«ՄԱՏՅԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹՅԱՆ»՝ ՄԱՐԴՈՒ ԱՄԵՆԱՄԵԾ ԵՐԿԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱՍՏԾՈՒ ՀԵՏ

Ազգային պատկերասրահի որմնանկարների սրահում շնորհանդես էր: Երկրի մշակութային ու հոգեւոր գործիչները, լրագրողները, մտավորականները հավաքվել էին նշելու մի կարեւոր իրադարձություն՝ Նարեկացու «Մատյան ողբերգության» պոեմի արեւելահայերեն նոր թարգմանության լույսընծայումը: Գիրքը հեղինակել էր Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը: Ներկաներին ուղղված խոսքում նա նախ ներկայացրեց Նարեկացու «Մատյան ողբերգության» պոեմի տիեզերական առաքելությունն ու այդ անմահ ստեղծագործության սեփական մեկնությունը: Նա «Մատյան ողբերգության» պոեմը կոչեց Աղոթագիրք, որը մարդու ամենամեծ երկխոսությունն է Աստծու հետ, եւ որը ստեղծվեց Հայաստանում քրիստոնեության ընդունումից 1000 տարի անց, երբ երկրում Քրիստոնեությունը վերարժեւորելու պահանջ էր հասունացել, երբ քրիստոնեական քաղաքակրթության ընթացքում մարդը կորցրել էր մարդուն: Նարեկացու «Մատյան ողբերգության» պոեմը հայացք էր դեպի Ավետարանական ակունքներ: Ինչպես վայել է Աղոթագրքին, «Մատյանում» ոչ մի հուսահատություն չկա: Այն Աստծու պատկերով ստեղծվածի՝ Աստծու մեծագույն սերը վայելող արարածի առջեւ բացված դուռ է դեպի Տերը ու Ապաշխարության ճանապարհ: Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը ապաշխարությունը կոչեց ուրախության սուգ, որովհետեւ մարդու ամենամեծ ողբերգությունը Աստծուն կորցնելն է, իսկ Նարեկացու «Մատյանը» հենց նրանց համար է, ովքեր փորձում են գտնել Տիրոջը եւ հասնել Մեծ Լույսին: Նարեկացու Աղոթագիրքը բազմանիստ հայելի է, որը մարդուն ցույց է տալիս իր ճշմարիտ պատկերը եւ հուշում ճանաչել մեր հոգեւոր հիմքերը, որովհետեւ այն ամենը, որ այդ հիմքերի վրա չենք կառուցի, դատապարտված է փլուզման:

Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը խոսեց նաեւ «Մատյան ողբերգության» պոեմի լեզվի մասին, ասելով, որ Նարեկացին ստեղծեց հոգեւոր հայերեն՝ աննկարագրելի գեղեցիկ, հարուստ ու մեղեդային:

Ներկաները հնարավորություն ունեցան մեծ էկրանին դիտելու Նարեկացու «Մատյան ողբերգության» պոեմի նոր արեւելահայերեն թարգմանությանն ու գրքի հրատարակությանն աջակցած խմբի ուխտագնացությունը դեպի Վանա լճի ափին գտնվող «Նարեկավանք» եւ սրբավայր-քարայրում՝ Նարեկացու ճգնարանում կատարված գրքի օրհնության կարգը:

Խոսեց նաեւ գրքի մեկենաս Արթուր Ջանիբեկյանը: Նա ասաց, որ իր համար մեծ պատիվ ու հպարտություն է, որ հենց իրեն է շնորհվել «Մատյան ողբերգության» պոեմի նոր արեւելահայերեն թարգմանության մեկենասությունը: Հիշեցրեց, որ առաջին անգամ գիրքը արեւելահայերեն է թարգմանում ոչ թե աշխարհիկ մարդն, այլ հոգեւորականը: Ու պատահական չէ, որ թարգմանությունը տեւել է 30 տարի: Հեշտ չէր մոտենալ մի գրքի, որն ստեղծվել է հազարավոր վանականների, ճգնավորների ու մենակյացների խնդրանքով, որոնք փնտրում էին ճշմարտություն, հոգեւոր կատարելություն: Եվ ահա ստեղծվում է դեպի Ճշմարտություն ու Կատարելություն տանող բացառիկ Աղոթագիրք, որի համար ե՛ւ հոգեւոր աճ, ե՛ւ գրքի ներքին շնչառությանը, ընթացքին միանալու ձեռքբերում էր պետք:

Շնորհանդեսն ավարտվեց «Գեղարդ» երգեցիկ խմբի ելույթով: Նրանք կատարեցին Նարեկացու «Տաղերը» եւ միջնադարյան շարականներ:

ԳԱՅԱՆԵ ՊՈՂՈՍՅԱՆ