Ճիշտն ասած, գործերն այնքան շատ են, որ ժամանակ չենք ունենում։ Հողը ոնց որ կարոտած լինի մեզ,- ասում է տանտերը։
Անուշը սեղանին է դնում կաթով լիքը բաժակները, որի երեսին մի մատ հաստությամբ սեր է բռնել։ Փոքրիկները մի շնչով դատարկում են բաժակներն ու վազում բակ՝ խաղալու՝ խաղալիքներ որքան ուզես` այրված, ջարդված։ Համբուրում եմ նրանց` ապագա Հայաստանի իսկական տերերի, քաղաքացիների հողոտ ձեռքերն ու թշիկները։
Ճանապարհելուց տանտիրուհին՝ տիկին Անուշը, խնդրում է Երեւան վերադառնալիս տուն մտնել՝ գոնե մի շարան միրգ տանելու։
-Գիտենք, Երեւանում ինչ թանկություն է, անպայման կգաք։ Համ էլ էստեղի միրգն ուրիշ է, ուրիշ համ ու հոտ ունի…
ԳՆԵԼ ՇԱՀՆԱԶԱՐՅԱՆ
մայոր