Հայրենիքի անկախության և ազատության համար Ռոբերտ Գևորգյանը չխնայեց ամենաթանկը` իր կյանքը: Կռվեց ու զոհվեց քաջին վայել, հերոսի նման։ Կադրային զինվորական էր. ավարտել էր Վրաստանի Սոֆինո քաղաքի հատուկ ենթասպայական դպրոցը, Լենինգրադի ռազմաքաղաքական բարձրագույն հրամանատարական ուսումնարանը և ծառայության նշանակվել ԽՍՀՄ 456-րդ գնդում որպես դասակի, այնուհետև՝ վաշտի հրամանատար։ Բանիմաց զինվորականն ու նվիրյալ սպան ընկել էր զինվորական ծառայության լայնահուն ճանապարհը, և ով իմանա՝ ճակատագիրը դեպի ինչ բարձունքներ կառաջնորդեր նրան, եթե չսկսվեր Արցախյան պատերազմը։ Եվ իր նման շատ քաջերի պես Ռոբերտը հայտնվեց պատերազմի ամենաթեժ և վտանգավոր կետերում…

Հարավկովկասյան հակամարտություններին նվիրված բրյուսելյան համաժողովում (տես` «Հայ զինվոր» թիվ 7, էջ 15) թալիշ հասարակական-քաղաքական գործիչները բարձրացրին Թալիշստանի լիակատար անկախության հարցը՝ համարելով, որ Ադրբեջանական Հանրապետության կազմում ինքնավարության պահանջը թալիշ ժողովրդի համար այլևս ժամանակավրեպ է… Եվրախորհրդարանի կազմակերպած քննարկումները մեկ անգամ ևս հավաստեցին, որ թալիշական շարժումը յուրահատուկ «շոգեքարշի» դեր կարող է կատարել Ադրբեջանում ապրող տեղաբնիկ այլ ժողովուրդների, մասնավորապես՝ լեզգիների ազգային-ազատագրական ընդվզման համար: Թալիշական շարժումը յուրահատուկ «շոգեքարշի» դեր կարող է կատարել Ադրբեջանում ապրող տեղաբնիկ այլ ժողովուրդների համար…

Մարտական զորամասերում ուսումնական գործընթացն սկսվում է ջոկերի (հաշվարկների) ներդաշնակումից, ինչը միանգամայն տրամաբանական է: Եթե դասակի կամ վաշտի (մարտկոցի) կազմի մեջ մտնող բոլոր ջոկերը (հաշվարկները) ձեռք բերեն բարձր մարտական պատրաստություն, և նրանցից յուրաքանչյուրը կարողանա ամբողջությամբ կատարել առաջադրված մարտական խնդիրը, ուրեմն՝ կստացվի, որ միջին օղակի՝ վաշտ, մարտկոց, մարտունակության հիմքը դրված է, մնացածը հրամանատարի (սպայի) գործն է: Եվ եթե նա՝ վաշտի, մարտկոցի հրամանատարն օժտված է անհրաժեշտ մարտավարական գիտելիքներով, փորձով, ինչու չէ, նաև տաղանդով, կկարողանա ճիշտ համադրել և օգտագործել մարտական փոքր ստորաբաժանումների (ջոկ, հաշվարկ) ուժերը և կհասնի հաջողության:

Գնդապետ Ա. Տոնոյանի հրամանատարությամբ գործող զորամասում մի տեսակ առանձնահատուկ, հարգալից վերաբերմունք կա հրաձգային վաշտի հրամանատար, կապիտան Ստեփան Ալեքսանյանի նկատմամբ:
-Եթե սպաների մեջ կա մեկը, որ օրինակ կարող է լինել մյուսների համար, ապա, իհարկե, կապիտան Ստեփան Ալեքսանյանն է,- ասաց հրամանատարի ԱՀՏԱ գծով տեղակալը:

Դժվարին պահերին մշտապես կողքիս է եղել իմ գործընկերն ու կյանքի անբաժան ուղեկիցը՝ Գոհարը։ Նրա ներկայությունն ինձ պայքարելու, դիմանալու մեծ ուժ է տվել… Եվ հետո… աշխատանքիս ընթացքում ոչ մի պահ անգամ չեմ մոռացել իմ հայրենիքը։ Ինձ համար նպատակը վեր է եղել ամեն բանից։ Այդ նպատակը երբեք ինձ թույլ չի տվել թուլանալ, տրտնջալ, հուսահատվել… Այսպիսին է հետախույզի աշխատանքը. բոլոր ցավերի դեմ նա միայն մի դարման ունի՝ նվիրում։

Եթե մենք տարածաշրջանը դիտարկենք նեղ առումով (հարավկովկասյան երեք պետություններ), Վրաստանը տարածաշրջանային լիդեր դառնալու հավակնություններ չունի: Բնակչության թվաքանակով, տնտեսական հնարավորություններով, Ադրբեջանը, անշուշտ, ուներ այդ դերն ստանձնելու բոլոր նախադրյալները, բայց քանի որ Ադրբեջանը պարտություն է կրել Արցախյան պատերազմում, ստիպված է սահմանափակել իր ռազմաքաղաքական հավակնությունները: Հետեւաբար` Վրաստանը նաեւ շնորհիվ ղարաբաղյան չլուծված հակամարտության դառնում է կովկասյան կենտրոն:

Հայերը հաստատվել են Արևմտյան Ուկրաինայում կամ Գալիցիայում դեռ XII-XIII դարերում: Ըստ հայկական պատմագիրների` նրանց մի մասը ներգաղթել էր Անիից և Շիրակից: XV-XVI դարերում գաղութներ են հիմնադրվել Սնյատինում, Չերնովցիում, Յազլովեցում, Խոտինում, Բարում, Կուբացիվցիում, XVII դարում` Բերեժանիում, Զոլոչևում, Ստանիսլավում (ներկայիս Իվանո-Ֆրանկովսկ), Գալիչում, XVIII դարում` Սատանովում, Տոլչինում, Յուզեֆգրադում, Ռաշկովում, Օբերտինում: Բացի այդ` հայեր կային Ժիտոմիրում, Կանևում, Վիննիցայում, Ուժգորոդում, Կրեմենեցում: Հայերը ունեցել են ներքին ինքնավարություն` իրենց վարչական մարմիններով, հայկական դատարաններ, որոնք ղեկավարվում էին Մխիթար Գոշի «Դատաստանագրքի» հիման վրա կազմված և տեղական պայմաններին հարմարեցված դատաստանագրքով: Հայերն այստեղ ծավալել են շինարարական լայն աշխատանք, կառուցել են եկեղեցիներ, դպրոցներ: