Հոգևոր-մշակութային
Ծառայության մեկնած մտավորականի թոռը արդեն երկրորդ անգամ էր ինքնակամ բացակայում զորամասից։ Հրամանատար գեներալ-մայոր Սեյրան Սարոյանը սիրում, հարգում էր մտավորականին։ Կարգազանց զինվորին հրամայում է ներկայանալ։ Զրուցելով մոտենում են պատուհանին, որտեղից երեւում է շարահրապարակը։
-Տղա ջան, տեսնո՞ւմ ես հրապարակը։ Մեր պատմության ընթացքում, երբ պետություն չենք ունեցել, երբ զինվոր չենք ունեցել, բանակ չենք ունեցել, ամեն անգամ թշնամին երկիրը ասպատակելուց հետո էսպիսի հրապարակներում հավաքել է մագաղաթյա գրքերը, կրակի տվել, այրել։ Դա էլ չպետք է կրկնվի, որովհետեւ այսօր բանակի ամեն մի զինվոր պետք է գիտակցի, որ ինքն է երկրի պաշտպանը, ապավենը։ Եթե մեկ անգամ էլ կրկնվի, մագաղաթների հետ թշնամին պապիդ գրքերն էլ է այրելու…
Օգնական ուժը տեղ էր հասել, ու պետք է անցնեինք հարձակման։ Բայց ինչպե՞ս. մի փոքր շարժի դեպքում հազարավոր գնդակներ էին թափվում մեր գլխին։ Մեկ էլ երկինքը ոռնաց, մթնեց ու սեւացավ,- պատմում է Հ. Փանոսյանը,- քամին սկզբում դանդաղ, ապա այնպիսի մի ուժով սկսեց փչել, որ մարդուն թվում էր` թղթի նման կշպրտեր։ Բնությունը գուցե փորձում էր մեզ օգնել։ Սկսեց հորդառատ անձրեւ տեղալ։ Խրամատը լցվեց ջրով։ Նորեկ տղաներից մեկը փորձեց կատակել. «Հենց իմանանք, թե վայրի բադ ենք»։ Չծիծաղեցինք՝ սրտներս կրակվում էր։ Նախորդ օրվա նահանջից հետո մեր տղաներից 4-ի ճակատագիրն անհայտ էր։ Աննկատ շարժվեցինք առաջ։ Թշնամին մեզ չէր նկատում։ Մոտ տարածության վրա դիրքավորվեցինք։ Անձրեւը գալիս էր ու գալիս։ Երբ դադարեց, քամին թուլացավ, թշնամու դիրքերում նկատելի էր շարժը։
1988թ.։ Լեփ-լեցուն էր Արմավիրի մարզի վերաբացված «Սուրբ Սահակ» եկեղեցին։ Բայց ժողովրդի մջ առանձնանում էր սփյուռքահայերի մի խումբ։ Նրանք նաեւ նկարահանում էին Սուրբ Պատարագը։ Քարոզի ժամանակ պատարագիչ քահանան՝ Տեր Մաշտոցը, դիմելով ժողովրդին՝ ասաց.
-Հավատացյալ քույրեր եւ եղբայրներ, այսօր այստեղ՝ այս փոքրիկ, բայց զորավոր եկեղեցում, ներկա է նաեւ մեր բարերարը՝ ամերիկահայ Մարգար Սամանյանը, որի միջոցներով վերանորոգվել է այս եկեղեցին։ Պարոն Մարգարն այստեղ է եկել, որպեսզի իր գոհությունը հայտնի Տիրոջը՝ իր որդու բժշկության համար։
Զանազան բարեգործական կազմակերպությունների անվան տակ Հայաստան ներխուժած աղանդավորական շարժումները հեռահար ծրագրեր են իրականացնում մեզանում։ Մարդորսությամբ նրանք թուլացնում են Հայ Եկեղեցին եւ մեզանում ստեղծում զանազան կրոնական միություններ-համայնքներ՝ յուրատեսակ անկլավներ, որոնք ղեկավարվում են արտաքին գաղտնի ծառայությունների կողմից։ Այդ անկլավները մեզանում կարող են գոյատեւել միայն Հայ Եկեղեցին թուլացնելու եւ վարկաբեկելու մթնոլորտում։
Զավակները մեծացել-«փետրակալել» ու «թռել» էին տնից։ Ընտանիքներով ամեն ամառ գնում էին ծննդավայր՝ ծնողներին տեսության։ Ամեն գնալուց համոզում էին վաճառել տունը, տեղափոխվել Երեւան՝ իրենց մոտ։ Ծնողները ոչ մի կերպ չէին համաձայնում։ Եվ ծեր ամուսիններն ապրում էին այդպես մենակ ու հարազատներին կարոտ։ Մի քանի տարի էր, ինչ հիվանդությունը կնոջը գամել էր անկողնուն, զրկել քայլելու հնարավորությունից։
Շահումյանի գաղթի օրերին ամուսինն իր հաշմանդամ կնոջը պառկեցրեց ծածկոցի վրա ու սկսեց քարշ տալ դիմացի անտառը։ Մինչ թշնամու բնակավայր մտնելը պետք էր հասնել անտառ։
2004 թվականի դեկտեմբերյան մի օր Արմավիրի մարզի Ոսկեհատ գյուղի միջնակարգ դպրոցի 9□րդ դասարանում հրդեհ բռնկվեց։ Դասարանում դրված էր նավթի վառարան, տղաները չարություն էին արել, նավթը հոսել էր, հետո բռնկվել էր նախ վառարանը, հետո՝ հատակը, վարագույրները… Մի խոսքով` իսկական հրդեհ…
Անմիջապես նրանց օգնության հասան բարձր դասարանցի աշակերտները։ Աշակերտներին դուրս հանեցին, հանգցրին կրակը, կոտրեցին պատուհանների ապակիները, որպեսզի ծուխը արագ քաշվի։ Բոլոր պատերը սեւացել էին, պատել մրի հաստ շերտով, բացի գրատախտակի վերեւում կախված Քրիստոսի նկարից։
Ճապոնիայի ռազմական պատմության մեջ առանձնանում են զինվորականների երեք կերպարներ` զորավարներ, սամուրայ-ռազմիկներ եւ նինձյա-լրտեսներ: Այս հոդվածում կպատմենք սամուրայների մասին:
«Սամուրայ» բառը սերում է հին «սամուրաու» բայից, որը նշանակում է ծառայել, այսինքն` սամուրայը ծառա է: Ճապոնիայում սամուրային կոչում են նաեւ «բուսի», այստեղից էլ «բուսիդո»` «ռազմիկի ուղի» արտահայտությունը:
Որպես հատուկ խավ` սամուրայները գոյություն են ունեցել Ճապոնիայի ողջ պատմության ընթացքում: