Մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի անվան ուսումնական զորամասի` փոխգնդապետ Վ. Վարդանյանի հրամանատարությամբ գործող գումարտակի վաշտերից մեկին հանդիպեցինք կենտրոնացման շրջանում։ Վաշտի հրամանատար մայոր Ռոբերտ Քարամյանը պարզաբանեց գործնական պարապմունքի նպատակը։

Մայիսի 19-ին հայերը փորձում էին վերատիրանալ Շեֆեկ-Զեյվա և Թոդան-Սարիսու բնագծերին: Վիճակը սրվել էր նաև Նախիջևանի սահմանում, և ՀՀ Նախագահը հանդես եկավ հետևյալ հայտարարությամբ. «Ակնհայտ է, որ սա տեղի է ունենում 3-րդ ուժերի դրդմամբ և նպատակ է հետապնդում ստեղծելու քաղաքական պատրվակ՝ ուղղակի միջամտության համար: Հայաստանի Հանրապետությունը հենց այսօր էլ պատրաստ է Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության հետ կնքել համակողմանի համագործակցության պայմանագիր՝ Հայաստանի և Նախիջևանի սահմանը լիակատար անվտանգության և կայունության գոտու վերածելու նպատակով»:

ՈՒսումնամարտական գործունեության ժամանակ առկա էքստրեմալ գործոնների ազդեցության բացասական հետևանքներն են հոգեխոցվածքները: Դրանք առաջանում են հոգեխոցիչ բնույթի պատահույթի և մարդու կողմից այդ իրադարձության գնահատման փոխգործողության հետևանքով: Նշենք, որ մասնագիտական գրականության մեջ կարելի է հանդիպել նաև հոգեկան ցնցում արտահայտությունը: Դա հոգեկան գործունեության ժամանակավոր կամ մշտական խախտումն է հոգեբանական շատ ուժեղ կամ նշանակալից գործոնների ազդեցության հետևանքով: Հոգեկան ցնցումը կրկնվելու կամ շատ խորը լինելու դեպքում կարող է հանգեցնել անձնավորության հոգեծին (հոգեբանական պայմանավորվածություն ունեցող) ախտաբանական փոփոխությունների: Հոգեծին փոփոխությունները կարող են առաջ բերել նաև հոգեմարմնային (պսիխոսոմատիկ) հիվանդագին փոփոխություններ:

Անդրանիկը ապտակել է գեներալներ Տրուխինին ու Աբացիևին, Ռուբենին, Շիրվանզադեին, Բաղրամյանին, Միկոյանին։ Նրանցից շատերը երախտագիտությամբ եմ հիշում Զորավարի ապտակը, ինչպես Հ. Բաղրամյանը (նա ապտակը ստացել է 1918-ի մարտին, Սարիղամիշի մոտ գտնվող Խորասան գյուղում)։
Ս. Վրացյանը հիշում է. «Միկոյեան Անդրանիկից ծեծ կերաւ ու հեռացաւ ոչ միայն կամաւորական խմբից, այլև Դաշնակցութիւնից… Իսկ ո՞վ էր այն բախտաւորը, որ Անդրանիկի բռունցքի կամ լեզուի համը չէր ճաշակել։ Անդրանիկը ծեծել էր Գասպար Իփէկեանին, Աշխարհաբեկ Քալանթարեանին, Անաստաս Միկոյեանին, նոյնիսկ Ռոստոմի, բժ. Զաւրեանի և Ռուբէն Տէր-Մինասեանի վրայ փորձել էր ձեռք բարձրացնել»։

Պելեն 16 տարեկան էր, երբ նշեց իր նորամուտը Բրազիլիայի հավաքականի կազմում: Մրցակիցը Արգենտինայի հավաքականն էր։ 0:1 հաշվի ժամանակ նա փոխարինման մտնելով` հավասարեցրեց հաշիվը։ Ճիշտ է, արդյունքում բրազիլացիները պարտվեցին 1:2 հաշվով, սակայն Պելեի համար նորամուտը անկասկած ստացվեց։ Այդ ժամանակ արդեն Վիսենտե Ֆեոլոյի գլխավորած թիմն արդեն պատրաստվում էր 1958թ. Շվեդիայում կայանալիք աշխարհի առաջնությանը։ Թիմում կային հիանալի ֆուտբոլիստներ` Գարինչա, Դիդի, Վավա, Զագալո, Զիտո, Օրլանդո և այլք, բայց շվեդական առաջնությունից հետո բոլորը առանձնացրին հենց Պելեին։ Առաջնությունում նա առաջին գոլը խփեց քառորդ եզրափակիչի Ուելսի հավաքականի հետ խաղում։

Դժվար է գերագնահատել մարշալ Հովհ. Բաղրամյանի անվան ուսումնական զորամասի նշանակությունը տանկային, մոտոհրաձգային մարտական զորամասերը զինվորական որակյալ մասնագետներով համալրելու գործում։
-Ուսումնական ծրագրից ոչ մի շեղում չի եղել, իսկ ծրագրի կատարումից հետո մենք ստանում ենք նախատեսած արդյունքը, այնպես որ՝ ես հանգիստ եմ և համոզված, որ մարտական զորամասերի հրամանատարները մեր պատրաստած մասնագետներից դժգոհելու առիթ չեն ունենա,- ասաց զորամասի հրամանատար գնդապետ Գ. Ենոքյանը։

Գնդապետ Մ. Մախսուդյանի հրամանատարությամբ գործող զորամասը մարտական հերթապահություն է իրականացնում, պահպանում է ՀՀ սահմանների անվտանգությունը: Առաջին հերթին անձնակազմի ջանքերը նպատակաուղղված են հենց այդ խնդրի կատարմանը: Սակայն զորամասի հրամանատարությունը քաջ գիտակցում է, որ մարտական հերթապահության արդյունավետ և անվտանգ անցկացումը մեծապես պայմանավորված է մարտական պատրաստության պարապմունքների լիարժեք կազմակերպմամբ: