Ազգային բանակ
Որքան էլ զենքերը հզորանան, մարդկային գործոնի դերը մնալու է առաջնային, և հայրենասիրությունը լինելու է ամենահզոր զենքը: Այսօր աշխարհի ամենահզոր երկրները իրենց ամենահզոր զենքերով պարտվում են` իրենց հողի վրա, իրենց հողի համար կռվող փոքրիկ զինված խմբերին, որովհետև նրանք առաջին հերթին զինված են հայրենասիրության զենքով: Մի խոսքով, ադրբեջանցիների հետ հնարավոր պատերազմում մենք դարձյալ հանելու ենք մեր ամենահզոր զենքը, որի դեմ ադրբեջանցիները ծնկի եկան Արցախյան պատերազմում: Այսօր, երբ ադրբեջանցիները սկսում են հարվածել հեռահար զենքով, և մենք ստիպված պատասխանում ենք նրանց, ադրբեջանական սահմանը դատարկվում է: Մենք տեսնում ենք, թե ինչպես են ադրբեջանցի զինվորները պոստերը թողած փախչում:
Մեր զորամաս արդեն զորակոչվել են հարյուրավոր նորակոչիկներ: Հարգելի՛ նորակոչիկներ, արդեն ծառայակից ընկերներ, ի սրտե շնորհավորում եմ ձեզ զինվորական երդում տալու եւ հայ «արծիվների» շարքերը համալրելու կապակցությամբ: Այսուհետ դուք պատիվ ունեք կրելու «Հայոց բանակի զինվոր», «Հայ ազգի պաշտպան» վեհ ու բարձր, միեւնույն ժամանակ՝ պարտավորեցնող կոչումը: Կրեք այն հպարտությամբ: Մենք հաղթանակած ազգի զավակներ ենք: Մեր թիկունքում մեր ընտանիքներն են, հարազատներն ու բարեկամները, ընկերներն ու ընկերուհիները: Նրանք մեզ են վստահել իրենց կյանքը:
Գեներալ-գնդապետ Գուրգեն Դալիբալթայանին ճանաչել եմ դեռեւս խորհրդային բանակում ծառայելու տարիներից: Նրան առաջին անգամ հանդիպեցի հյուսիսկովկասյան զինվորական օկրուգում ծառայելու ժամանակ` զորավարժարանում 1981 թվականին: Այդտեղ էլ ծանոթացանք: Հիշում եմ իմ առաջին տպավորությունը: Նա զինվորականի դասական կերպար էր` զուսպ սակավախոս, կանոնիկ, առանց պաթոսի ու արտիստականության, անսահման աշխատասեր, ինքնազոհ ու նվիրյալ: Նա մարդու այն տեսակն էր, որ հայրենիքն առանց բառերի է սիրում, խուսափում է ցուցադրականությունից: Սառը, հավասարակշիռ, կարծես` էմոցիաներից զուրկ կերպարի տակ, այդուհանդերձ, հայրենիքն անսահման սիրող ու հայրենիքի ցավով ապրող սիրտ էր թաքնված:
Անցած տարի զորակոչվեցի կապի ուսումնական զորամաս: Ճիշտն ասած՝ մտքովս երբեք չէր անցել, որ օրերից մի օր կդառնամ կապավոր, և թող անհամեստություն չթվա, եթե ասեմ` հմուտ կապավոր եմ, որին այսօր լուրջ մարտական խնդիր է վստահված: Դեռևս ուսումնական զորամասում մեզ ուսուցանող սպաները, խոսելով առհասարակ կյանքի բոլոր բնագավառներում կապի կարևորության մասին, ասում էին, որ այն գործառույթները, որոնք կենդանի օրգանիզմում կատարում է նյարդը, այդ նույն նշանակությունն ու կարևորությունը կյանքում ունի կապը, որ այսօր, առանց ժամանակակից կապի միջոցներին ու դրա գաղտնիքներին տիրապետելու, դժվար, կարելի է ասել` անհնարին կլինի արդի մարտահրավերներին դիմակայելը, ժամանակակից պատերազմներում հաջողություն ունենալը: Եվ ես, ականջալուր նրանց խոսքերին, այնպես սովորեցի, որ գերազանց հանձնեմ ավարտական քննությունները:
Անկախ վերջին շրջանի օբյեկտիվ ներգործությունների զարգացումներից, ռազմահայրենասիրական դաստիարակության կատարելագործումը դարձել է ժամանակի հրամայականը: Դա հայ էթնոսի պատմական առաքելության կարևորագույն գաղափարաբարոյական հենասյուներից մեկն է:
Ռազմահայրենասիրական դաստիարակությունը համակարգված, պարբերաբար և նպատակասլաց իրականացվող գործունեությունն է զինծառայողների մոտ բարձր հայրենասիրական գիտակցության, Հայրենիքին հավատարմության զգացմունքների, հայ աշխարհաշեն ազգին պատկանելու հպարտության, Հայրենիքի պաշտպանության վսեմ առաքելության ընկալման, ձևավորման, քաղաքացիական պարտքի ու սահմանադրական պահանջի կենսագործման նպատակով:
Մեր անսպասելի այցն անակնկալի չբերեց ՀՕՊ զորամասի փորձառու հրամանատարին:
– Երկար ճանապարհ եք եկել, մի փոքր շունչ քաշեք, մի բաժակ թեյ կամ սառը ջուր խմեք, նոր կորոշենք մեր անելիքները, որ ստորաբաժանումից կուզեք, նրանից էլ կսկսենք, – ահա այսպես մտերմիկ դիմելով մեզ՝ ասաց փոխգնդապետ Կարեն Դարբինյանը: Մի փոքր շունչ առնելուց հետո հրամանատարին ներկայացրինք մեր այցի նպատակը: Մեզ լսելուց հետո փոխգնդապետ Դարբինյանը կապվեց ենթակա դիվիզիոնների հրամանատարների հետ և հրահանգեց պատրաստ լինել՝ ընդունելու «Հայ զինվորի» պաշտոնաթերթի լրագրողներին:
Տավուշ աշխարհում բացվում է հերթական օրը: Արեւածագ է` գեղեցիկ, սքանչելի, մեծ վիպասան Րաֆֆու հոգեհարազատ բնորոշմամբ` լուսապսակ առավոտ: Հայաստանի հյուսիսարեւելյան սահմանագոտու Բերդավան, Դովեղ, Ոսկեւան, Ոսկեպար, Կոթի, Բարեկամավան, Բաղանիս հաղթանակած շեներում իր ամենօրյա աշխատանքն է սկսում հայ գյուղացին: Շեմից դուրս գալով՝ առաջինը հայացքն ուղղում է դիրքեր, որտեղ կանգնած են մեր դիրքապահ տղաները, եւ օրհնանք-աղոթքի հետ ասում. «Բարի լույս, զինվո՛ր, այս գիշերն էլ անցավ մեր հաղթանակով: Իսկ երբ գիշերը խաղաղ է` առավոտները միշտ են լուսապսակ»: