Ուշադրության կենտրոնում
Խառը հրետանային դիվիզիոնի հրամանատար, ծնունդով ջավախքեցի մայոր Գարեգին Պողոսյանը անկախության 22-րդ տարեդարձի կապակցությամբ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հրամանագրով պարգևատրվեց «Մարտական ծառայության համար» մեդալով։ Նրան մենք հանդիպեցինք հրետանային զորքերի ճամբարային հավաքի ժամանակ, երբ նա մասնագիտական պատրաստությունից պարապմունք էր անցկացնում խառը հրետանային դիվիզիոնի անձնակազմի հետ։
Անհանգիստ է աշխարհը, անհանգիստ է մեր շուրջը… Թեև մեր տնից հեռու են խփվում աշխարհաքաղաքական ալիքները, բայց մենք, ավաղ, նաև մեր դեմքին ենք զգում ալեկոծության մահաբեր ու դառը շունչը… Եվ դարձյալ, ինչպես հարյուր տարի առաջ, տասնյակ հազարավոր անօթևան հայեր… Այո՛, փոքր է մեր հայրենիքը, բայց այս մեծ աշխարհից դուրս չէ… Աշխարհի հզորները իրենց շահն են փնտրում և դարձյալ իրենց խաղերն են խաղում սեփական զենքով գրված կանոններով, որոնք մենք կա՛մ չգիտենք, կա՛մ եթե անգամ գիտենք, ապա ի զորու չենք փոխելու… Եվ դարձյալ, ինչպես հարյուր տարի առաջ, ինչպես հազար տարի առաջ, մենք կանգնած ենք մի մեծ ու անլուծելի խնդրի առաջ` դեպի ո՞ւր շարժվել, ո՞ր ուղղությամբ գնալ, ո՞րն է մեր առաջընթացի ուղին…
Այս տարվա սեպտեմբերի 10-ին ամերիկացի հռչակավոր քաղաքական գործիչ, 1969-1975 թթ. ազգային անվտանգության հարցերով ԱՄՆ նախագահի խորհրդական, 1973-1977 թթ. ԱՄՆ պետքարտուղար, ազգությամբ հրեա Հենրի Քիսինջերը (ծնվ. 1923 թ.) կողմ արտահայտվեց այն բանին, որ ԱՄՆ-ը հարվածներ հասցնի Սիրիային (նախկինում նա հանդես էր գալիս ԱՄՆ-ի ռազմական միջամտության դեմ), և դեռ քննադատեց ԱՄՆ նախագահ Բ.Օբամային, որ ինքնուրույն որոշում կայացնելու փոխարեն փորձել է Կոնգրեսի հավանությունն ստանալ:
Ա՛զգ հայոց, թուրքը՝ մեր բանական հոտի դարավոր թշնամին, նվաճել է Ալեքսանդրապոլը, շարժվում է դեպի սիրտը մեր երկրի, մեր հավատի, մեր կենսագրության: Գալիս է Արարատյան Երկրի վրա: Թուրքը, կոտորած ու ավեր փռելով, գալիս է, և մեր զորապետներն էլ այլ ելք չեն գտնում այդ աղետից, քան հայոց Հայրապետին փախուստի մղել: Նրանք ինձ առաջարկում են ոսոխի բերանին թողնել Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը, մեր սրբարանը, հայ ժողովրդի վերջին կտորը:
Ո՛չ և ո՛չ: Հազար անգամ ո՛չ:
Հայաստանի Հանրապետության Անկախության տոնի նախօրեին գնդապետ Արտակ Տոնոյանի հրամանատարությամբ գործող զորամասում տեղի ունեցավ միջոցառում, որը կարելի է բնորոշել տոնական, հանդիսավոր, սպասված և շատ կարևոր: 21 տարի առաջ այս նույն վայրում տեղակայված դեսանտագրոհային գնդի զինվորները, որոնք հայոց նորաստեղծ բանակի առաջին զինվորներն էին, անվարան մեկնեցին ռազմի դաշտ և պաշտպանեցին հող հայրենին: Եղան զոհեր, որոնց մասին բանավոր փոխանցվեցին հերոսական պատմություններ: Անցել է 21 տարի, և տղաների մասին պատմությունները, հիշողությունները մի նոր սկիզբ դարձան ինչպես տղաների, այնպես էլ նրանց ծնողների, հարազատների, հատկապես՝ մայրերի համար, որոնք սրտի ցավով երկար տարիներ սպասել էին մեծարանքի այն խոսքերին, որոնք ասվեցին իրենց որդիների հասցեին:
Քրիստոնեական ժայռարմատ հավատքով ու մեր ժողովրդի տառապանքի, նեղության ու չարչարալից կյանքի երկունքով նվիրականացած ու երկնված հայ գիրքը կազմում է մեր ժողովրդի գոյության գլխավորագույն կռվաններից մեկը: Հայ գիրքը մեր ժողովրդի տառապալից կյանքի վկայարանն է, հոգեկան աշխարհը հայ մարդու, հայ գիրքը… աստվածաբույր ճշմարտությունների շտեմարան, հայի հանճարեղ մտքի ստեղծագործության արդյունք, գիտության ու լույսի փարոս, տիեզերքի Արարչի փառաբանանքի կոթող, հայ մտքի և հոգու փիլիսոփայական ճախրանքի վերնատուն, հայկազյան որդոց հաղորդության սկիհ, ոսկեդարի մեր ոսկեղենիկ լեզվի ու լուսասփյուռ հավատքի գանձարան, հայոց քաջաց-քաջերի կյանքի դրվատիք, հայկյան ցեղի զավակաց հավերժության գրավական, հայ ինքնուրույնության արթուն պահակ, Թորգոմյան ազգի զավակների կենսապարգև հաց ու… կարելի է դեռևս շարունակել մեր մտածումների թելը՝ հասնելու համար ներկային, այսօրվան, երբ մենք, իբրև աշակերտներ, Սահակ-Մեսրոպյան անմահանուն զույգի սիրով վառված ու քրիստոնեական հավատքով զորացած՝ ուզում ենք մի պահ հաղորդակից դառնալ մեր հայրերի տառապալից կյանքին և հաղորդվել նրանց իրագործած կոթողային գործերով:
Գիտակից եւ հպարտ, ազատ եւ վճռական. այսպես է ՀՀ ՊՆ Արմենակ Խանփերյանցի անվան ռազմական ավիացիոն ինստիտուտի պետի ուսումնական և գիտական գծով տեղակալ, փոխգնդապետ Դավիթ Ալեքսանյանը բնութագրում այս տարի ինստիտուտ ընդունված աղջիկ-կուրսանտներին` Անի Ժամհարյանին, Տաթեւիկ Ռոստոմյանին եւ Էմմա Խաչատրյանին:
Այս տարի առաջին անգամ ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը հայտարարել էր իգական սեռի ներկայացուցիչների ընդունելություն, եւ ռազմաուսումնական հաստատություններում սովորելու իրավունք ու հնարավորության էր ընձեռվել նաեւ աղջիկներին: Դավիթ Ալեքսանյանը նշեց, որ ցանկացողները շատ էին, բայց խիստ ընտրություն են կատարել. «Աղջիկները ավարտել են բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ, մեզ մոտ կմասնակցեն մեկամյա սպայական դասընթացների, կապավորի որակավորում կստանան եւ կծառայեն զինված ուժերում: Աղջիկների առաջադիմությունը գոհացնող է, նրանք կարգապահ են եւ աշխատասեր»: