Ուշադրության կենտրոնում
Արցախյան ազատամարտի ընթացքում, երբ հազարավոր քաջորդիներ մարտադաշտում էին, ստեղծվեց «Երկրապահ կամավորականների միություն» հասարակական կազմակերպությունը (ԵԿՄ)։ Մեծ էր ԵԿՄ-ի դերը Արցախյան ազատամարտի տարիներին. այս կառույցի ենթակայությամբ գործող ջոկատները մարտնչեցին մինչև պատերազմի հաղթական զինադադարը։
Աղձք գյուղի Փոթոյան ընտանիքի հետ ծանոթացել էի Արագածոտնի մարզի տարածքային զինկոմիսարիատում 2019 թ. դեկտեմբերի 27-ին՝ զորակոչ լուսաբանելիս։
Փոթոյանները բանակ էին ճանապարհում իրենց կրտսեր որդուն՝ Ռոմանին, ավագ որդին՝ Ռուբենն էլ արդեն բանակում էր:
«Փխրուն խաղաղության այս դժվարին ժամանակաշրջանում հայրենիքը գոյատեւում է նվիրյալների նվիրումի եւ հանձնառության շնորհիվ: Նվիրյալների ժամանակաշրջան է, եւ նվիրյալները իրենց ուսերին տանելով հայրենիքը, պետք է հասցնեն խաղաղության նավահանգիստ, եւ այդ նվիրյալները դո՛ւք եք, սիրելի՛ սպաներ եւ զինվորներ»։
Դրոյի հավատարիմ զինակից դաշնակցական Խեչոն, 1915 թվականի մայիսի 5-ին հեծյալ վաշտի գլուխն անցած, առաջինը մտավ ազատագրված Վան… Մեծ հորեղբոր քաջագործությունների պատմությունը սերնդեսերունդ պահպանվել է Մելիքյանների ընտանիքում եւ ի պահ տրվել ժառանգներին։ Արշակն ինքն էլ մեծ հպարտությամբ էր պատմում իր՝ սասունցի ու անեցի նախնիների մասին, նրանց մասին, որոնք գլուխ չխոնարհեցին յաթաղանի առաջ, որոնք մինչև վերջին պահը պայքարեցին հանուն իրենց հայրենի հողում ապրելու իրավունքի։
Եղբայրներ Կարեն և Արտավազդ Ասատրյանները 44-օրյա պատերազմի ժամանակ ժամկետային զինծառայողներ էին: Ցավոք, կռվից վերադարձել է միայն Կարենը, Արտավազդը զոհվել է հերթական ծանր մարտի ժամանակ: