Լուսանկարիչ Հովհաննես Սենեքերիմի Արմենակյան։ Սիրված անուն, վաստակաշատ մտավորական։ Կգան ու կանցնեն սերունդներ, սակայն Հովհաննեսի գործը կմնա։ Դեռ խորհրդային տարիներին ծառայության ընթացքում եղել է լուսանկարիչ։ Ծառայությունից հետո վերադարձել է հայրենի Ապարանի Վարդենիս գյուղ եւ աշխատանքի անցել շրջանային «Ծաղկունք» թերթում։ Այնուհետեւ տեղափոխվել է Երեւան եւ աշխատանքի անցել «Ավանգարդ» թերթում։ Այդ տարիներին ստեղծված բնության հրաշալի պատկեր-ակնթարթները մինչ օրս երազային զգացողություններ են արթնացնում մարդու հոգում։

Կար մի ֆենոմենալ իրողություն` հայրենապահ հայի գենետիկ արթնացումը։ Ես ճանաչում եմ մարդկանց, որոնց եռամսյա հավաքով թաքստոցից էին բերել ռազմաճակատ, բայց ռազմի դաշտում նրանք նույնքան քաջասիրտ էին, որքան ինքնազոհաբերվելու պատրաստ կամավորականները։ Ես ճանաչում եմ մեկին, որին գորգի միջից էին հանել ու բերել սահման (կինը փաթաթել էր գորգի մեջ ու թաքցրել ամուսնուն)։ Այդ մարդը քաջաբար էր կռվում։ Մենք չենք ուսումնասիրել Արցախյան պատերազմի ֆենոմենը, գրեթե չենք ուսումնասիրել` ո՛չ ռազմարվեստի, ո՛չ էլ հոգեբանական տեսանկյունից։ Դասական ռազմարվեստի տրամաբանությամբ` հաջողության հասնելու համար հարձակվող կողմը պետք է իր ուժերով 3 անգամ գերազանցի պաշտպանվող կողմին։ Բայց մեր պարագայում հակառակն էր, հայկական դասակը հարձակվում էր ադրբեջանական գումարտակի վրա ու, մեկը` երեքի դեմ կռվելով, հայրենիք էր ազատագրում։

Դեկտեմբերի 10-ին ՀՀ ՊՆ «Մայր Հայաստան» զինվորական թանգարանում տեղի ունեցավ միջոցառում` նվիրված ազատամարտիկ Համլետ Մինասյանի զոհվելու 21-րդ տարելիցին: Միջոցառումը իրենց ներկայությամբ պատվեցին ՀՀ ՊՄՏԸ-ի նախագահ, Արցախի հերոս գեներալ-մայոր Արկադի Տեր-Թադևոսյանը (Կոմանդոս), հետախուզության վարչության նախկին պետ գնդապետ Ի. Ղուկասովը, ,,Գոյամարտ,, ՀԿ նախագահ Ս. Ղազարյանը, ,,Փոքր Մհեր,, կրթահամալիրի պետ գնդապետ Ա. Մուրադյանը, գնդապետ Ռ. Բախշյանը:

Թեպետեւ «Արծիվ – Մահապարտներ» գումարտակի Արցախյան գոյամարտում կատարած պատմական սխրագործությունից քսան տարի է անցել, միեւնույն է՝ հիշողությանս ծալքերում դեռեւս անջնջելիորեն պահպանվել է Սպարապետ Վազգեն Սարգսյանի 1992թ. օգոստոսի 15-ի` 500 մահապարտների հավաքագրման նպատակով համայն հայությանն ուղղված կոչը, որն իր նշանակությամբ պատմական էր, քանի որ բեկումնային եղավ ոչ միայն Արցախի ազգային-ազատագրական պայքարի այդ թերևս ամենածանր ժամանակահատվածի, այլև գոյամարտի բարեհաջող ընթացքի համար։

Հայրս՝ Ռուբեն Հակոբյանը, Հայրենական պատերազմից վերադարձավ հաղթանակով ու մի ամբողջ կյանք նվիրեց հայ երեխաների դաստիարակությանն ու կրթությանը։ Նա շատ լավ գրիչ ուներ և հրաշալի պատմող էր։ Ես ժամանակին գրի եմ առել նրա հիշողությունները պատերազմի և իր մարտական ընկերների մասին։ Ներկայացվող ակնարկը, որը թելադրել է հայրս, իսկ ես ընդամենը թղթին եմ հանձնել, տասնամյակներ գզրոցումս պահելուց հետո որոշեցի հրապարակել։ Այն մի հավաստի պատմություն է Զանգեզուրի հերոս որդիներից մեկի՝ կարմիրբանակային Սեդրակ Ալավերդյանի մասին, որի անունն ու գործը թերևս շատ քչերին է հայտնի։ Մեր հերոս որդիների սխրանքը չմոռանալը յուրաքանչյուրիս պարտքն է, և ես ինքս էլ կատարում եմ իմ պարտքը՝ տպագրության ներկայացնելով այս տողերը։

«Ես՝ Անահիտ Գուրգենի Հովհաննիսյանս, ծնվել եմ 1953թ. Ռուսաստանի Դաշնությունում՝ Սիբիրում, աքսորի բռնադատվածների ընտանիքում։ 7 տարեկան հասակում վերադարձել ենք Հայաստան։ Սովորել եմ Երևանի թիվ 115 միջնակարգ դպրոցում։ 1970 թվականին ավարտելով դպրոցը` Մերգելյանի անվան գործարանում աշխատանքի անցա որպես մոնտաժող։ Չէին վերցնում աշխատանքի, բայց երբ իմացան, որ մայրս նոր է մահացել, իսկ հայրս վատառողջ է՝ համաձայնվեցին։

Հովհաննես (Իվան) Խաչատուրի (Քրիստափորի) Բաղրամյանը միայն հայ ազգի պարծանքը չէ։ Նա ֆաշիզմի դեմ տարած հաղթանակում վաստակել է նախկին խորհրդային և եվրոպական բազմաթիվ ժողովուրդների սերն ու հարգանքը ևս։ Ցարական բանակի շարքայինից աճել-հասնելով մինչև ԽՍՀՄ մարշալի աստիճան (1955թ.)՝ արժանացել է ԽՍՀՄ կրկնակի հերոսի կոչման (1944թ. հուլիսի 29-ին և 1977թ. դեկտեմբերի 1-ին)։