Աստված չի փոխվել երբեք: Թե՛ Հին եւ թե՛ Նոր Կտակարաններում Աստված նույնն է: Սակայն մարդկային ընկալումները պատժի եւ ողորմության նկատմամբ տարբեր են: Ինչո՞ւ է Աստված նման կերպ կամ օրենքներով խոսում Հին Ուխտի ժողովրդի հետ. որովհետեւ նրանք դեռեւս չէին հասունացել հոգեւորապես, խոր խավարում էին, աշխարհը բարոյական ցածր չափանիշներով էր ապրում, դրա համար էլ գերակա էր պատժի օրենքը: Իսկ Քրիստոսը եկավ ոչ թե ջնջելու, այլ լրացնելու (տե՛ս Մատթ. Ե 17):

Մի քանի օր մեր խոսակցության հիմնական թեման Նիզամին էր: Աբոն էլ չհամբերեց, վերցրեց ու նամակ գրեց Օստրով: Մոտ տասը օրից ստացվեց Արսեն Դավթյանի պատասխան նամակը. «Տղերք ջան,-գրում էր Արսենը,- Նիզամին այժմ զորամասի երկրորդ մարդն է` հրամանատարից հետո: Նա է անձնակազմին շարում տողանի, ստուգում, զեկուցում հրամանատարին, տանում ճաշարան, ուղարկում աշխատանքի… Գերասիմովն ասում է, որ եթե Բայրամօղլին զորամասում է, սպաները կարող են զորամաս չմտնել կամ էլ ոչ մի բանի չխառնվել: Նիզամին է հրամանատարի անունից մարդկանց տույժ տալիս, կալանք հայտարարում, փաստաթղթերը լրացնում, տանում հանձնում կալանատուն, հետ բերում կամ կալանքի ժամկետը երկարաձգում: Նա տարբերություն չի դնում զինվորի, սերժանտի, սպայի, հայի, ռուսի կամ թուրքի միջև:

Աշխարհահռչակ օպերային երգչուհի, Հայաստանի ժողովրդական արտիստ Հասմիկ Պապյանը հայրենիքում է։ Նոյեմբերի 25-ին նա իր մասնակցությամբ պատվեց Մոնթե Մելքոնյանի ծննդյան 56-ամյակին նվիրված հուշ-երեկույթը։ Ներկաներն առիթ ունեցան մեկ անգամ ևս լսելու մոլորակի լավագույն ձայներից մեկի՝ Հասմիկ Պապյանի բարձրարվեստ երգեցողությունը։ Համերգից հետո Հասմիկ Պապյանը սիրով համաձայնեց պատասխանել «Հայ զինվորի» հարցերին։

Հայոց լեզու, որքա՜ն կը սիրեմ քեզ։ Հավատարմությունը, որ կը զգամ քեզի հանդեպ, ավելի զորավոր է, քան մեր այս եղկելի կեանքը։ Կուզեի քեզ սովրիլ մինչեւ վերջին վայրկյանը, սովրիլ քու ներքին երաժշտությունդ ու քու գծած ճամբադ պատմության մեջ։ Դո՛ւն որ մեր աղոթքն ես ու մեր հաճույքը, Հայոց լեզու, կը սիրեմ քեզ։

Հայ ժողովրդի մեծ բարեկամներից էր ռուս նշանավոր բանաստեղծ Նիկոլայ Տիխոնովը։ Առաջին անգամ Հայաստանում եղել է 1924թ., ճանապարհորդել լեռնաշխարհում եւ հիացական տողեր թողել մեր ժողովրդի եւ նրա հինավուրց երկրի մասին։ Հայտնի է երկրորդ այցելության (1929թ.) տպավորությունների տակ գրված նրա «Հայտնության օրեր» էսսեն, ունի հայերին եւ Հայաստանին նվիրված բազմաթիվ այլ գործեր։ Դրանցից ներկայացնենք մի քանի հատված՝ փորձելով ինքներս մեզ տեսնել օտարի աչքով։

Մի իշխան վարպետ է կանչում, որ վանք կառուցի։ Վարպետը գալիս է Սանահին եւ սկսում աշխատել հարազատ որդու հետ։ Աշխատանքի ժամանակ հոր, որդու ու մի ենթավարպետի միջեւ վեճ է ծագում։ Որդին գժտվում է հոր ու ենթավարպետի հետ և թողնելով շինարարությունը, հեռանում է։ Մի ուրիշ իշխան հրավիրում է վարպետի որդուն, որ գա իր համար վանք կառուցի։ Որդին ընդունում է հրավերը։ Երբ նոր վանքի պատերը բարձրանում են, Սանահինից նկատում են, որ դիմացն ինչ□որ շենք է բարձրանում։ Բանվորներն այդ մասին հայտնում են իրենց վարպետին։

Որոտանի ձորահովիտներից մեկում, ճամփեզրի մոտ, կան ցցված եւ թեքված ժայռեր, որոնցից մեկը հիշեցնում է արձանացած մարդու, մյուսը՝ կալ անելիս քարացած եզների, իսկ կենտրոնի ավազահատիկ բարձրությունը՝ կալսած հացահատիկի մի կույտ։ Ժողովուրդը «Անիծած քար» է կոչում ձորահովտի այս կանաչազուրկ, գորշ մասը։ Այստեղով անցնելիս մարդիկ, հնավանդ սովորության համաձայն, կանգ են առնում մի պահ, ատելությամբ նայում ժայռերին եւ անեծքի խոսքեր շպրտելով քարացած մարդուն՝ շարունակում են ճանապարհը։