Բանակ և հասարակություն
Մայիսյան տոների առթիվ հետաքրքիր նախաձեռնությամբ է հանդես եկել PC electronics ընկերությունը:
Հանրապետական կենտրոնական զինկոմիսարիատի բակում ընկերության ներկայացուցիչները հաշմանդամ զինվորականների, հայրենյաց սահմանների պաշտպանության համար մղված մարտերում ակտիվ մասնակցություն ունեցած և այսօր էլ առաջնագծում մարտական հերթապահություն իրականացնող մի շարք զինծառայողների հանձնեցին նվերներ: Միջոցառմանը ներկա էին մի շարք վարչությունների պետեր, բարձրաստիճան զինվորականներ:
Արմավիրի մարզի Արագած գյուղում մայիսի 1-ին տեղի ունեցավ Արցախյան պատերազմի հերոս, ուսուցիչ-կամավորական Մեխակ Մեխակյանի մեծարման հուշ – ցերեկույթը, որը կազմակերպել էին Երկրապահ կամավորականների միության վարչությունը, տարածքային կազմակերպության կառույցները և հերոսի անունը կրող դպրոցի ղեկավարությունը: «Մարտական խաչ» շքանշանի կրկնակի ասպետին նվիրված միջոցառմանը ներկա էին ՀՀ պաշտպանության նախարար Սեյրան Օհանյանը, Երկրապահ կամավորականների միության նախագահ, ԱԺ պատգամավոր Մանվել Գրիգորյանը, միության անդամներ, ազատամարտիկներ, հերոսի մարտական ընկերները, երիտասարդ երկրապահներ: Դպրոցականները հանդես եկան գրական – երաժշտական կատարումներով: Ներկայացվեց Մեխակ Մեխակյանի մարտական ուղին:
Մայիսի 9-ին Հաղթանակի և Խաղաղության տոնի առթիվ Երևանի Նուբարաշեն վարչական շրջանում կազմակերպվել էր տոնական միջոցառում՝ համայնքի ղեկավար Արթուր Կիրակոսյանի գլխավորությամբ: Կազմակերպվեց երթ դեպի «Անհայտ զինվորի» հուշարձան և Արցախյան հերոսամարտում զոհված ազատամարտիկների խաչքար՝ ծաղկեպսակ դնելու և հարգանքի տուրք մատուցելու հերոսների հիշատակին: Երթին մասնակցում էին տեղի բնակիչները, ազատամարտիկներ, Արցախյան հերոսամարտում զոհվածների ընտանիքներ, դպրոցների ուսուցիչներ ու աշակերտներ, Նուբարաշենում գործող կազմակերպությունների աշխատակիցներ, վարչական շրջանում տեղակայված բանակային զորամիավորման հրամանատարական կազմը, սպաներ ու զինվորներ, ԵԿՄ անդամներ: Խորհրդանշական է, որ երթն ուղեկցվում էր մեր հայրենակից Դավիթ Թուխմանովի հանրահայտ «День Победы» երգի հնչյունների ներքո՝ զորամասի փողային նվագախմբի կատարմամբ:
Արցախի ազատագրման և մայիսյան տոների առիթով ՀՀ ՊՆ Երևանի կայազորի Սպայի տանը կայացավ ազատամարտիկների և երիտասարդների հերթական հանդիպումը` «Ճանաչենք նրանց» խորագրով: Ձեռնարկի կազմակերպիչներն էին Սպայի տունը և «Գևորգյան մարտարվեստի դպրոց» հայրենասիրական-երիտասարդական կենտրոնը:
Մայիսի 8-ին Կոտայքի մարզի Գառնի գյուղի թիվ 2 ավագ դպրոցում տոնական տրամադրություն էր տիրում։ Դպրոցը, որ տարիներ առաջ անվանակոչվել էր 1990թ. մայիսի 27-ին Նուբարաշենում խորհրդային բանակի դիպուկահարի կրակոցից զոհված Դերիկ Աբրահամյանի (Ատոմի) անունով, առանձնակի շուք էր ստացել։ Եվ նկատելի էր, որ բոլորը հատուկ նվիրումով են պատրաստվել հանդիսությանը։
Մեզ պարտադրված Արցախյան ազատամարտը ցույց տվեց, թե մարդու, սովորական քաղաքացու համար որքան կարևոր են զինվորական, թեկուզև նվազագույն, գիտելիքներն ու հմտությունները: Բարեբախտաբար, խորհրդային տարիներին դրանք անտեսված չէին և ուսուցանվում էին դպրոցում, բանակում, բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում, պարբերաբար կազմակերպվող վարժական հավաքների ընթացքում: Իսկ մեր կռվում, ինչպես Հայաստանի սահմաններում, այնպես էլ Արցախի ռազմաճակատներում կամավորական խմբերի, ջոկատների, վաշտերի կողքին հակառակորդի դեմ պատվախնդրորեն մարտնչեցին և հաղթանակի մեջ իրենց կարևոր ներդրումն ունեցան նաև եռամսյա վարժական հավաքների միջոցով կազմավորված ստորաբաժանումները: Հատկապես պատերազմի վերջին ու վճռական փուլում հայտնվելով առաջնագծում, նրանք համալրեցին կռվողների նոսրացած շարքերը և իրենց ներկայությամբ ու մասնակցությամբ նոր եռանդ ու թափ հաղորդեցին ամիսներ ու տարիներ խրամատից դուրս չեկող փորձառու ռազմիկների գործողություններին:
Հայաստանում այսօր բնակվում է Հայրենական մեծ պատերազմի 1450 վետերան, որոնցից ամենակրտսերը 88 տարեկան է: Նրանցից երեքը կմասնակցեն մայիսի 9-ին Մոսկվայում կայանալիք Հաղթանակի շքերթին, տասը` Նովոռոսիյսկում: Վետերանների մոտ յոթանասուն տոկոսը անկողնային վիճակում է, մի մասը` միայնակ: Վետերանների ամսական պատվավճարը կազմում է ընդամենը 25 հազար դրամ: Անցած երկու տարվա ընթացքում Հայաստանում բնակվող Հայրենական մեծ պատերազմի վետերանների թիվը կրկնակի նվազել է:
Այսօր Հայաստանում գործում է վետերանների 48 կազմակերպություն, որոնց կից Դիլիջանում, Գյումրիում, Վանաձորում, Մարտունիում գործում են բարեգործական ճաշարաններ: Բոլոր քաղաքներում կան վետերանների ժամանցի տներ: Գործում են նաև վետերանների Փառքի սրահներ: