Բանակ և հասարակություն
Աշխարհն առաջ շարժող ամենամեծ ուժը սերն է, իսկ սիրո խոստովանությունը՝ կյանքում ամենակարևոր դրվագներից մեկը: Երբ հեռավորությունը միաձուլվում է երևակայության հետ, օգնության է գալիս հնարամտությունը: Սիրո մասին խոսելիս զինվորները չեն թաքցնում իրենց զգացմունքները, հուզվում են, քաղցրաժպիտ տրամադրությունը փայլում է նրանց դեմքին, մտքով հեռանում են զինվորական իրականությունից:
Սիրո տոնի, սիրո խոստովանության հետ կապված են ամենահետաքրքիր պատմություններ, որոնց հերոսները զինծառայողներն են: Ահա այդ պատմություններից մի քանիսը:
Հրա՛չ ջան, եղբա՛յրս, լրացավ քո ծառայության մեկ տարին: Մեկ տարի է՝ դու զինվոր ես գնդապետ Հ. Ամիրխանյանի հրամանատարությամբ գործող զորամասում: Ինչ խոսք՝ առանց քեզ մեր կյանքը փոխվել է, անսովոր է առանց քո ջերմացնող ժպիտի: Բայցեւ շատ հպարտ ենք, անասելի հպարտ, որ պարտաճանաչ, բարեխիղճ, ջանասեր զինվոր ես դարձել: Ուզում եմ «Հայ զինվոր» թերթի միջոցով ողջունել քեզ, հրամանատարներիդ, ընկերներիդ եւ մաղթել անկոտրում կամք, համբերություն, զգոնություն, ուժ եւ վճռականություն հակառակորդի ցանկացած ոտնձգություն կասեցնելու համար: Վստահ եմ՝ այսուհետեւ եւս լիովին կարդարացնես մեր վստահությունն ու հրամանատարներիդ գործադրած ջանքերը:
Մենք բոլորս պետք է փոխվենք, որպեսզի փոխվի բանակը, մենք բոլորս պետք է ընդվզենք փողոցային բարքերի, մշակութային ցածրարժեք գործերի, արատավոր, նենգ ու քսու հարաբերությունների, կեղծ բարոյական արժեքների հանդեպ, եթե ուզում ենք բոլոր առումներով հզոր բանակ, հզոր հասարակություն ունենալ:
Մեր հասարակությանը բնորոշ թերությունները, ինչպես նաեւ բանակում առկա թերացումները, բխում են մեր մշակութային ոչ ճիշտ քաղաքականությունից: Պետք է գիտակցենք, որ մշակույթը ժամանց չէ, այն դաստիարակության հզոր միջոց է, բարոյականության հիմնասյուն, ունի մեկ նպատակ՝ կրթելու հասարակությունը: Ամեն ասպարեզում անհրաժեշտ է ժամապահի զգոնություն ունենանք ու զինվորի նման գիտակցենք մեր դերն ու կարեւորությունը երկիրն ամուր պահելու գործում:
Տե՛ր կանգնենք մեր արժեքներին, մեր երկրին, մեր զինվորին, մեր լեզվին, մշակույթին, քանզի այսօրվա մեր ամեն սխալը վաղը կհանգեցնի տխուր հետեւանքների, ինչի ականատեսն ենք այսօր:
Ողջո՛ւյն իմ ավագ ընկեր, տոնդ շնորհավոր: Երբ ամեն անգամ լսում ես փամփուշտների ձայները եւ կանգնում ես դրանց առաջ, հիշի՛ր, որ կանգնում ես հայ ժողովրդի առաջ, ինչպես երկաթե մի պատ: Հիշի՛ր, որ մայրդ մտքով քեզ հետ է, իսկ հայրդ, քայլելով այս ու այն կողմ, հպարտանում է քեզնով: Իմացիր՝ դու ժառանգն ես այն զինվորների, որոնք զենք վերցրին ու ազատագրեցին հայրենիքը: Հիմա ես նստած եմ իմ դպրոցական դասարանում, եւ մտքիս ծայրով էլ չի անցնի, որ նենգ թշնամին կհասնի այստեղ:
Հայոց բանակի տոնը բոլորինս է, քանզի այն մեր գոյության առհավատչյան է:
Ինչպես ամենուր, Արարատի մարզի Նիզամու միջնակարգ դպրոցում էլ տոնը նշվեց խրոխտ, սրտաբուխ, անկեղծ:
Մեզ հյուրընկալվեցին հայոց բանակի N զորամասի հրամանատարի տեղակալ Մերուժան Վարդանյանը, հոգեւոր հովիվ Կորյուն քահանա Կարապետյանը,: Փոքրիկ «զինվորների» քայլերգը, ռազմի եւ հայրենասիրական երգերը ոգեւորել էին նաեւ հյուրերին, որոնք սիրով ձայնակցում էին: Քահանայի՝ հայ զինվորի համար առ Աստված ուղղված աղոթքին միացավ ամբողջ դահլիճը: Զորամասի հրամանատարի տեղակալ Մ. Վարդանյանը դպրոց-բանակ կապի ամրապնդմանն ուղղված աշխույժ աշխատանքի համար պարգեւատրվեց դպրոցի տնօրինության պատվոգրով: Ընթերցվեց հայոց բանակում ծառայող դպրոցի 13 շրջանավարտներին ուղարկված նամակը: Որպես միջոցառման վերջերգ հնչեց «Ապագա զինվորի երդումը».
«23 տարի առաջ մեր բանակը հենց այնպես չծնվեց: Բանակը ծնվեց սահմանային կռիվների, ինքնապաշտպանական մարտերի, երկրապահների՝ այս բոլորի միացյալ ջանքերի քուրայում, եւ պիտի ասեմ, որ սկզբնական շրջանում երկրապահը գործում էր մեր՝ Գրողների միության շենքում, ուստի մեր միությունը դարձել էր իր օրրանը: Ու պատահական չէ, որ բանակի մարտական ոգու մեջ Գրողների միությունը մշտապես կար եւ շարունակելու է մնալ»: Հայաստանի Գրողների միության նախագահ Էդվարդ Միլիտոնյանի այս խոսքերով սկսվեց հայոց բանակի կազմավորման 23-րդ տարեդարձին նվիրված միջոցառումը: Նա իր ելույթում չափազանց կարեւորեց այս խառն ու խրթին ժամանակներում բանակի դերն ու նշանակությունը որպես երկրի անվտանգության կարեւոր երաշխավորի, մեր ապագայի հանդեպ հույսի եւ հավատի պահապանի: Միլիտոնյանն ընդգծեց, որ մտավորականները հայրենիքի համար օրհասական պահերին միշտ էլ եղել են հայրենյաց պաշտպանների կողքին, եւ այսօր էլ դահլիճում ներկա են գրողներ, որոնք մասնակցել են Արցախյան ազատամարտին թե՛ զենքով, թե՛ իրենց գրչով, ապա հիշատակեց Գարեգին Նժդեհի հայտնի խոսքը. «Սո՞ւրը, թե՞ գրիչը՝ թե՛ մեկը եւ թե՛ մյուսը»: