Ինքնախեղումների ու ինքնավնասումների դեպքեր լինում են բոլոր երկրների բանակներում, քանի որ միշտ էլ գտնվում են թուլակամ ու տկարամիտ պատանիներ, որոնք ծառայության դժվարություններից առժամանակ խուսափելու համար ձեռք են բարձրացնում իրենք իրենց վրա՝ անջնջելի խարան թողնելով սեփական կենսագրության սին էջերում:
Ինքնախեղում նշանակում է ինքն իրեն հասցնել աշխատունակությունն էապես սահմանափակող ու զինվորական ծառայության հետ անհամատեղելի վնասվածքներ՝ հաճախ նաեւ հաշմանդամ դառնալու ծանր գնով վաղաժամկետ զորացրման հասնելու համար:

Գնդապետ Արմեն Հարությունյանի հրամանատարությամբ գործող հրետանային ուսումնական զորամասում հուլիսի 15-ին սկսվեցին ամառային-աշնանային փուլի մասնագիտական պարապմունքները։
-Մենք շարային ստուգատեսն անցկացրինք հուլիսի 10-ին, հանդիսավոր միտինգը՝ 11-ին։ Նույն օրն էլ սկսվեցին մարտավարաշարային պարապմունքները,- ասաց ուսումնական մասի պետ փոխգնդապետ Արմեն Բալայանը։ -Հայտնի է, որ մենք կրտսեր հրամանատարներ ենք պատրաստում հրետանային տասներկու մասնագիտությունների համար, եւ նրանք, ովքեր փուլի ավարտին անբավարար գնահատականներ չեն ստանում (այդպիսիք հազվադեպ են լինում), ստանում են կրտսեր հրամանատարական կոչումներ եւ տեղափոխվում մարտական զորամասեր։

ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետ գեներալ-գնդապետ Յուրի Խաչատուրովի հրամանով հուլիսի 7-26-ը հրետանային ուսումնական զորամասի բազայի վրա ճամբարային հավաք է կազմակերպվել Մ. Հերացու անվան բժշկական համալսարանի ռազմաբժշկական ֆակուլտետի 5-րդ կուրս փոխադրված կուրսանտների համար։ Այստեղ կուրսանտներն ապրում են զորամասային լիարժեք կյանքով, ուսումնասիրում զինվորական առօրյան, մասնակցում բուժծառայության աշխատանքների կազմակերպմանը։

«Աֆղանցիներին»՝ բարձրահասակ ու թիկնեղ այս տղաներին հեշտ է զանազանել հազարի մեջ, կամ ինչպես ժողովուրդն է ասում՝ հեռվից ճանաչել։ Նրանք դեռեւս ամուր ու կորովի տեսք ունեն, թեեւ նրանցից շատերի քունքերը վաղուց սպիտակել են։ Շաբաթն առնվազն մեկ անգամ, հատկապես աշխատանքից ազատ օրերին, նրանք հավաքվում են Պուշկինի փողոցում գտնվող իրենց միության գրասենյակում՝ միմյանց տեսնելու, միմյանցից տեղեկանալու… Բայց, միեւնույն է, «աֆղանցի» վետերանների նման ամեն մի հանդիպում զուտ նրանց հուզող, այսպես ասած, առտնին խնդիրներից աննկատ վերածվում է պետությանը, հատկապես բանակին վերաբերող հարցերի քննարկումների։

Հենց տառերը ճանաչեցի, սկսեցի բանաստեղծություններ գրել։ Դա տեւեց մինչեւ 69 թիվը։ Երեսուն տարեկան էի՝ դեռ շարունակում էի բանաստեղծություն գրել։ Բայց երաժշտության նկատմամբ երկյուղած, ջերմեռանդ սերը, որ ժառանգել էի ծնողներիցս, անանցողիկ էր։ Բարեբախտաբար, մեր տանը հնչել է նաեւ դասական երաժշտություն՝ Շոպեն, Շուբերտ, Բեթհովեն… Մի օր մայրս ինձ ուղարկեց բանվորական ակումբ, որ տուն կանչեմ հորս (երրորդ թե չորրորդ դասարանում էի այդ ժամանակ)։ Հայրս դաշնամուր էր նվագում։ Նա վեր կացավ տեղից… Ես նստեցի դաշնամուրի մոտ… Էդ օրվանից ես դաշնամուրի մոտ եմ, նվագում եմ ուղեղումս պտտվող մեղեդիները։

Է. Էրիկսոնը չի նշում, թե ինչո՞ւ էր 1915թ. մարտին Վանի նահանգում իրավիճակը սրվել: Իսկ պատճառը հետեւյալն է. թուրք-քրդական հարձակումները սկսվել էին դեռեւս 1914թ. աշնանը: Նահանգի հայկական բնակավայրերը ենթարկվում էին ավազակախմբերի անընդմեջ հարձակումներին, որոնք ահագնանում են 1915թ. սկզբին: Սակայն Էրիկսոնին իրականությունը չի հետաքրքրում, եւ նա միայն նշում է, որ թուրքական հրամանատարությունը «ստիպված էր» հայերի «ահաբեկչական» գործողությունները ճնշելու համար առանձնացնել ժանդարմական ստորաբաժանումներ:

Սպայակազմը պետության ողնաշարն է: Այն ամուր է եւ ուղիղ այնքան, որքան նրա սպայակազմը: Որեւէ երկրի ողնաշարը ջարդելու մի ճանապարհ կա` ոչնչացնել սպայակազմը: Սա նշանակում է, որ դուք մտավորականության այն թեւն եք, որ թշնամու առաջին թիրախն է: Այսպիսով, դուք եք հայրենիքի առաջին պատվարը, եւ մենք` իշխանություն ու ժողովուրդ, գիտենք դա: Գիտենք եւ ձեզ համար պատրաստ ենք անելու հնարավորն ու անհնարինը: Առաքելություն իրականացնելու առումով դուք մեր հասարակության ամենապատրաստված շերտն եք` թե՛ հոգեբանորեն, թե՛ գիտելիքներով, թե՛ ֆիզիկապես: Եթե չեք, պետք է դառնաք: