Հոգևոր-մշակութային
Հայ բեմի կենդանի լեգենդ Երվանդ Մանարյանի հետ տարիների վաղեմություն ունեցող մեր զրույցից մնաց մի բացառիկ ձայնագրություն՝ մեծ արտիստը պատմում է իր կյանքի պատմությունը, խոսում է թատրոնի մասին, գնահատում է ժամանակի կարևորագույն իրողությունները, հուշում է խնդիրների լուծման ուղիներ:
Միանգամայն ճիշտ է՝ սկսենք «նավասարդ» բառից: Այն պարսկերեն նշանակում է հենց «նոր տարի»՝ «նավ»-ը թարգմանվում է «նոր», «սարդ»-ը՝ «տարի»: Հայերս հնում այդ անունով ենք կոչել հայոց առաջին ամիսը, որն սկսվել է օգոստոսի 11-ին եւ ավարտվել սեպտեմբերի 9-ին:
Մեր մոլորակի տարբեր անկյուններում, երբ հին ու նոր տարիները հանդիպում են իրար, մարդիկ բարձրացնում են գավաթները, եւ աշխարհի տարբեր լեզուներով ամենաշատը հնչում է հենց այս բարեմաղթանքը՝ թող աշխարհում խաղաղություն լինի, թող խաղաղ լինեն հողն ու մարդկանց սրտերը։
Դպրոցական տարիներին, երբ ընթերցում էի հանճարեղ Թումանյանի տողերը` «Ամպերը դանդաղ ուղտերի նման` նոր են ջուր խմած ձորից բարձրանում», ինձ համար դրանք զուտ բանաստեղծական տողեր էին:
Տաթևի վանքը կառուցող ճարտարապետի մասին պատմում են, որ երբ նա ավարտելով իր գործը, հասնում է վանքի գմբեթին, վերևից ցած է նայում և տեսնելով ձորի ահավոր խորությունը, սարսափահար սկսում է մտածել, թե ինչպես է ինքը ներքև իջնելու: