Կրտսեր հրամանատարական կազմի կատարելագործման ընթացքի վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ կրտսեր հրամանատարական կազմի պատրաստման աշխատանքներին ներկայացվում են բավական խիստ պահանջներ: Դրանք են.
1. սերժանտը պետք է գիտակցի ռազմական հոգեբանության և վարքականոնի հիմունքների կարևորությունը, կարողանա լիարժեք գիտելիքներ հաղորդել ենթակա անձնակազմին, ձևավորի առողջ բարոյահոգեբանական մթնոլորտ,
2. հասնի լիակատար մարտական պատրաստականության, մարտական գործողությունների ժամանակ վստահորեն կատարի իր պարտականությունները, կարողանա մարտը կազմակերպել կոնկրետ տեղանքում, բարդ ու փոփոխվող իրադրության ժամանակ,

Լավագույն տասնյակը բացում է աշխարհում ամենահայտնի փամփուշտներից մեկը` ԽՍՀՄ արտադրության 7.62x39mm փամփուշտը, որն առաջին անգամ օգտագործվեց 1947 թվականին լեգենդար AK-47 ինքնաձիգի վրա: Այժմ այն համարվում է աշխարհում ամենաշատ արտադրված փամփուշտը, սակայն իր տվյալների ընդհանրությամբ այն զբաղեցնում է լավագույն տասնյակի միայն 10-րդ տեղը:

ՀՀ ԶՈՒ բարեփոխումների համատեքստում ռազմական կրթության զարգացումը գերակա խնդիր է: ՀՀ կառավարության 2012 թ. մարտի 7-ի նիստի N 9 արձանագրային որոշմամբ հաստատված ՀՀ Ռազմական կրթության հայեցակարգի համաձայն` «Ռազմական կրթության համակարգն ապահովում է զինված ուժերի կիրառման, պլանավորման, կազմակերպման և կառավարման վերաբերյալ առկա գիտելիքների փոխանցումը, համապատասխան հմտությունների և կարողությունների ձևավորումը»: Ստորև ներկայացվող հոդվածում արծարծվում են այդ նպատակի իրականացմանն առնչվող խնդիրներ:

Առաջատար պետությունների (ԱՄՆ, Ֆրանսիա, Մեծ Բրիտանիա, Կանադա և այլն) փորձի ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ բարձր մարտունակության պահպանման գործում առանձնահատուկ դեր ունի սերժանտական կազմը: Օրինակ` ԱՄՆ-ի բանակի պատմությունը հավաստիորեն վկայում է, որ սերժանտական կազմը անփոխարինելի է զորամասերի և ստորաբաժանումների մշտական մարտական պատրաստության պահպանման գործում: ՌԴ ԶՈՒ կազմում ներկայիս սերժանտն ընկալվում է որպես լիարժեք հրամանատար, որը շատ հարցեր լուծում է առանց վերադաս սպայական կազմի միջամտության:

Ինչպես արդեն հայտնի է, փամփուշտը կրակային մեխանիզմի կարևորագույն բաղկացուցիչն է: 7-8 մմ տրամաչափի հրացանների փամփուշտների տասնյակից զատ, որոնք իրենց տարածվածությամբ զիջում են միջանկյալ փամփուշտներին, կներկայացնենք նաեւ միջանկյալների, դրանց ստեղծման անհրաժեշտության, հետագա զարգացման պատմությունը, ինչպես նաեւ՝ ժամանակակից տեսակների բնութագրերը և արդեն ավանդույթ դարձած լավագույն տասնյակը:

Փամփուշտը զենքի ամենակարևոր մասն է: Հզոր ու դիպուկ կրակի համար անհրաժեշտ է ստեղծել ոչ միայն կատարյալ հրացան, այլ նաև կատարյալ փամփուշտ: Ավելին` զենքերը հիմնականում ստեղծվում են փամփուշտների հիման վրա և ոչ թե հակառակը: Ներկայումս տարատեսակ փորձեր են արվում փամփուշտները (հատկապես` դիպուկ կրակի փամփուշտները) փոխարինելու այլ միջոցներով, սակայն դեռ ոչինչ ի զորու չէ փոխարինելու դիպուկ ու հզոր գնդակներին: Դեռևս 18-րդ դարի վերջին մարդը հակված էր ստեղծելու միասնական արդյունավետ ու անվտանգ փամփուշտ, բայց փամփուշտների կատարելագործման մեջ անկյունաքարային դեր ունեցան Առաջին և հատկապես Երկրորդ համաշխարհային պատերազմներն ու հետպատերազմյան շրջանները:

Ժամանակակից բժշկությունը հակված է կարծելու, որ բոլոր հիվանդությունների հիմքում սթրեսի կուտակումներն են։ Սթրես անգլերեն թարգմանաբար նշանակում է լարվածություն, ճնշում, լարում։ Ըստ ամերիկացի հոգեբանների կատարած ուսումնասիրությունների՝ մարդիկ կարող են վարակվել սթրեսով։ Մեկի վատ տրամադրության պատճառով կարող է մյուսը դառնալ «երկրորդային սթրեսի» զոհ։