Այսօր, առավել քան երբևէ, խիստ հրատապ է կրտսեր հրամանատարների ռազմաիրավական դաստիարակությանը հարցը, ինչը պայմանավորված է ինչպես տնտեսական, սոցիալական, այնպես էլ, որ անչափ կարևոր է, ազգային անվտանգության մարտահրավերներով, մասնավորապես՝ հետպատերազմական իրավիճակները, ոչ կանոնադրական հարաբերությունները, նաև մի շարք այլ իրավախախտումներ կանխելու և բացառելու առումով: Շատ կարևոր է, որ այսօր բանակ մուտք գործեն հոգեբանական, մանկավարժական բարձր պատրաստություն ունեցող կրտսեր հրամանատարներ՝ սերժանտներ, որոնք դաստիարակչական աշխատանք կատարող առաջին, անմիջական օղակն են:

Զինված ուժերում ներդրվել է շարքային և սպայական կազմերի պարտադիր զինվորական ծառայությունից պայմանագրային զինվորական ծառայության անցման նոր համակարգ՝ «Պաշտպան հայրենյաց»:

Ապրելու եւ ցանկացած դժվարություն հաղթահարելու անկասելի վճռականություն, անմնացորդ նվիրվածություն Հայրենիքին եւ նորանոր հաղթանակներ կերտելու վստահություն. այսպիսին են պատերազմով անցած, տարբեր աստիճանի վիրավորումներ ստացած, բայց երբեք ոգու ուժը չկորցրած այս տղաները: Նրանցից յուրաքանչյուրն այսօր ապրում է յուրահատուկ ու լիարյուն կյանքով՝ իր առջեւ մեծ խնդիրներ դնելով եւ քայլ առ քայլ դրանց հասնելով: Իսկ լավագույն օրինակը, կարելի է ասել՝ նրանց հրամանատարը, պատերազմի մասնակից, փորձառու զինվորական, փոխգնդապետ Սարգիս Ստեփանյանն է, որն անում է հնարավորն ու անհնարինը՝ նրանց օժանդակելու, սեփական օրինակով վարակելու համար:

-Պարոն Գևորգյան, քանի որ ինձ շատ սրտամոտ են հայ ժողովրդական, գուսանական մեղեդիները, Ձեր երաժշտությունը լսելիս ես միշտ որսում եմ դրանց արձագանքները: Դուք բախտավոր եք, որովհետև մանկուց լսել եք Ձեր մայրիկի՝ երջանկահիշատակ Վալյա Սամվելյանի անզուգական կատարումները, նրա երաժշտական ճաշակը կրթել է Ձեր գեղագիտական ընկալումները, ու այսօր ստեղծում եք այնքան գունեղ, այնքան բարձրակարգ ու այնքան հայեցի երաժշտություն:

1996-ին էր Նաիրայի մորաքրոջ որդին՝ Վահանը, զոհվել Թալիշի պաշտպանության համար մղված մարտերից մեկում։ Վահանն ու Նաիրան միասին էին մեծացել։ Տարիներ անց Նաիրան կրտսեր որդուն անվանակոչեց ի պատիվ Վահանի։ Վահանը վերածնվեց Վահեի տեսքով։ Նույն Թալիշում 2016 թ. ապրիլյան մարտական գործողություններին էր մասնակցում ավագ որդին՝ Գեորգին։ Ընտանիքում անհանգիստ էին բոլորը։ Իսկ Վահեն այդ օրերին ժամ առ ժամ էր մեծանում, այդ օրերի ընթացքում Վահեն ապրեց իր կյանքի ամենաբուռն հույզերն ու զգացումները, որոնք երևի նույն ուժգնությամբ մեկ էլ հետո՝ պատերազմի դաշտում էր վերապրել։

Հադրութ քաղաքից 22 կմ, իսկ Ստեփանակերտից 50 կմ հեռավորության վրա է տեղակայված Ազոխ գյուղը, որը Արցախ աշխարհի հնագույն բնակավայրերից է։ Ազոխ նշանակում է խակ, չհասած խաղող։ Ազոխ գյուղը հայտնի է իր պատմամշակութային հուշարձաններով՝ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (XVII դ.), 10-19-րդ դարերով թվագրվող պատմական գերեզմանոցը, Ամարխաթունի վանքը, Ցիցքար բերդը, Մելիք Սագամի պարիսպը, Ծիլտախաչ կամուրջը։ Վերին, Մեծ, Մալլուլուվա, Գետին և Միշկերակա աղբյուրները։ Իսկ ամենանշանավորը, թերևս, Ազոխի քարանձավն է։

…Ինեսա Պողոսյանին շատերն են տեսել տարբեր զորամասերում ՝ զինվորական միջոցառումների, հերոսների մասին գրքերի շնորհանդեսների, ինչպես նաև ռազմահայրենասիրական միջոցառումների ժամանակ, ռադիոյով լսել նրա ասմունքը: Գեղեցկուհի գանգրահեր այս փոքրիկն ընդամենը վեց տարեկան է և իր երգով ու ասմունքով արդեն հասցրել է գրավել շատերի սրտերը: Ինեսային մարդիկ համացանցում առաջին անգամ տեսան, երբ նա երեք տարեկան էլ դեռ չկար ու ասմունքում էր Եղիշե Չարենցի «Ես իմ անուշ Հայաստանի» բանաստեղծությունը: Նա շուտով հրավիրվեց և «Ռադիո ջան» հաղորդման եթերում մեկ ժամից ավելի ասմունքեց մեր մեծերի բանաստեղծությունները, որոնք անտարբեր չթողեցին ծրագրի ունկնդիրներին: