Ազգային բանակ
Գուցե ամենածանր, ամենավտանգավոր եւ դառը տարիները ազատամարտիկների համար միեւնույն ժամանակ ամենաերջանիկն էին: Նրանք միշտ ոգեւորությամբ են հիշում այդ օրերը: Գուցե նրանք իսկապես կարոտում են պատերազմը, որում հաղթել են, մի հացը տասնյակ կտորների են բաժանել ու կշտացել, գուցե, որովհետեւ այն ժամանակ երիտասարդ էին, ուժեղ: Չէ՛, հաստատ կարոտում են, որովհետեւ ուրիշ էին, բարձր էին, հպարտ էին… Եվ գուցե նաեւ այդ կարոտն է նրանց նորից ռազմադաշտ բերել… Նայում եմ հարավարեւելյան ուղղությամբ մարտական հերթապահություն իրականացնող, տարիքն առած ազատամարտիկներին, ու այս մտքերն են պտտվում գլխումս:
Արցախի 2016թ. ապրիլյան քառօրյա պատերազմում ընկած քաջարի զինվորների եւ սպաների հպարտ փաղանգում դյուցազնաբար անմահացան նաեւ ՀՀ ՊՆ Վ. Սարգսյանի անվ. ռազմական ինստիտուտի բազմաթիվ շրջանավարտներ: Նրանց վերաբերյալ անշուշտ դեռ բազում հոդվածներ կհրապարակվեն, գրքեր կգրվեն, ֆիլմեր կնկարահանվեն… Յուրաքանչյուրի մասին առանձին: Որպեսզի փառաբանվի խիզախներից յուրաքանչյուրի դյուցազնական սխրանքը…
Մարտական հենակետում, որտեղ կանգնած են տղաները, այժմ համեմատաբար խաղաղ է: Դիմացը ադրբեջանցիներով բնակեցված բնակավայրն է, որտեղ ապրիլյան քառօրյա պատերազմի օրերին ոչ մի շնչավոր չէր մնացել: Հիմա նորից սկսել են վառվել լույսերը: Մի քանի մարտական հենակետ այն կողմ կապիտան Ա. Ուրֆանյանի և իր զինակից մարտընկերների հերոսացման վայրն է: Այս հենակետում էլ տղաները կանգնած էին ամուր ու անսասան:
Օրերս հանդիսավոր պայմաններում նշվեց ՀՀ ԶՈՒ «Անդրանիկ Օզանյանի» անունը կրող զորամասի կազմավորման 20-րդ տարեդարձը: Գունդը կազմավորվել է 1996թ. ՀՀ ՊՆ մոտոհրաձգային 1-ին բրիգադի բազայի վրա՝ ժառանգելով հարուստ մարտական ուղի և ավանդույթներ: 1992-1994 թթ. բրիգադի կազմում գնդի զինծառայողները մասնակցել են հայրենիքի պաշտպանությանը, ապա իրականացրել նաև ՀՀ և Նախիջևանի սահմանների պահպանությունը:
Սպան կայանում է ծառայության ընթացքում, զորքերում, երբ թաթախվում և թրծվում է գործի մեջ: Ծառայության նշանակվեցի առաջատար զորամասերից մեկում` որպես մարտկոցի ղեկավարման դասակի հրամանատար: Առաջին անգամ մտա զորքեր…. Չեմ մոռանում. բրիգադի հրամանատարը անհատական զրույցից հետո, ձեռքը պարզելով մի ուղղությամբ, ասաց` ահա քո մարտկոցը, գնա և ղեկավարիր:
Որդիս` Ռոբերտ Մարգարյանը, զինվոր է, իր նման հազարավոր զինվոր տղաների հետ ամուր և անառիկ է պահում հայրենիքի սահմանները: Ամեն օր, ամեն ժամ մտքերով որդուս հետ եմ: Հեռուստացույցով անհանգիստ հետևում եմ լուրերի տեղատարափին: Բանակին վերաբերող ամեն լուր հոգուս, սրտիս միջով է անցնում:
Պատերազմը վերսկսած թշնամին իր համար անսպասելիորեն ամենուր հանդիպեց հայ ռազմիկների անձնուրաց ու հերոսական դիմադրությանը և մեծաթիվ կորուստներ կրելով ետ շպրտվեց: Սպաների և կրտսեր հրամանատարների հմուտ ղեկավարությամբ հայրենիքի աննկուն պաշտպանները նոր սխրագործություններով և իրենց արյամբ սրբագործեցին հայրենի հողը: