Պատմության էջերից
«Իսլամական պետություն» ահաբեկչական կազմակերպության կողմից վերահսկվող Իրաքի Շանգալ նահանգում շարունակվում է եզդի բնակչության ցեղասպանությունը:
Ապրիլի վերջերին Քերքուկ քաղաքի մոտերքում ԻՊ-ի հրեշներից փախել էին 215 գերի եզդիներ, հիմնականում ծերեր, հիվանդներ, նույնիսկ հաշմանդամներ: Ի պատասխան դրան՝ «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական կազմակերպության ղեկավարները վճռել են առանձնացնել ստրկության ճամբարում գտնվող եզդիներին և մահապատժի ենթարկել:
Մայիսի 19-ը Պոնտոսի հույների ցեղասպանության զոհերի հիշատակման օրն է: Ամբողջ աշխարհում հունական համայնքի ներկայացուցիչները հարգանքի տուրք են մատուցում 1916-23 թթ.-ին Օսմանյան կայսրության և քեմալական Թուրքիայի կազմակերպած հույների կոտորածների զոհերի հիշատակին:
Ըստ տարբեր աղբյուրների՝ ցեղասպանության զոհ են դարձել մինչև 1.200.000 հույներ: Սա արձանագրվել է պատմության մեջ իբրև քսաներորդ դարի երկրորդ եղեռն։
ՀՀ վետերանների միավորման Երեւանի Էրեբունի համայնքի Հայրենական մեծ պատերազմի, զինված ուժերի, Աշխատանքի եւ իրավապահ մարմինների խորհրդի գրասենյակում ենք: Ասես պատերազմի մի փոքրիկ թանգարանում լինես՝ խորհրդի գրասենյակի միջանցքի պատերին Մեծ Հայրենականի տարբեր ռազմաճակատներում կռված հայ ժողովրդի փառապանծ զավակների նկարներն են, Արցախյան մարտերում հերոսացած քաջերինը…
Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմից հետո բազմաթիվ ռազմագերիներ դեռ երկար մնացին ԽՍՀՄ-ում: Նրանց աշխատուժն օգտագործվեց վերաշինելու, վերակառուցելու այն, ինչը ժամանակին իրենք ավերել ու ավերակել էին:
Հայաստանի տարածքում ռազմագերիների 10-13 ճամբար է գործել` Երևանում, Կիրովականում, Լենինականում, Սպիտակում: …Ռազմագերիները տարբեր մասնագիտությունների տեր մարդիկ էին` բժիշկներ, շինարարներ, դերձակներ, բայց նրանց հիմնականում կարելի էր տեսնել շինհրապարակներում, կառուցում էին տներ, ճանապարհներ (Հաղթանակի կամուրջ, Սևանի հոգեբուժարանի շենք, «Դինամո» մարզադաշտ, Ալյումինի գործարան…):
Սամշվիլդոն Վրաստանի Թեթրիծղարոյի շրջանի վեց հայաբնակ գյուղերից մեկն է, որի հիմնադիրները XVIII դարի վերջերին գաղթել էին Արարատյան աշխարհի Քանաքեռ գյուղից ու բնակություն հաստատել Հյուսիսային Հայաստանի երբեմնի հռչակավոր կենտրոն Ցուրտավ քաղաքի ավերակների շրջակայքում, Խրամ գետի ձախ ափին, Քոլագիր կոչված ամրոցի մոտ: Մի քանի տարի այստեղ ապրելուց հետո նրանք իրենց համար մշտական բնակության տեղ են ընտրում Ցուրտավից ոչ հեռու գտնվող Սամշվիլդե բերդամրոցի մոտակայքում, Ճիվճավ և Խրամ գետերի միախառնման հրվանդանի բարձունքում:
Մամուլի եւ հեռուստատեսության միջոցներով հաճախ է խոսվում Ջավախքի եւ ջավախքցիների մասին: Ցավոք, պետք է նշեմ, որ այդ ընթացքում երբեմն այնպիսի դաժան սխալներ են սպրդում, որ փշաքաղվում ես: Ի դեպ, այդ սխալները թույլ են տալիս ոչ միայն «շարքային» լրագրողները: Նախ, ոմանք Ջավախքի տարածքը չեն պատկերացնում, նրա տեղը, պատմությունը լիարժեք չգիտեն: Օրինակ՝ ոմանք որպես Ջավախքի տարածք են համարում նաեւ Սամցխեն (Ախալցիխեն եւ նրա շրջակայքը), նույնիսկ` արդի Վրաստանի ամբողջ Սամցխե-Ջավախեթի նահանգը, պատմական Թռեղքը (այժմ` Ծալկա) եւ այլն… Հաճախ պատմական Վրաստանի մայրաքաղաք Մցխեթան շփոթում են «Մեսխեթ» երկրամասի հետ: