Բանակ և հասարակություն
Տկարանալու, սայթաքելու չէ կյանքի պատահարներու առջեւ, այլ զանոնց դիմավորելու է ինչպես անխուսափելի հյուրի մը ընդունելությունը կըլլվի՝ զվարթ երեսով։ Մեր հասարակությունն ալ, ուրեմն, պետք ունի խնդալու՝ կազմելու համար այն մտքի եւ սրտի առողջությունը, առանց որուն հառաջադիմելու կարող չէ։ Լալագին ազգ մը քանի մը օգտակար չէ կրցած ըլլալ աշխարհիս վրա։
Մեր բովանդակ ժողովուրդին մահվան եւ կենաց հարցը Ազգային հոգիին ամբողջականությունն է, Հայկյան հպարտությունը՝ վեհ, երկաթահյուս, անընկճելի, անձեռնմխելի, որ մարդ էակին գեղեցկությունն է, իսկ ազգի մը՝ Վահանը։ Այդ Հպարտությունը, որ հեռի է ամբարտավանություն ըլլալե, ամեն մեկ հերոսի մահով պղնձացավ, ամեն մեկ դյուցազնի արյունով ջրդեղվեցավ։
1994 թվականի ապրիլի 9-ին սկսվեց Արցախյան պատերազմում պաշտպանության բանակի և կամավորական ջոկատների հարձակողական վերջին՝ Արեգասարի երկօրյա գործողությունը, որի ընթացքում հայկական ուժերը փայլուն զորաշարժով թշնամուց գրեթե լիովին ազատագրեցին Մարտակերտի շրջանի հյուսիսարևելյան՝ Մատաղիս-Չայլու-Թալիշ հատվածը: Այդ արյունահեղ ռազմագործողությունների ժամանակ բազմաթիվ նվիրյալ հայորդիներ զոհաբերեցին իրենց կյանքը, որոնցից մեկն էր ազատամարտիկ Արման Զոհրաբյանը՝ ՑՈՒԼ մականվամբ: Նա զոհվեց Մատաղիսում՝ ցուցաբերելով հայ ռազմիկին վայել արիություն:
Ամիսը մեկ անգամ հանրապետության վաստակաշատ գիտաշխատողներն ու դասախոսները մեկնում են բանակային զորամասեր և զինծառայողների առջև հանդես գալիս հրապարակային դասախոսություններով։ Նրանց շարքերում տարբեր մասնագիտությունների տեր մարդիկ են՝ պատմաբաններ, արվեստաբաններ և այլք։ Դասախոսությունները նվիրված են լինում հայ ազգային-ազատագրական շարժմանը, հայոց պետականությանը, հայոց զորավարական արվեստին, ցեղասպանության պատմությանը, դիվանագիտական հարաբերություններին և հայ մշակույթի զանազան դրսևորումներին։
Լիբանանահայությունը հայկական ամենաավանդական, ամենակազմակերպված համայնքներից է։ Լիբանանի տարածքում հայերը բնակվել են հնագույն ժամանակից, սակայն առավել մեծ հոսքը նկատելի է հատկապես Առաջին աշխարհամարտի տարիներին, երբ հազարավոր հայերի խլյակներ, թուրքական ջարդերից փրկվելով, ապաստան գտան արաբական այս պետությունում։
Ժամանակի ու իրադարձությունների թելադրանքով և պարտադրանքով՝ համայնքը մեկ ստվարացել է, մեկ նոսրացել։
Լիբանանահայության առջև ծառացած խնդիրների մասին է մեր զրույցը «Ազդակ» թերթի խմբագիր Շահան Գանդահարյանի հետ։
20-րդ դարասկզբին տեղի ունեցած Հայոց ցեղասպանությունը մարդկության պատմության մեջ կատարված ամենածանր ու զարհուրելի ոճրագործություններից է:
Համաշխարհային պատերազմը պատեհ առիթ համարելով` Օսմանյան Թուրքիան գործի դրեց հայության բնաջնջման իր հրեշավոր ծրագիրը` հայ ժողովրդին պատճառելով անլուր տառապանքներ, մարդկային ու նյութական ահռելի կորուստներ:
Երեկ այդ զանգից հետո համոզվեցի, որ այս գիշեր նույնպես չեմ քնելու: Անքնությունը՝ սպիտակ ու փափուկ, փաթաթվելու է աչքերիս ու սեղմելու է աննկատելի:
Չէ՛, բարեբախտաբար վատ բան չէր կատարվել: Նախօրեին հեռախոսազանգ էի ստացել. «Հայ զինվոր» թերթի խմբագրությունից, որ ես արժանացել եմ ՀՀ պաշտպանության նախարարության «Զորավար Անդրանիկ» գերատեսչական մեդալի:
-Ի՞նչ,- ականջներիս չհավատալով, փորձել էի ճշտել լուրը:
-Դուք արժանացել եք պաշտպանության նախարարության մեդալի,- իր զինվորական պարզ ու հատու ձայնով նորից կրկնել էր զրուցակիցս: