Արդի դարաշրջանում ավանդական ազգային պետությունների զինված ուժերը «ոչ լիովին են համապատասխանում նրանց կարիքներին»: Գոյություն ունի «ավելի կարևոր տեսակների ուժային ազդեցություն»` պայմանավորված, օրինակ, ուժեղ պետական հաստատությունների ստեղծմամբ:

1992թ. ապրիլի 2-ին «Նեզավիսիմայա գազետային» տված հարցազրույցում Ադրբեջանի նախկին նախագահ Այազ Մութալիբովն ասել է. «Ինչպես ասում են փրկված խոջալվեցիները, այդ ամենը կազմակերպված է եղել, որպեսզի առիթ լինի իմ հրաժարականի համար։ Ինչ-որ ուժ է գործել նախագահին վարկաբեկելու համար։ Ես չեմ կարծում, թե հայերը, որոնք շատ ճշտորոշ կերպով եւ գործիմացությամբ էին վերաբերվում նման իրավիճակներում, կարող էին թույլ տալ, որ ադրբեջանցիներն իրենց ֆաշիստական գործողություններում մերկացնող փաստաթղթեր ստանան…»:

Փետրվարի 20-ին Արցախում անցկացվեց սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվե՝ կառավարման նախագահական համակարգի անցնելու վերաբերյալ: Արցախի ժողովուրդը կրկին հաստատեց ժողովրդավարության սկզբունքներով ապրելու իր ազատ կամարտահայտման իրավունքը:

Չընդհատվող պատերազմ, ամեն քայլափոխի հանդիպող զինյալ պարեկներ, էլեկտրականության, առանձին վայրերում նաեւ խմելու ջրի իսպառ բացակայություն: Այսպիսին է ներկայիս Սիրիայի Արաբական Հանրապետությունում տիրող իրավիճակը: Նախքան պատերազմը տեղի հայ համայնքի անդամների թիվն այստեղ գերազանցում էր 100 հազարը, այժմ այն երկու անգամ նվազել է: Շատերը գաղթել են այլ երկրներ, մի մասն էլ ՀՀ կառավարության տրամադրած օդանավերով տեղափոխվել եւ ապաստան է գտել մայր հայրենիքում: Այսուհանդերձ, տասնյակ հազարավոր հայեր այսօր էլ շարունակում են բնակվել իրենց համար երկրորդ հայրենիք դարձած Սիրիայում:

1992 թվականի փետրվարի 26-ին ազատագրվեց Խոջալուն (այժմ՝ Իվանյան): Արդեն քառորդ դար ադրբեջանական քարոզչությունը ճգնում է համաշխարհային հանրությանը ապացուցել, համոզել, որ հայերը Խոջալուում ցեղասպանություն են իրականացրել։ Ադրբեջանում եւ Թուրքիայում նույնիսկ անմեղ զոհերի հիշատակման հատուկ օր են սահմանել՝ «ադրբեջանցիների ցեղասպանության օր»: Նպատակը մեկն է` հավասարության նշան դնել Սումգայիթում, Բաքվում, Կիրովաբադում ու ադրբեջանական մյուս բնակավայրերում թուրք հրոսակների՝ հայերի նկատմամբ կիրառված սպանդի, բռնությունների, տեղահանման միջեւ։

Ռուսաստանի Դաշնությունը Հայաստանում գործող 102-րդ ռազմակայանում տեղակայել է գերհզոր «Նեբո-Մ» («Небо-М») ռադիոտեղորոշիչ համակարգը: Այն կարող է ավտոմատ ճանաչել օդային թիրախները՝ ինքնաթիռ, հրթիռ կամ անօդաչու սարք, անգամ որոշել, թե որ երկրին է պատկանում այս կամ այն թռչող օբյեկտը:

Անկյունում մոխրագույն, նեղ-երկարավուն մի արկղ է դրված: Սերոբը ծնկի է գալիս, բացում այն: Զենք է: Զինվորականն այն փայտե տուփից հանում է բավականին զգուշորեն, բայց պատճառն ամենեւին էլ այս զենքի հետ վարվելու նրա փորձի պակասը չէ: «Նուրբ գործիք է»,-բացատրում է: Սերոբը այդ սեւ դիպուկահար հրացանը տեղից շարժում է երկու դեպքում` երբ հակառակորդին պատժելու կամ լռեցնելու խնդիր է ստանում, եւ երբ փոշեզրկելու կամ մարտական վիճակը ստուգելու կարիք կա: Այստեղ՝ սահմանին, թե մեկը, թե մյուսը հաճախակի են պատահում: Թե մեկը, թե մյուսը պայմանագրային զինծառայողը կատարում է վարպետորեն: