ԲԱՐՁՐԱԳՈՒՅՆ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

ՀՀ ԶՈՒ բարեփոխումների համատեքստում ռազմական կրթության զարգացումը գերակա խնդիր է: ՀՀ կառավարության 2012 թ. մարտի 7-ի նիստի N 9 արձանագրային որոշմամբ հաստատված ՀՀ Ռազմական կրթության հայեցակարգի համաձայն` «Ռազմական կրթության համակարգն ապահովում է զինված ուժերի կիրառման, պլանավորման, կազմակերպման և կառավարման վերաբերյալ առկա գիտելիքների փոխանցումը, համապատասխան հմտությունների և կարողությունների ձևավորումը»: Ստորև ներկայացվող հոդվածում արծարծվում են այդ նպատակի իրականացմանն առնչվող խնդիրներ:

Սկիզբը՝ նախորդ համարներում

Ներկայումս հանրապետության ռազմական բուհերում աշխատանքներ են տարվում դասախոսական կազմի ռազմամասնագիտական և մեթոդական կատարելագործման դասընթացները կազմակերպելու ուղղությամբ: Որպես կանոն, ռազմական բուհում գիտամանկավարժական կադրերը առաջնորդվում են ուսումնական գործընթացի հիմնական գործոններով, դրանք են՝

ա. գիտական, գիտահետազոտական աշխատանքների բնագավառում.

-ռազմական կրթության կարևորագույն խնդիրների բազմակողմանի հետազոտությունները,

-ունկնդիրների (կուրսանտների), մանկավարժական կադրերի պատրաստման համակարգում ուսումնական գործընթացի հիմնարար միջոցառումների իրականացումն ու զարգացումը,

-ուսումնական գործընթացում զորքերի մարտական պատրաստության, զորավարժությունների անցկացման արդյունքների, առաջավոր փորձի ներդրումը,

-ռազմագիտական, ռազմատեխնիկական կոնֆերանսների, գիտական ժողովների ու սեմինարների անցկացումը,

-կանոնադրությունների, հրահանգների և իրավական այլ փաստաթղթերի, ինչպես նաև գիտական զեկույցների, հոդվածների, ռեֆերատների և ուսումնական ձեռնարկների մշակումը,

-դասախոսական կազմի գիտական և մասնագիտական ունակությունների բարձրացման, գիտահետազոտական, ռազմագիտական բնույթի միջոցառումների անցկացումը, գիտական կադրերի պատրաստումը և այլն,

բ. մեթոդական աշխատանքների բնագավառում.

-բուհի, ֆակուլտետների և ամբիոնների մեթոդական աշխատանքների պլանավորումը,

-ուսումնական պլանների և ծրագրերի բազմակողմանի ու մանրակրկիտ վերլուծումը,

-մեթոդական, հրահանգչամեթոդական հավաքների, մեթոդական խորհրդակցությունների, ժողովների, կոնֆերանսների, սեմինարների, պարապմունքների կազմակերպումը և անցկացումը,

-ուսումնական պարապմունքների վերահսկումը և արդյունքների վերլուծումը,

-ցուցադրական, բաց և փորձնական պարապմունքները,

-առարկայամեթոդական հանձնաժողովների և ամբիոնների նիստերը,

-մեթոդական լսարանների աշխատանքը,

-ելնելով դասավանդվող առարկայի առանձնահատկություններից՝ դասավանդման հատուկ մեթոդների մշակումը,

-դասախոսների անհատական պլանները և այլն:

Ռազմական բուհում գիտական, գիտահետազոտական աշխատանքների գործընթացի կարևորագույն գործոններից է առավել շնորհալի ու տաղանդավոր ունկնդիրների (կուրսանտների) հայտնաբերումը և ներգրավումը գիտական, գիտահետազոտական աշխատանքներում, նրանցից ապագա ռազմական գիտնականներ կրթելը:

Գիտական աշխատանքը ռազմական բուհի գործունեության հիմնական տեսակներից է, և արդյունքները համարվում են վերջնական, եթե դրանք.

-օգտագործվել են ռազմական գիտության կարևոր հարցերը լուծելիս, ընդգրկվել են կանոնադրություններում, հրահանգներում, ձեռնարկներում և այլ ուղեցույց փաստաթղթերում,

-օգտագործվել են սպառազինության ու ռազմական տեխնիկայի նոր նմուշներ ստեղծելիս և սպառազինության առկա նմուշներն արդիականացնելիս, դրանք շահագործելիս, վերականգնելիս և նորոգելիս, ինչպես նաև հատուկ կառույցներ ու օբյեկտներ նախագծելիս, կառուցելիս ու շահագործելիս,

-օգտագործվել են ՀՀ զինված ուժերում զինվորական դաստիարակության պրոբլեմային խնդիրները լուծելիս,

-ներդրվել են ռազմաուսումնական հաստատությունների և զորքերի կրթական գործընթացում, օգտագործվել են դասագրքեր, ուսումնական ձեռնարկներ, ռազմատեսական աշխատություններ ու մենագրություններ մշակելիս:

Ունկնդիրների ուսուցման գործընթացի տեղափոխումը online դաշտ դասախոսական կազմից պահանջում է մշակել շփման նոր ռազմավարություն: Անհրաժեշտություն է առաջանում մշակելու հեռահար ուսուցման համար նախատեսված փաստաթղթերի էլեկտրոնային ընտրանի, որն ընդգրկում է.

-առարկայի դասագիրք (մեթոդական ձեռնարկ),

-առարկայի ուսումնական ծրագիր,

-հիմնական և լրացուցիչ գրականություն,

-մեթոդական առաջարկություններ ունկնդրին՝ առարկան սովորելու և ինքնուրույն աշխատելու համար,

-մեթոդական առաջարկություններ՝ գործնական աշխատանքներ, վարժություններ կատարելու համար,

-մեթոդական ցուցումներ՝ ունկնդրի ինքնավերահսկման և դասախոսի կողմից ուսուցման արդյունքները վերահսկելու համար,

-ցուցումներ՝ կուրսային, դիպլոմային աշխատանքներ կատարելու համար,

-առարկայի համալիր քննության հարցեր և թեստեր, անհրաժեշտ կրեդիտներ,

-համակարգչային դասագրքեր, տեղեկատու և այլն:

Անչափ կարևոր է ռազմական առարկաներ դասավանդող դասախոսների անձնական պատասխանատվությունն իր կատարած աշխատանքի որակի համար, քանի որ դրա սկզբնական գնահատականը տրվում է ռազմական բուհում՝ ունկնդիրների (կուրսանտների) հերթական քննությունների, իսկ վերջնականը՝ զորքերում, սպաների մասնագիտական գործունեության ժամանակ:

Դասախոսական կազմի աշխատանքի կարևորագույն գործոններից է ոչ միայն բարձրակարգ ռազմական մասնագետներ, այլ նաև հայրենիքին նվիրված ապագա սպաներ պատրաստելը, պատասխանատվության գործում բարձր որակներ ձևավորելը:

Շարունակելի

ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
գնդապետ