Նրա անունն արտաբերելն անգամ բավական է, որ յուրաքանչյուրիս աչքի առաջ հառնի մարդկային հզոր կերպարանքը: Նա շատ վաղ տարիքից և ամբողջությամբ նվիրվել է ազգային խնդիրների լուծմանը, ուստի դժվարանում ենք առանձնացնել այն սահմանը, որը կբաժաներ նրա անձնականը ազգայինից` դրանք կարծես տարրալուծելով միմյանց մեջ: Նժդեհը 17 տարեկանից միանում է ազատագրական շարժմանը, նվիրվում ցարիզմի և սուլթանականության դեմ հեղափոխության գործին` ընդգծելով իր առաջնագույն նպատակը` պայքարել հանուն անկախ Հայաստանի և ծառայել Հայրենիքի բարօրությանը: Այս նպատակը կարմիր թելի նման անցնում է նրա ողջ կյանքի և գործունեության միջով:

Փետրվարի 10-ին Այգեզարդ համայնքի Արարատ Ղարիբյանի անվան դպրոցը և Արտաշատի ԵԿՄ-ն նշեցին Արցախյան պատերազմի ազատամարտիկ Կոստան-Ավետիս Հարությունյանի մահվան 20-րդ տարելիցը: Հիշատակի օրվա առիթով Այգեզարդում էին Արարատի մարզպետ Էդիկ Բարսեղյանը, ԵԿՄ անդամներ:

Փետրվարի 25-ը Անդրանիկ Օզանյանի ծննդյան օրն է: Այս տարի լրանում է մեծ Զորավարի ծննդյան 147-ամյակը: Այս հիշարժան օրվա առթիվ որոշեցինք անդրադառնալ ոչ թե նրա հերոսական ուղուն եւ թվարկել նրա սխրագործությունները, այլ ընթերցողին պատմել Զորավարի ծննդավայր Շապին Գարահիսար քաղաքի մասին եւ ներկայացնել նրա Օզանյան ազգանվան մեկնաբանությունը:

ՌԴ Պերմ քաղաքում փետրվարի 11-22-ը անցկացվել է «Երիտասարդ հայրենասերների» հավաք-մրցույթը, որին մասնակցել են նաև ՀՀ ՊՆ Մոնթե Մելքոնյանի անվան ռազմամարզական վարժարանի սաները: Միջոցառումը, որի կազմակերպիչը ՌԴ ՆԳ նախարարությունն է, անցկացվում է ՌԴ նախագահի «Երիտասարդության հայրենասիրական դաստիարակության» ծրագրի շրջանակներում: Հավաքներին մասնակցել են ՌԴ-ի, Ուկրաինայի, Ղազախստանի, Բելառուսի, Տաջիկստանի և Հայաստանի ներքին գործերի, զինվորական, ռազմահայրենասիրական ակումբների, կադետական կրթական և ուսումնական հաստատությունների 34 խմբեր:

Մայիսի 3-ին Մոսկվայում խորհրդային և արտասահմանյան լրագրողների համար կազմակերպված մամուլի ասուլիսում Հայաստանի ԳԽ նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, ներկայացնելով Հայաստանում ու Արցախում ստեղծված իրավիճակը, հայտարարեց, որ Հայաստանի Հանրապետությունը դատական գործ կհարուցի ԽՍՀՄ ներքին գործերի նախարար Պուգոյի եւ ՆԳՆ ներքին զորքերի հրամանատար Շատալինի դեմ: Նա նաեւ հայտնեց, որ ինքը մեկ ամսում 37 հեռախոսազրույց է ունեցել երկրի ղեկավարության հետ՝ ներկայացնելով Արցախում ստեղծված իրավիճակը, սակայն այս երկուսը հանցավոր գործարքի մեջ են Պոլյանիչկոյի և Ադրբեջանի ղեկավարության հետ:

19-րդ դարը լուսավորության, ժողովրդավարական գաղափարների լայն տարածման, խավարի և հետամնացության դեմ պայքարի դար էր, հարյուրամյակ, որը նշանավորվեց հեղափոխություններով, գիտության աննախադեպ նվաճումներով, գյուտերով ու հայտնագործություններով։ Շատ ժողովուրդների համար դա զարթոնքի և վերածննդի բեղմնավոր մի շրջան էր, որը փառավորապես մտավ պատմության մեջ։

Պահպանված արխիվային վավերագրերում կան բազմաթիվ զեկուցագրեր և ամփոփագրեր, որոնք կազմել են հայ հետախույզները կամ նրանց վերադասները՝ հավաքված տեղեկությունների հիման վրա։ Որպեսզի ընթերցողը գոնե ինչ-որ պատկերացում կազմի դրանց բովանդակության, ոճի և հետաքրքրությունների շրջանակի մասին, համառոտաբար թվարկենք այն հարցերը, որոնք Պետրոս Ա-ին 1722 թ. դեկտեմբերի 9-ին ներկայացված զեկուցագրում լուսաբանում է Մինաս Տիգրանյանը (այս տեղեկությունները հավաքել էին երկու հայ «լեգալ հետախույզները», ում 1722 թ. սեպտեմբերին Մինասը հատուկ ուղարկել էր Թիֆլիս՝ Ի. Ա. Տոլստոյի գլխավորած ռուսական պատվիրակության կազմում).