Աշխարհասփյուռ հայությունը ողջունեց Կիլիկիո կաթողիկոսությանը՝ Թուրքիայի Սահմանադրական դատարան ապրիլի 27-ին դատական հայց ներկայացնելու համար՝ Սիսի իր պատմական նստավայրը վերադարձնելու պահանջով, որն այժմ գտնվում է Թուրքիայի Ադանա նահանգի Կոզան շրջանում: Կիլիկիո կաթողիկոսության նախկին աթոռանիստ կենտրոնը, որը հիմնադրվել է 1293 թվականին, բռնագրավվել էր թուրքական իշխանության կողմից 1921 թվականին՝ Հայոց ցեղասպանության տարիներին:

Թուրք բնակչության զինված ելույթները խաղաղեցնելու նպատակով Երևանի Ազգային խորհրդի նախաձեռնությամբ գումարվում է հայերի և թուրքերի ներկայացուցիչների ժողով, որի մասնակիցները, քննարկելով նահանգում ստեղծված ծանր կացությունը, կայացնում են մի շարք որոշումներ, որոնցից առավել կարևորներն էին` «քաղաքը հայտարարել պատերազմական դրության մեջ, կազմել ռազմա-հեղափոխական դատարան, բանալ ճանապարհները` ապահովելու համար զորամասերի մեկնումը ռազմաճակատ…»:

Ոչ մի գաղտնիք չկա: Հայի ֆենոմենը, ազգի կենսունակության բանաձեւը վերծանելու համար պիտի առաջին հերթին պեղել-հասկանալ, տեսնել-ընկալել հայկականություն կոչվող երեւույթը՝ իր բազմաշերտ դրսեւորումներով եւ ամենակարեւորը՝ ինքնապահպանման արարչատուր առաքելությամբ։

«Լինում է, չի լինում, մի փոքրաթիվ և հին ժողովուրդ է լինում, որ ապրում էր Վանա ծովից մինչև Միջերկրական, Բաղդադից մինչև Բյուզանդիա: Լինում է այդ հին ժողովուրդը հողագործ, աղքատ, արհեստավոր, մտավորական, վաճառական, կալվածատեր, բանկիր, պետական բարձր պաշտոնատար, փողոցների կեղտը հավաքող, ծառա, ճորտ և այլն: Այդ ժողովրդին սիրաբորբոք սիրում են իր հարուստ ցեղակիցները նրա սահմաններից դուրս, սիրաբորբոք սիրում են նրանց և Արևմտյան պետությունների մինիստրները, որովհետև այդ ժողովուրդն ուներ սև ու սիրուն աչքեր և տարածում էր կուլտուրա ողջ խավար Արևելքում:

Մայիսի 9-ին հայ զինծառայողները մասնակցեցին Հայրենական մեծ պատերազմում տարած հաղթանակի 70-րդ տարեդարձին նվիրված զորահանդեսին: 72 սպա ու զինվոր անցան Մոսկվայի Կարմիր հրապարակով՝ ամբողջ աշխարհին հիշեցնելով Մեծ հաղթանակի գործում հայ ժողովրդի ունեցած դերակատարման մասին, նաև ներկայացնելով ներկայիս հայկական պետության զինված ուժերի պատրաստվածության մակարդակը: Ներկայացնում ենք զորահանդեսի մասնակիցներից մի քանիսի տպավորությունները այդ հիշարժան օրվա և դրան նախորդած նախապատրաստական ծանր շրջանի մասին:

Սամվել Արշավիրի Մելքումյանի կենսագրությունը նման է շատ շատերի կենսագրությանը: Ծնվել է 1962թ. հունվարի 14-ին, Բերդ քաղաքում: Ավարտել է Բերդի թիվ 2 դպրոցը, զբաղվել սպորտով: Ծառայել է ԽՍՀՄ բանակում, զորացրվել է և աշխատել տեղի գործարանում՝ որպես բանվոր և դարձել ընտանիքի միակ թևն ու թիկունքը: Հետո ամուսնացել է, ծնվել է դուստրը, որին կոչել է մոր անունով` Հասմիկ:

Ակնհայտ էր, որ թուրքերը` օգտվելով ռազմաճակատի մերկացումից, կխախտեին 1917 թ. դեկտեմբերին Երզնկայում ռուս հրամանատարության հետ կնքված զինադադարը և համալրելով ու վերախմբավորելով իրենց բանակը՝ շատ շուտով կդիմեին մարտական գործողությունների:
Բաբերդից Երզնկա և մինչև Բիթլիս ու Վան ձգվող հսկայածավալ ռազմաճակատում հայ փոքրաթիվ նորաստեղծ գնդերին վիճակված էր դիմագրավելու թեև մի շարք ճակատամարտերում պարտված, բայց դեռևս զգալի հզորությամբ օժտված և հայ զորագնդերից անհամեմատ բազմաքանակ թուրքական կանոնավոր զորամիավորումներին, որոնց հիմնական միջուկը կազմում էին առաջին աշխարհամարտի հնոցում թրծված, անգամ անգլո-ֆրանսիական զորքերի դեմ Գալիպոլիի ու Դարդանելի նշանավոր ճակատամարտերին մասնակցած բազմաթիվ սպաներ ու զինվորներ: