Վերջերս Վայոց Ձորի Շատին գյուղում բացվեց Արցախյան ազատամարտում հերոսաբար զոհված Յուրի Խանոյանի հիշատակին նվիրված հուշարձան: Ելույթ ունեցան Վայոց Ձորի փոխմարզպետ Մ.Հարությունյանը, դպրոցի տնօրեն Բ.Մարգարյանը, բանաստեղծ Շ.Մկրտչյանը, Յուրիի մանկության ընկեր Տ.Խուդոյանը: Բանաստեղծ Վ. Խանոյանի բանաստեղծությունը նվիրված է հերոսի հիշատակին:

8-ամյա Ստեփանն էլ մեկն է հազարավոր այն հայ երեխաներից, որը Հանրապետության հրապարակում ներկա գտնվելով մեր երկրի անկախության 25-ամյա տարեդարձին նվիրված փառահեղ զորահանդեսին, իր հոգու ճիչն ու ցնծությունը արտահայտել է ահա այս լուսանկարներով:

Հայրենիքի անվտանգության երաշխավորը սահմանին կանգնած մեր զինվորներն են: Իսկ ապագա զինվորների ձեւավորման կարեւորագույն օղակը դպրոցն է: Հենց այս գիտակցումով է, որ տարիներ ի վեր ՀՀ կրթության եւ գիտության նախարարությունը կազմակերպում եւ անցկացնում է «Դիպուկ հրաձիգ» հանրապետական մրցույթը ՀՀ ՊՆ աջակցությամբ: Այս տարի այն նվիրված էր Հայաստանի անկախության 25-ամյակին:

Հերիկ գյուղը գտնվում է Քաշաթաղի շրջկենտրոն Բերձորից 45 կմ հեռավորության վրա, դեպի հյուսիս-արեւելք: Գյուղն ազատագրվել է Արցախյան պատերազմի ժամանակ՝ 1991-92 թթ., իսկ վերաբնակեցումն սկսվել է 1995-96 թթ.: Այդ տարիներին գյուղում 30 տնտեսություն էր: Դժվար օրեր էին՝ մի քանի տարի ո՛չ էլեկտրականություն կար, ո՛չ էլ դպրոց: Թերեւս սրանք էին հիմնական պատճառները, որ Հերիկը 1999-2000 թվականներին սկսեց դատարկվել:

Վանուշ Գրիգորյանը նախկին ազատամարտիկ է, հրետանավոր: 1989 թվականից հերթապահել է սահմանին, 1990թ.-ից մինչեւ զինադադար մասնակցել մարտական գործողություններին: Զինադադարի կնքումից շուրջ երկու տասնամյակ անց՝ որպես սահմանապահ գյուղի բնակիչ եւ երկրապահ, շարունակում է աշխատանքները իր ծննդավայրում: Ինը տարի ԵԿՄ Եղեգնաձորի տարածքային բաժանմունքի Խաչիկի Երկրապահ կամավորական միության նախագահն է եղել, իսկ 2015 թվականից այդ աշխատանքների համակարգողն է:

Ընտանիքի ավագն էր Աշոտը: Նա իր շրջապատից առանձնանում էր համեստությամբ, խոհեմությամբ, լրջությամբ և հավասարակշռությամբ: Դպրոցում լավ էր սովորում: Որոշել էր զինվորական դառնալ` փոխգնդապետ քեռու` Իգոր Աբրահամյանի նման: 3-4 տարեկան էր, որ քեռին նրան իր հետ տանում-հասցնում էր սահմանաբերան. «Թող պնդանա, ճանաչի զինվորական գործը»: Հետո ընդունվեց Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիտուտ: Ավարտելուց հետո ծառայության նշանակվեց առաջնագծում:

Արցախի և Մայր հայրենիքի միջև կապող օղակ է Քաշաթաղը: Բերձորով է անցնում Գորիս-Ստեփանակերտ մայրուղին: Սեպտեմբերի 21-ին այստեղ Հայոց երրորդ հանրապետության անկախության հռչակման 25-ամյակին նվիրված տոնական միջոցառման ժամանակ ապրիլյան պատերազմական իրադարձություններին մասնակից մոտ 60 կամավորական պարգևատրվեցին «Մարտական ծառայության» մեդալով, ԼՂՀ վարչապետի հուշամեդալով, ՀՀ ԵԿՄ պատվոգրով, հուշամեդալով և թանկարժեք նվերներով: Կայացավ նաև «Մեր լեռների պես» հուշակոթողի բացման արարողությունը: