Ռազմաքաղաքական
Որոշ հրեադավան հետազոտողներ (մասնավորապես` Անդրեյ Զելևը) Ալեքսանդր Մակեդոնացու «հրեական» արմատներն ավելի են խորացնում` հայտարարելով, որ հույն զորավարի նշանավոր ուսուցիչը` Հին Աշխարհի մեծագույն փիլիսոփաներից մեկը` ստագիրցի Արիստոտելը (մ.թ.ա. 384-322), իր իմաստասիրական երկերի նյութը քաղել է Երուսաղեմի տաճարում պահվող` Իսրայելի Սողոմոն թագավորի (իշխել է մ.թ.ա. 965-928թթ.) գրվածքներից, որոնք նրան է ուղարկել Ալեքսանդր Մակեդոնացին: Փիլիսոփան, իբր, այդ գրվածքներին խառնել է իր սխալ մտքերը, մասնավորապես` նյութական աշխարհի մշտնջենականության և ճշմարտությունը միայն բանականությամբ ճանաչելու մասին: Այդ հեղինակները պնդում են, որ Արիստոտելը կյանքի վերջում հուդայականություն է ընդունել: Ոմանք էլ, վկայակոչելով ինչ-որ հին գրքեր ու հեղինակների, գրում են, որ Արիստոտելն ինքը հրեա է եղել` Բենիամինի ցեղից:
Հարց է ծագում` որո՞նք են այն կայսրությունները, որոնք Դանիել մարգարեի տեսիլքում նկարագրված են որպես ոսկե, արծաթե, պղնձե, երկաթե և խեցե: Այս տեսիլքի ընդունված մեկնաբանության համաձայն` ոսկե գլուխը, ինչպես և ասում է Դանիելը, խորհրդանշում է Բաբելոնյան կայսրությունը, որը գոյություն է ունեցել մ.թ.ա. 605-539թթ.: Արծաթե կուրծքը խորհրդանշում է Մեդա-Պարսկական կայսրությունը, որը գոյություն է ունեցել մ.թ.ա. 539-331թթ.: Իսկ ահա պղնձե ազդրերը խորհրդանշում են հունական` Ալեքսանդր Մակեդոնացու կայսրությունը` մ.թ.ա. 331-168թթ.:
Հունիսի 26-ից 27-ը Երևանում կայացավ Երկրորդ ռազմավարական քաղաքական ֆորումը «ՀԱՊԿ-ի ռազմական բաղադրիչի ձևավորման քաղաքական-անվտանգային ուղենիշները» խորագրով, որը կազմակերպել էին ՀՀ պաշտպանության նախարարության Ազգային ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտը (ԱՌՀԻ), ՀԱՊԿ-ի քարտուղարությունը և «ՀԱՊԿ-ի ինստիտուտ» ոչ առևտրային կազմակերպությունը: Պետք է նշել, որ Ֆորումին ներկա էին փորձագետներ ՀԱՊԿ-ի անդամ պետություններից, ներկայացուցիչներ ԵԱՀԿ-ի Մինսկի խմբի համանախագահ պետություններից (Ռուսաստան, ԱՄՆ, Ֆրանսիա), ինչպես նաև Երևանում հավատարմագրված միջազգային կազմակերպություններից: Ֆորումին ողջույնի ուղերձ էր հղել ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը:
Քաղաքագիտական շրջանակներում այսօր շրջանառվում է այն տեսակետը, որ Մերձավոր Արևելքում կատարվող իրադարձությունները պայմանավորված են աշխարհաքաղաքական հզոր ուժերի` Մերձավոր Արևելքի և Հարավային Ասիայի քարտեզը վերաձևելու միջոցով Մեծ Մերձավոր Արևելք ստեղծելու ցանկությամբ: Այդ Մեծ Մերձավոր Արևելքի սահմանները պատկերված են 2007թ. ամերիկյան «Armed Forces Journal» ամսագրում գնդապետ Ռալֆ Պետերսի հեղինակած «Արյունոտ սահմաններ. ինչքան ավելի լավ տեսք կարող էր ունենալ Մերձավոր Արևելքը» հոդվածում:
Խորհրդանշական է, որ հունիսի 26-ին, մինչ Ադրբեջանն իր «ուժն» էր ցուցադրում զորահանդեսում, Երևանում մեկնարկեց «ՀԱՊԿ ռազմական բաղադրիչի ձևավորման քաղաքական-անվտանգային ուղենիշները» թեմայով երկրորդ ռազմավարական քաղաքական ֆորումը (առաջինն անցկացվել է 2011թ. մայիսի 19-20-ը` «ՀԱՊԿ և Հարավային Կովկասը. տարածաշրջանում խաղաղության և անվտանգության հեռանկարները» խորագրով): Ֆորումի կազմակերպիչներն էին ՀՀ ՊՆ Դրաստամատ Կանայանի անվան ազգային ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտը, ՀԱՊԿ Քարտուղարությունը և «ՀԱՊԿ-ի ինստիտուտ» ոչ առևտրային կազմակերպությունը:
Մեր նախորդ հոդվածում («Ռուսաստանի «մուտքը» Մերձավոր Արևելք. Տ.Մեյսանի վարկածը») ներկայացրել էինք ֆրանսիացի հայտնի լրագրող և քաղաքագետ Տիերի Մեյսանի` մոտ կես տարի առաջ կատարված այն կանխատեսումը, ըստ որի՝ ԱՄՆ-ը Ռուսաստանին թույլ է տալու մեծացնել ազդեցությունը Մերձավոր Արևելքում, մասնավորապես` զորք մտցնել Սիրիա: Նկատել էինք նաև, որ հունիսի 8-ին ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի` Գոլանի բարձունքներ ռուս խաղաղապահներ ուղարկելու առաջարկությունը միանգամայն համահունչ է Տ.Մեյսանի տեսությանը: Սակայն նշել էինք, որ դա չի նշանակում, թե ֆրանսիացի քաղաքագետի բոլոր կանխատեսումներն իրականանալու են: Մասնավորապես, խիստ անհավանական է Իսրայելի` Գոլանի բարձունքները Սիրիային վերադարձնելու հեռանկարը: Ստորև կանդրադառնանք դրա պատճառներին:
Շատերի մեջ տարակուսանք հարուցեց Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի` հունիսի 8-ին արված առաջարկը` Գոլանի բարձունքներում (վիճելի տարածք Իսրայելի և Սիրիայի միջև) ՄԱԿ-ի ուժերի միջազգային զորախմբի կազմում ընդգրկված ավստրիացի խաղաղապահների փոխարեն (որոնք հեռանում են` իրենց կյանքի դեմ «անընդունելի» սպառնալիքի պատճառով) ռուս խաղաղապահներ ընդգրկելու վերաբերյալ:
