Language:

  • Հայերեն
  • Русский
  • English

Ռազմաքաղաքական

3. ՍՈՒՖԻԶՄԸ ԵՎ ՔՐԴԱԿԱՆ ՀԱՐՑԸ

Ըստ քուրդ գիտնական Յուրի Նաբիևի` Ռ.Էրդողանը գյուլենիզմի միջոցով փորձում է լուծել քրդական հարցը: Բանն այն է, որ Գյուլենի գաղափարների հիմքում ընկած է ազգությամբ քուրդ, սուֆի շեյխ (այսինքն` սուֆիզմի կրոնափիլիսոփայության տեսության և պրակտիկայի ուսուցիչ) Սաիդ ալ-Քուրդի (Նուրսիի) հոգևոր ժառանգությունը:

ՍՈՒՖԻԶՄԸ ԵՎ ՔՐԴԱԿԱՆ ՀԱՐՑԸ

Մեր նախորդ հոդվածում («Սուֆիզմը և Թուրքիայի քաղաքականությունը») քննության էինք առել այն հարցը, թե սուֆիզմի փիլիսոփայությունն ի՞նչ դրսևորումներ կարող է ունենալ Թուրքիայի քաղաքականության մեջ` նկատի ունենալով այն, որ Թուրքիայի ներկայիս իշխանական վերնախավի առանցքային դեմքերը սուֆիական Նաքշբանդիյա եղբայրության անդամ են:
Քուրդ գիտնական, «Kurdistan.ru» կայքի գլխավոր խմբագիր Յուրի Նաբիևի խոսքով, «Թուրքիայի ներկայիս քաղաքականության առանցքը Ֆետուլլահ Գյուլենի ուսմունքն է, որի առավելությունն այն է, որ կարելի է կիրառել ինչպես մի մարդու կյանքում, այնպես էլ աշխարհաքաղաքականության մեջ»: Այդ ուսմունքի միջոցով Թուրքիայի իշխանությունները փորձում են լուծել քրդական հարցը: Նախ տեսնենք, թե ո՞վ է Գյուլենը և ի՞նչ է քարոզում:

ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ. ԱՌԱՆՑ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ

«Ռուսաստանը կասեցրել է ադրբեջանական նավթի տարանցումը՝ փորձելով ճնշում գործադրել Բաքվի վրա: Եթե Ադրբեջանն ընկնի, դա բացասաբար կանդրադառնա ողջ տարածաշրջանի վրա: Այս իրավիճակում շատ կարևոր է աջակցել Ադրբեջանին, և այդ աջակցությունը պետք է հստակ ու հետևողական լինի»:

ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ 100-ՐԴ ՏԱՐԵԼԻՑԸ ԵՎ ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ԳԱՄԲԻՏԸ

Մայիսի 30-ին տեղի կունենա Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումները համակարգող պետական հանձնաժողովի երրորդ նիստը, որի օրակարգում արդեն այսօր նշմարվում է գլխավոր հարցը. ոչ միայն ճանաչում, այլ նաև` հատուցում: Եվ 2015 թվականին ընդառաջ Հայաստանի Հանրապետության արտաքին քաղաքականության մեջ նկատելի փոփոխություններին զուգընթաց զարգացումներ են ընթանում նաև Թուրքիայում:

ՍՈՒՖԻԶՄԸ ԵՎ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

Թուրքական (օսմանյան) կայսրությունը վերստեղծելու, դրա սահմանները մահմեդաբնակ բոլոր տարածքների հաշվին ընդլայնելու պանթյուրքական աշխարհաքաղաքական ծրագիրն իր հավակնոտությամբ զարմացնում է. չէ՞ որ այդ նպատակին հասնելու համար պետք է քայքայել այնպիսի պետություններ, ինչպիսիք են Ռուսաստանը, Չինաստանը, Հնդկաստանը, Իրանը և այլն: Մի՞թե ֆանտաստիկ երազանք չէ: Այնինչ պարզվում է, որ սուֆիզմի մեջ հատուկ նշանակություն ունի ցանկության անիրագործելիությունը. ինչքան անհասանելի է բաղձանքի առարկան, այնքան ավելի ուժեղ է ձգտումը, այնքան ավելի մեծ է սերը և սիրո տառապանքը, որը ծնվում է հոգևոր աղքատությունից` ֆաքրից:

«Տոչկա-Ու»

Ադրբեջանը ռազմավարական առավելություն ունի՞ արդյոք Հայաստանի նկատմամբ. «Ռեգնում» լրատվական գործակալության կայքում այս հարցն է քննարկել մոսկովյան «Հայասա» վերլուծական կենտրոնի ռազմական փորձագետ Լեոնիդ Ներսիսյանը:
Նա գրում է, որ փորձագետների համար բավականին անսպասելի էին Երևանում 2011թ. ՀՀ Անկախության 20-ամյակին, ապա նաև 2012թ. Ստեփանակերտում Շուշիի ազատագրման 20-ամյակին նվիրված զորահանդեսներում ցուցադրված զինատեսակները, մասնավորապես՝ «Տոչկա-Ու» օպերատիվ-մարտավարական հրթիռային համալիրը (ՕՄՀՀ) և «Ռ-17» («Սկադ-Բ») բալիստիկ հրթիռները (հեռահարությունը` 300 կմ): «Ընդ որում՝ Հայաստանն ավելի շատ «Տոչկա-Ու» ՕՄՀՀ ունի, քան Ադրբեջանը, իսկ «Ռ-17» հրթիռների նման զինատեսակ Ադրբեջանն ընդհանրապես չունի»:

ԹՇՆԱՄՈՒ ԿԵՐՊԱՐԸ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱՍԱՑՎԱԾՔՆԵՐՈՒՄ

Ընթերցողի ուշադրությանն ենք ներկայացնում «Ազգային բնավորությունը ասացվածքներում» նոր խորագիրը, որի ներքո տպագրվող նյութերը մեր տարածաշրջանի ժողովուրդների ազգային բնավորությունը, մտածելակերպը, ընկալումներն ու խառնվածքը ասացվածքների ու առածների հիման վրա ներկայացնելու փորձ են:
Խորագրի նպատակը նախեւառաջ ճանաչողական է` հասկանալ հարեւան ժողովուրդների առանձնահատկությունները, ինչքանով որ ժողովրդական բանահյուսության նշված ձեւը դրա հնարավորությունը տալիս է: Աշխարհում, ուր ինտեգրացման բուռն գործընթացներ են տեղի ունենում, ուր միջմշակութային շփումները հաճախանում են, կարեւորվում է ժողովուրդների փոխճանաչման յուրաքանչյուր փորձ: Խորագիրը կարող է նաեւ նախադրյալներ ստեղծել` քաղաքական իրադարձություններում ու գործընթացներում ազգային բնավորության դերը բացատրելու համար: