Պատմում է Հայոց Մեծ եղեռնի մասնակիցներից մեկը. «Երբ անսպասելիորեն թուրքերը գյուղ մտան, ու մեզ բոլորիս անասունի նման իրար գլխի հավաքելով, առաջները արած դեպի դաշտ քշեցին, սկզբում կարծեցինք, թե մեր ունեցվածքը կթալանեն ու նորից բաց կթողնեն, որ գյուղ վերադառնանք։ Բայց ի՜նչ իմանայինք, որ այդ անօրենները հայասպան ծրագիր են մշակել։ Գնում էինք օրերով, նրանք՝ ձիերի վրա, մենք՝ ոտքով, նրանք կուշտ ու կուռ ուտելով մեզանից թալանածները, իսկ մենք՝ ճամփեզրի խոտերը արածելով։

Տիկին Վերգուշի եղբոր ամենահավատարիմ ընկերը` Սամվելը, դարձավ նաեւ իր անբաժան ընկերն ու կյանքի ուղեկիցը: «Համակրելի եւ սրտամոտ էր ամուսինս, խոսքը համոզիչ էր, համարձակ, ինչը ինձ միշտ հիացնում էր: Մենք հանդիպում էինք, երբ Սամվելը հյուր էր գալիս եղբորս, մտերմիկ եւ հաճելի միջավայր էր ստեղծվում նրա շուրջը…»: Հերթական հանդիպումը տեղի ունեցավ Վերգուշի եղբոր հարսանիքին, այս անգամ Սամվելին ուղեկցում էին նաեւ ծնողները, որոնք էլ իրենց որդու անձնուրաց նվիրվելու եւ հավերժ սիրելու պատրաստակամության մասին հայտնեցին աղջկան ու որոշեցին հարս տանել. «Ես, իհարկե, զարմացած էի: Սամվելը երբեք իր զգացմունքի մասին չէր խոսել, զուսպ էր, միայն փոխադարձ ժպտում էինք. ո՞վ կմտածեր, որ մեր հայացքների հանդիպումները այդպիսի ընթացք կունենային: Համաձայնեցի: Ամուսնացանք 1973 թվականին»:

18 տարի առաջ Քաղցրաշեն հասավ գրող, բանաստեղծ, լրագրող Սամվել Գեւորգյանի մահվան բոթը` ցնցելով ամենքին: Արցախի անկախության և ազատության համար մղված պայքարում զոհված ազատամարտիկի շիրիմին մարտի 28-ին հարգանքի տուրք մատուցելու էին եկել հարազատներն ու ընկերները, Արարատի մարզպետ Էդիկ Բարսեղյանը, համագյուղացիներ, հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, զինվորականներ:

Երկու հնագույն ժողովուրդներ` հայերը և չինացիները, ծանոթ են եղել միմյանց դեռևս հնագույն ժամանակներից: Երբ ասում ենք Չինաստան, իսկույն պատկերացնում ենք Չինական մեծ պարիսպը, մետաքսը, ճենապակին, լապտերներն ու հովհարները: Մարդկությունը պարտական է այս ժողովրդին թղթի, վառոդի, կողմնացույցի և տպագրական գործի գյուտերի համար:

Մարդը միշտ էլ սիրել է խաղալ: Ըստ արևելյան փիլիսոփայության` մեզնից յուրաքանչյուրն ավելի փոքր ծավալներով կրկնում է ողջ մարդկության անցած ճանապարհը: Մանկության շրջանում խաղերն ու խաղալիքները կյանքի կարևոր մասն են կազմում: Այնուհետև դրանք փոխվում են, էությունը մնում է նույնը, և խաղը շարունակվում է:

Փաստ է, որ կանայք նեղանում են ավելի հաճախ, քան տղամարդիկ։ Պատճառն առաջին հերթին այն է, որ ուժեղ սեռի ուղեղի ձախ կիսագունդն է առավել զարգացած (այն պատասխանատու է տրամաբանության, վերլուծության համար), իսկ գեղեցիկ սեռի` աջ կիսագունդը, որը պատասխանատու է զգացմունքայնության համար։ Այդ պատճառով էլ կանայք ավելի բուռն են արտահայտում իրենց զգացմունքները։

Այս թեստը մշակել են հոգեբանական գիտությունների թեկնածուներ, Ա.Ի.Գերցենի անվան Ռուսաստանի պետական մանկավարժական համալսարանի պրոֆեսորներ Ե.Պ.Իլյինը և Ե.Կ.Ֆեշենկոն: Նրանց համատեղ աշխատանքի արդյունքում մշակվել են բազմաթիվ թեստեր, որոնք, որպես հուսալի և ճշգրիտ մեթոդիկաներ, վաղուց է, ինչ ընդգրկված են ՌՊՄՀ-ի հոգեբանության լաբորատորիայի մեթոդների շարքում: