Խորհրդային Միության (ԽՄ) օրենքներով նրա կազմում եղած հանրապետությունները իրավունք չունեին ունենալու սեփական զինված ուժեր (ԶՈՒ)։ Արցախում ազգային-ազատագրական պայքարը օրակարգ մտցրեց այդ խնդիրը, որի լուծումն իրականացավ քայլ առ քայլ։
1. 1990թ. մայիսի 5-ին Խորհրդային Հայաստանի Գերագույն խորհուրդը (ԽՀԳԽ) ընդունեց որոշում՝ պաշտպանության խորհրդի (ՊԽ) ստեղծման մասին, որի խնդիրն էր ծրագրել սահմանների պաշտպանության միջոցառումներ։
2. ԽՀԳԽ 1990թ. հունիսի 2-ին ընդունեց որոշում, որով ՊԽ-ին հանձնարարվեց առաջարկություններ նախապատրաստել՝ Գերագույն խորհրդի հերթական նիստում քննարկելու համար։

«Ընթացիկ տարում ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում էական փոփոխություններ չեն լինի: Տարին կլինի նախագահական ընտրություններին պատրաստվելու տարի»,- հունվարի 25-ին ասել է ադրբեջանցի քաղաքագետ Ռասիմ Աղաևը (novosti.az):

«Ադրբեջանը հրադադարի ռեժիմը խախտելով մարտական ոչ մի խնդիր չի լուծում և դրանով հետապնդում է միայն հայ հասարակությանը հոգեբանորեն ճնշելու նպատակ: Ադրբեջանը չունի ուժերի այնպիսի գերազանցություն, որը թույլ տա նրան հաղթել հնարավոր պատերազմում», – կարծում է ռազմական հոգեբան Դավիթ Ջամալյանը(panorama.am):

Ռուսաստանի ադրբեջանցիների դաշնային ազգային-մշակութային ինքնավարության նախագահ Սոյուն Սադիկովի կարծիքով, ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության գոտում «առաջիկա 5 տարիների ընթացքում պատերազմ չի լինի»: Ըստ նրա` պատճառն այն է, որ Ռուսաստանը, ԱՄՆ-ը և Եվրոպան մեծ ներդրումներ են արել տարածաշրջանում և դրանք չկորցնելու համար զսպում են հակամարտող կողմերին:

Թուրքիայի կառավարության մամուլի եւ տեղեկատվության գլխավոր վարչությունը (BYEGM) տարածել է հաղորդագրություն, ըստ որի՝ արտմամուլի հրապարակումներում Թուրքիային առնչվող թեմաների առաջին տեղում քաղաքական իրադարձություններն են (18,62%)։ Երկրորդ տեղում (15,40%) Թուրքիայի տարածաշրջանային քաղաքականությունն է, մասնավորապես՝ մերձավորարեւելյան երկրների հետ ունեցած հարաբերությունները։

Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի՝ Կիեւ այցը դարձել է Թուրքիայի վարչապետի եւ Ուկրաինայի նախագահի արարողակարգային ծառայությունների հակամարտության առարկա։
Թուրքերը կտրականապես հրաժարվել են այցելել Գոլոդոմորի զոհերի հուշարձան, ինչը պարտադիր է բոլոր պաշտոնական այցերի համար։
Անկարան անգամ պահանջել է այցի մակարդակը պետականից իջեցնել աշխատանքայինի, միայն թե թուրք վարչապետը չհայտնվի հուշարձանի մոտերքում։

Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը պատրաստ է միջնորդել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման հարցում։
«Հարեւան երկրների հարաբերություններում առկա խնդիրները լուծելու համար Իրանը ոչ մի ջանք չի խնայի, եւ պետությունների արտաքին քաղաքականության հիմքում պետք է ընկած լինի խաղաղությունն ու բարիդրացիությունը»,- ասել է Իրանի Մեջլիսի նախագահության անդամ, Թավրիզի պատգամավոր Մոհամմադ Հոսեյն Ֆարհանգին։