Օսմանյան կայսրությունում հայկական սպորտի զարգացման պատմությունն սկսվում է 19-րդ դարի վերջերից, երբ ստեղծվեցին առաջին մարմնամարզական ակումբներն ու խմբակները:

2019թ. սեպտեմբերին լրացավ հայ ազգային-ազատագրական պայքարի մեծանուն գործիչ Նիկոլ Դումանի (Նիկողայոս Տեր-Հովհաննիսյան) մահվան 105 տարելիցը:

Գերելով Հայոց թագավորին, կայսրը հույս ուներ հեշտությամբ նվաճել համբավաշատ մայրաքաղաքը։ Հակառակ դավաճանական ուժերին, քաղաքի հայությունը դիմեց զենքի եւ Վահրամ Պահլավունու գլխավորությամբ պարտության մատնեց Ասիտի գլխավորած Բյուզանդական բանակին։

902թ. կատարվեց անսպասելին։ Մահափորձ կատարվեց Սմբատ թագավորի դեմ։ Սա լուրջ ահազանգ էր, ահազանգ, որ նորից բորբոքվելու էր անմիաբանությունը, ոտնատակ էր տրվելու պետական մտածողությունը։ 910թ. Ձկնավաճառի ճակատամարտում կրելով պարտություն, Սմբատը ամրացավ Կապույտ բերդում (Արտագերս)։

Հայկի եւ Բելի ճակատամարտն ունի մեծ նախապատմություն, ու դրա արմատներն Աստվածաշնչում են։ Ըստ Սուրբ գրքի` մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակի կեսերին Նոյ նահապետի որդիներ Սեմի, Քամի եւ Հաբեթի ժառանգները Միջագետքում ձեռնամուխ են լինում Բաբելոնի աշտարակի կառուցմանը, եւ այդ «հանդուգն» շինարարների մեջ լինում է նաեւ Հայկը։

Հայաստանի կառավարիչն ու սպարապետը, ցուցաբերելով պետական ու ազգային բարձր մտածողություն, 652թ. մեծամեծ նվերներով մեկնեց Ասորիք եւ կառավարիչ Մուավիայի հետ կնքեց պայմանագիր, որով Հայաստանն ընդունում էր արաբական գերիշխանությունը։

Արմին Վեգները գրել է Ֆրանց Վերֆելին. «Իհարկե, ես չգիտեմ Փոքր Ասիայի հետ Ձեր անձնական կապի մասին և կարող եմ սխալ գուշակություն անել: Տարօրինակ է, բայց ես հայտնաբերեցի, որ հրեական հոգին գերմանական և պրուսական նկարագրի շրջանակներում նրանց հնարավորություն է տալիս ավելի լավ պատկերացնել, քան կարող են գերմանացի բանաստեղծները, որ այս ասիական հոգին սովորաբար շատ ավելի հեռու […]