«ՀԱՅՐԵՆԻՔԻ ՀԱՄԱՐ ԿՌԻՎԸ ՍՈՒՐԲ ԳՈՐԾ Է»

Ժամկետային զինծառայող Կարապետ Անտոնյանը բացառիկ սխրագործությունների համար Արցախյան վերջին պատերազմի ամենաթեժ օրերին պարգևատրվեց «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշանով և ստացավ սպայի կոչում: ՀՀ նախագահը Կարապետ Անտոնյանին արդեն հետմահու շնորհեց նաև «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 1-ին աստիճանի շքանշան: Կարապետ Անտոնյանի մոր՝ տիկին Գոհարի հետ զրուցելիս առաջինը հարցնում եմ՝ արդյոք պատերազմից առաջ մայրը իմացե՞լ է, որ իր տանը Հայրենիքին անսահման նվիրված, աներևակայելի համարձակ հերոս է ապրում:

-Ես գիտեի, որ իմ տղան բարության ծով է: Խաղաղասեր, հաշտարար, զուսպ, հավասարակշռված: Կարոս իմ առաջնեկն էր: Աշոտը 3 տարով փոքր էր Կարոյից, բայց չի եղել մի դեպք, որ նրանք կռվեն, որ Կարոս նեղացնի եղբորը: Իսկ ամենակրտսեր եղբորը՝ Արտյոմին, որից մեծ էր 13 տարով, հոր նման էր սիրում ու խնամում:

Երբ Կարոս զորակոչվեց, մենք վարձով էինք ապրում, ասում էր՝ իմ ամենամեծ նպատակն այն է, որ Արտյոմը իր սեփական տանը մեծանա: Ասում էր՝ բանակից գամ, ուսումս կավարտեմ Ճարտարագիտական համալսարանում, կաշխատեմ, տուն կառնեմ: Կարոյիս գլուխը լի էր զանազան ծրագրերով: Նա պրպտող, ճկուն միտք ուներ, խելացի էր, գործունյա: Վստահ եմ՝ կիրականացներ իր ամենահամարձակ երազանքները, եթե ողջ մնար: Նրա բոլոր երազանքներում ընդգրկված էին նաև ընկերները, ծանոթները: Երազում էր աշխատանքով ապահովել բազմաթիվ մարդկանց: Իր ծրագրերի մասին խոսելիս մեծ, վառվռուն աչքերը փայլում էին: Քաղցր, աստղով, սիրվող տղա էր Կարոս: Ինչ ասեմ՝ գուցե պատերազմի հերոսները հենց այսպիսին են լինում խաղաղության ժամանակ:

-Ինչպե՞ս էր անցնում Կարոյի ծառայությունը նախքան պատերազմը:

-Շատ էր սիրում Ջրականը, իր դիրքը, ծառայակից ընկերներին, իր ֆագոտը:  Ընկերներն ու հրամանատարներն էլ Կարոյիս էին սիրում, ասում էին՝ որքան էլ դժվար լինի առաջադրանքը, Կարոն անթերի է կատարում: Երբ պատերազմն սկսվեց, ոտքը նոր էին վիրահատել, հիվանդանոցում էր: Ինչքան խնդրեցի, որ մնա հոսպիտալում, չլսեց, հրաժարվեց երկրորդ վիրահատությունից: Ասացի՝ Կարո՛ ջան, հանուն Արտյոմի, բուժվի, նոր գնա դիրքեր: Ասաց՝ գիտես, թե այստեղ Արտյոմի նման քանի տղա կա, որ պաշտպանության կարիք ունի:  Պատերազմի առաջին մի քանի օրը լուր չունեինք, հետո Կարոյի ընկերը զանգեց՝ Վարդանը, ասաց՝ Ձեր տղան լեգենդ է, գիտեք՝ թշնամու քանի տանկերի ճանապարհ է փակել ֆագոտով:

Երբ Կարոս զանգում էր, պատերազմի մասին չէր խոսում, միայն ասում էր՝ ամեն ինչ լավ է: Մի օր էլ ասաց, որ իրեն լեյտենանտի կոչում են տվել ու պարգևատրել են «Մարտական խաչ» շքանշանով: Հարցրինք, թե՝ ինչ սխրանք է գործել, որ այդպիսի մեծ պարգևի է արժանացել, կարճ, խուսափողական պատասխան տվեց: Ասաց՝ տանկեր եմ խփել:

Հոկտեմբերի 13-ի առավոտյան բոլորիս հետ խոսեց: Հետո հորն ասաց՝ մորս ու եղբայրներիս լավ կնայես: Այդ օրը տղաս զոհվեց: Ես գիտեմ, թե որ վայրկյանին կանգնեց նրա սիրտը: Ես զգացի: Ասես՝ սեփական սիրտս պոկվեց ինձնից:

Տղայիս փոխարեն սահմանից վերադարձավ նրա լեգենդը: Հրամանատարները, ծառայակից ընկերները պատմում էին ու պատմում: Ասում էին՝ ֆագոտով տանկերի շարասյուն էր կանգնեցնում: Այնքան հմուտ էր խփում, որ մի կրակոցով  երկու տանկ էր շարքից հանում, բայց տանկերը չէին պայթում, ու մերոնք կարողանում էին վերցնել դրանք: Նայում էր իր սարքած հրավառությանն ու հիանում: Ամբողջովին ձերբազատվել էր վախից. ասես՝ մահ չկար, մահն իր համար չէր: Մարտի ամենաթեժ պահին կատակում էր: Հրայրի ձեռքը ջախջախվել էր, ասում էր՝ խոսք եմ տալիս, քեզ համար նոր ձեռք եմ առնելու՝ բնականից լավը: Ասում էին՝ թշնամուն ոչ մի շանս չէր թողնում: Նույնիսկ դիվերսիոն հարձակում է հետ մղել:

-Հիմա «Եռաբլուրո՞ւմ» է:

-Մինչև Արցախ գնալս ես էլ էի մտածում, որ որդիս «Եռաբլուրում» է, բայց հիմա հաստատ գիտեմ, որ նա Արցախում է, Ջրականում: Ես որդուս ներկայությունը այնքան ուժեղ զգացի: Ու ամեն ինչ անելու եմ, որ մի օր վերադառնամ այնտեղ, որտեղ որդիս է, ու լինեմ նրա կողքին:

Օրենքը միջնեկ որդուս՝ Աշոտին, որպես զոհվածի եղբոր, ազատեց ժամկետային ծառայությունից: Արտյոմս, որը 9  տարեկան է, ասաց՝ Աշոտը չի ուզում, թող չգնա, բայց ես, երբ մեծանամ, անպայման պատերազմ եմ գնալու: Քանի որ Կարոս գնաց բանակ, հետո մասնակցեց պատերազմի, Արտյոմս մտածում է, որ բանակ գնալով՝ տղաները պատերազմ են գնում: Ես որդի եմ կորցրել պատերազմում, բայց չեմ վախենում պատերազմից: Հայրենիքի համար կռիվը սուրբ գործ է: Սա հերոս որդուս՝ Կարոյիս պատգամն է, որը ես ամենայն պատասխանատվությամբ փոխանցում եմ նրա կրտսեր եղբայրներին:

ԳԱՅԱՆԵ ՊՈՂՈՍՅԱՆ