Տարիներ առաջ հաճախ էի գնում դիրքեր։ Գնում էի գրելու կռվող տղաների մասին։ Ու երբ իջնում էի դիրքերից, ինձ այնպես էր թվում, ասես այնտեղ մնացին ինձ համար շատ հարազատ, շատ թանկ ու մտերիմ մարդիկ…
Այցերից մեկի ընթացքում տղաներից մեկի՝ Գորիսի շրջանի Վերիշեն գյուղում ծնված, այն ժամանակ ավագ լեյտենանտ Կարեն Արտավազդի Արզումանյանի ծոցատետր-օրագիրը վերցրի, որում և՛ հումոր կար, և՛ թախիծ, և՛ ռոմանտիկա՝ համեմված այդ ժամանակաշրջանի բույրով ու դառնահամով։ Օրագրի մեջ նաև Կարենի երեխաների անվարժ ձեռագրով խզբզած նկարներն էին։ Ցավոք, այսօր ողջ չէ օրագրի հեղինակը, նրա այդ համառոտ գրառումներն էլ պատերազմական օրերի տխուր ժամանակագրությունն են։

Մայիսի 19-ին հայերը փորձում էին վերատիրանալ Շեֆեկ-Զեյվա և Թոդան-Սարիսու բնագծերին: Վիճակը սրվել էր նաև Նախիջևանի սահմանում, և ՀՀ Նախագահը հանդես եկավ հետևյալ հայտարարությամբ. «Ակնհայտ է, որ սա տեղի է ունենում 3-րդ ուժերի դրդմամբ և նպատակ է հետապնդում ստեղծելու քաղաքական պատրվակ՝ ուղղակի միջամտության համար: Հայաստանի Հանրապետությունը հենց այսօր էլ պատրաստ է Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության հետ կնքել համակողմանի համագործակցության պայմանագիր՝ Հայաստանի և Նախիջևանի սահմանը լիակատար անվտանգության և կայունության գոտու վերածելու նպատակով»:

Թորոս Թորամանյանը հայկական ճարտարապետության գիտական ուսումնասիրության հիմնադիրն է, հայոց ազգային ճարտարապետական գիտության հայրը։ Որքան էլ տարողունակ՝ այս բնութագրումները, այնուամենայնիվ, բավարար չեն առավել խորությամբ հասկանալու և գնահատելու այն գործի դերն ու նշանակությունը, որն ստանձնեց և անձնվիրաբար կատարեց այս սքանչելի հայը։ Դրա համար նախ և առաջ փորձենք թեկուզ սեղմ գծերով տեսնել այն վիթխարի հարստությունը, որի գիտական ճանաչմանը նվիրաբերեց նա իր ամբողջ կյանքը։

Համարվում է, որ Չինաստանը տարածաշրջանային կամ նույնիսկ համաշխարհային աճող տերություն է: Որ աճող է, հավանական է, բայց դեռ հեռու է իր հիմնարար ռազմավարական խնդիրները լուծելուց և է՛լ ավելի հեռու է Միացյալ Նահանգներին դիմակայելուց:
Չինաստանի ռազմավարական խնդիրներից առաջնահերթը երկրի ներքին անվտանգության պահպանումն է: Պատմական փորձը վկայում է, որ Չինաստանը հենց սկսում է մասնակցել համաշխարհային առևտրին, ինչպես 19-րդ դարում և 20-րդ դարի սկզբին, ծաղկում է ապրում առափնյա շրջանը, մինչդեռ Չինաստանի ներքին հատվածը, որը սկիզբ է առնում ափից մոտ 100 մղոն հեռավորությունից (160 կմ-ից) և տարածվում շուրջ 1000 մղոն (1600 կմ) դեպի արևմուտք, սկսում է հյուծվել:

ՈՒսումնամարտական գործունեության ժամանակ առկա էքստրեմալ գործոնների ազդեցության բացասական հետևանքներն են հոգեխոցվածքները: Դրանք առաջանում են հոգեխոցիչ բնույթի պատահույթի և մարդու կողմից այդ իրադարձության գնահատման փոխգործողության հետևանքով: Նշենք, որ մասնագիտական գրականության մեջ կարելի է հանդիպել նաև հոգեկան ցնցում արտահայտությունը: Դա հոգեկան գործունեության ժամանակավոր կամ մշտական խախտումն է հոգեբանական շատ ուժեղ կամ նշանակալից գործոնների ազդեցության հետևանքով: Հոգեկան ցնցումը կրկնվելու կամ շատ խորը լինելու դեպքում կարող է հանգեցնել անձնավորության հոգեծին (հոգեբանական պայմանավորվածություն ունեցող) ախտաբանական փոփոխությունների: Հոգեծին փոփոխությունները կարող են առաջ բերել նաև հոգեմարմնային (պսիխոսոմատիկ) հիվանդագին փոփոխություններ:

Այսօր կանանց ներկայությունը քաղաքական դաշտում բոլորովին էլ նորություն չէ։ Ըստ միջազգային փորձագետների (ընդ որում՝ արական սեռի)` պետական կարևորագույն պաշտոններ զբաղեցնող լեդիները ո՛չ վատ են և ո՛չ էլ առավել են տղամարդկանցից, պարզապես նրանք ուրիշ սեռի են և քաղաքականություն են բերում նոր հայացքներ, ղեկավարման նոր ոճ։
Իհարկե, հասարակությունը մի փոքր ավելի հանդուրժող է, երբ կինը առողջապահության կամ մշակույթի նախարարի պաշտոնն է զբաղեցնում, բայց, այ, զուտ տղամարդկային համարվող աշխատանքներում, այդ թվում՝ ուժային կառույցներում կնոջ ղեկավարմանը դեմ է արտահայտվում, սվիններով ընդունում։

-Աչքդ լույս, հրամանատա՛ր, Սեդան եկել է,- Մոնթեի մոտ աչքալուսանքի են վազում տղաները։
-Այնպես ներս խուժեցիք, ես ալ կարծեցի ադրբեջանցիներից զրահամեքենա եք խլել,- լինում է պատասխանը։
Միշտ, երբ Սեդան պատրաստվում էր վերադառնալ Երևան, Մոնթեն անընդհատ հիշեցնում էր. «Չմոռանաս զրահատեխնիկայի փչացած մասերը, անոնք անպայման կճարես, կուղարկես»։