Նոյեմբերին 15-ին խլելով մեկ տանկ և ոչնչացնելով երկուսը, հայ մարտիկներն ազատագրեցին Չլդրանը և մոտեցան Քելբաճար-Միրբաշիր ավտոճանապարհին: Իսկ Երասխի ուղղությունում մարտերը շարունակվում էին:
Նոյեմբերի 16-ին Մարտակերտի ողջ ճակատով անցնելով հարձակման, թշնամին տիրացավ որոշ հենակետերի: Հայկական ուժերը Մարտունուց մտնելով թշնամու թիկունք, Դիլիղարդայում (Ֆիզուլի) 1 հենակետ ոչնչացրին: Չորս օր անց պատմությունը կրկնվեց, ու թշնամու շարքերում լուրջ խուճապ էր:

Հայաստանի Առաջին Հանրապետության վերջին վարչապետ Սիմոն Վրացյանը, ով, ի դեպ, նույնպես կանգնած է եղել կամավորական շարժման ակունքներում, իր «Հայաստանի Հանրապետություն» գրքում անդրադառնում է հայ կամավորականների խաղացած դերին թե՛ հայկական ապագա զինված ուժերի կազմավորման եւ թե՛ հայերի համատարած ջարդերը որոշ չափով կանխելու գործում:
«Իրականության մեջ կամավորական խմբերը խաղացին գլխավորապես զինվորական դեր եւ այս տեսակետից անգնահատելի ծառայություն հասցրին ռուսական բանակին: Նրանք ոչ միայն առաջապահ-հետախուզական պաշտոններ էին կատարում, այլեւ մասնակցում էին ընդհանուր ճակատամարտերի կամ լուծում էին ռազմական ուրույն խնդիրներ»,- գրում է Վրացյանը:

Սեպտեմբերի 8-9-ի մարտերում այնպես էլ չկարողանալով ճեղքել Մարտակերտի ճակատը, թշնամին ուժգին հրետակոծման ենթարկեց Էդիլլուն, Աբդալ-Գյուլափլու հատվածն ու Բերդաշենը:
Սեպտեմբերի 9-ին հայերը վերստին ազատագրեցին Դրմբոնն ու Մեհմանան, իսկ ադրբեջանցիները Բաքվում դիակները ցուցադրելով բողոքի ցույցեր էին անում:
Նույն օրը ՀՀ կառավարությունը որոշում ընդունեց զինակոչիկներին և պահեստազորայիններին առնչվող խնդիրների արագ լուծման նպատակով կառավարությանն առընթեր օպերատիվ շտաբ ստեղծելու մասին:

Որքան շատ ես ծանոթանում Արեւմտյան Հայաստանի մեր բնակավայրերին, դիտում լուսանկարները, երբեմն տեսանյութեր, որ արվել են վերջին տարիներին, այնքան ավելի շատ ես հասկանում այն ահռելի, սոսկալի կորուստը, որ ունեցել է հայ ժողովուրդը 20-րդ դարի սկզբի թուրքական կառավարության իրականացրած ցեղասպանության արդյունքում: 1,5 միլիոն կամ միգուցե ավելի շատ զոհեր, դա դեռ խնդրի մի կողմն է: Բնօրրան է կորցրել հայ ժողովուրդը, այն կենսական տարածքը, որի վրա ապրելն է հետագա գոյատեւման ու զարգացման գրավականը: Մի ողջ ժողովրդի բնական ինքնապաշտպանական բնազդը թուրքական կառավարական կանոնավոր զորքերի ու թուրք-քրդական խուժանի վայրագությունների դեմ թուրքական իշխանությունն այսօր փորձում է հրամցնել որպես զինված առճակատում` հավասարը հավասարի դեմ, իբր զոհերը երկուստեք են եղել:

Ք. ա. 4-րդ դարում Բալկանյան թերակղզում իրենց ազդեցությունն արդեն բավականաչափ կորցրած հունական քաղաք-պետությունների, մասնավորապես` Աթենքի և Սպարտայի փոխարեն աստիճանաբար հզորանում և իր ծավալապաշտական նկրտումներն էր դրսևորում Մակեդոնական թագավորությունը: Այդ նկրտումները լուրջ սպառնալիք դարձան շրջակա երկրների համար Փիլիպոս Բ արքայի օրոք (Ք. ա. 382-336) մակեդոնական բանակում կատարված ռազմական բարեփոխումների հետևանքով: Փիլիպոս արքան ավարտեց մակեդոնական տարածքների միավորումը, ապա գրավեց շրջակա մի շարք երկրներ` Թեսալիան, Թրակիան և այլք, իսկ Ք. ա. 338թ. իր գերիշխանությունը հաստատեց ամբողջ Հունաստանի վրա:

Այս տարի լրանում է Հայաստանի Հանրապետության և Հնդկաստանի Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 20-ամյակը: Այս 20 տարիների ընթացքում բավականին աշխատանք է կատարվել հայ-հնդկական կապերը զարգացնելու ուղղությամբ, ինչը, իհարկե, արվել է մեր երկու երկրների միջև բազմադարյա բարեկամական հարաբերությունների հիմքի վրա:

Մայիսը մեր ժողովրդի համար խորհրդանշական ամիս է, համազգային մաքառման, պայքարի ու փառահեղ հաղթանակների ամիս: Ավարայր, Սարդարապատ, Շուշի` մայիսյան երեք գոյամարտեր, որ հիրավի բախտորոշ եղան մեր ժողովրդի համար:
Ավելի քան ինը տասնամյակ առաջ Արարատյան դաշտավայրի սրտում` Երևանից ոչ հեռու, մեր ժողովրդի` ցեղասպանությունից մազապուրծ բեկորները կենաց-մահու գոտեմարտ մղեցին եղեռնագործ թշնամու դեմ` հանուն հայրենի երկրի վերջին թիզ հողի ազատության, հանուն ազգի գոյատևության: