Հոգևոր-մշակութային
Քրիստոս պատգամեց մեզ, որ նյութական, ֆինանսական կարողությունը բարիքի մեջ օգտագործենք, բայց թափոններ արտադրող աշխարհը մերժեց աստվածաբուխ այս ճշմարտությունը եւ անիրավ մամոնայից սկսեց արտադրել ճշմարտանման աղանդավորներ, մարդասպաններ, խաղամոլներ, անաստվածներ, միասեռականներ, ահաբեկիչներ, համակարգչամոլներ, անբարոյականներ, ստեղծեց եւ հորինեց զանգվածային ոչնչացման զենքեր, հրահրեց մարդակործան պատերազմներ…
Այս տոնին սովորություն կա ժողովրդի մեջ աղավնիներ թռցնելու և միմյանց վրա ջուր ցողելու, ինչը գալիս է Նոյ նահապետի օրերից` ի հիշատակ ջրերի ետ քաշվելուն:
Քրիստոնեական լուսավոր Գրքերից իմանում ենք, որ այս տոնն օրենքներով ու մարգարեություններով չի նկարագրված, այլ հետագայում` Քրիստոսի միջոցով երևաց, և դրա կատարումը հանդերձյալում է լինելու, քանզի սա գալիք` ութերորդ անվախճան օրվա պատկերն է, որը սկզբնավորվում է դատաստանի ատյանից:
Բավականին թեք սարալանջին է գտնվում գյուղը, և մի տան կտուրը մյուսի համար գրեթե բակ է դառնում: Առաջին հայացքից թվում է՝ երկհարկանի է եկեղեցին: Մուտքը հարավ-արևելքից է՝ պայտաձև կամարով, սրբատաշ անկյունաքարերով: Վերևում՝ դեպի աջ, կա փոքր պատուհան, իսկ երկրորդը, որն ավելի մեծ է, բացվել է նույնանման փոքրի տեղում ադրբեջանցիների կողմից, երբ եկեղեցին օգտագործել են հավանաբար որպես պահեստ… Արեւմտյան պատի մեծ պատուհանի վերևի մասում տանիքը քանդված է:
Սթունիսից դեպի հյուսիս՝ ավելի բարձր դիրքում է գտնվում /1500-1600 մ/ Ղուշչի գյուղը, որը նույն անվամբ հիշատակվում է Ստեփանոս Օրբելյանի մոտ՝ Տաթևի վանքի հարկատու բնակավայրերի ցուցակում/1600 պտղաչափով/: Գյուղի արևելյան կողմում խոր ձոր կա, որտեղ մի քանի քարանձավներ կան, իսկ դրանց դիմաց բարձրաբերձ սնկաձև ժայռեր են: Գյուղի մեջ պահպանվել են 2 կամարակապ աղբյուրներ: Մեկը գտնվում է հյուսիսային մասում, մյուսը՝ հարավայինում: Առաջին իսկ հայացքից զգացվում է, որ հայ վարպետն է կերտել դրանք: Հարավային կողմի աղբյուրն ավելի է կարևորվում ձախակողմյան վերին անկյունաքարով, որն ունի արաբատառ արձանագրություն:
Զինակի՛ց եղբայր, ընկեր մարտական,
Զինվեցիր հույսով, ելար պայքարի,
Քեզ հետ պայքարի տարար մի սերունդ՝
Հանուն մայր հողի ու հաղթանակի:
Արշակ Զաքարյանի հետ այս զրույցի առիթը նրա «Կինը» 12 րոպեանոց կարճամետրաժ կինոնկարն է: Ֆիլմի սյուժեն պարզ է ու միագիծ, ժամանակի ընդգրկումով` սեղմ, կերպարների քանակով` սահմանափակ: Ընդամենը մեկ գիշեր և մեկ լուսաբաց` Արցախյան պատերազմում ամուսնուն ու եղբորը կորցրած կինը բանակ է ճանապարհում միակ որդուն:
Սիրելի՛ զինվոր, ուզում եմ քեզ հետ խոսել քրիստոնեական սիրո մասին: Հասկանալու համար, թե ի՞նչ է քրիստոնեական սերը, ուզում եմ նախ ներկայացնել Պողոս առաքյալի նկարագրությունը սիրո մասին. «Սերը համբերող է, քաղցրաբարո է, սերը չի՛ նախանձում, չի՛ ամբարտավանանում, չի՛ գոռոզանում, անվայել վարմունք չի ունենում, իրենը չի՛ փնտրում, բարկությամբ չի՛ գրգռվում, չար բան չի՛ խորհում, անիրավության վրա չի՛ ուրախանում, այլ ուրախանում է ճշմարտության վրա: Ամեն բանի դիմանում է, ամեն բանի հավատում է, մշտապես հույս է տածում, ամեն բանի համբերում, սերը երբեք չի անհետանում» (Ա. Կորնթ 13:4-8):