Language:

  • Հայերեն
  • Русский
  • English

#22 (887) 8.06.2011 – 15.06.2011

ՖՐԱՆՍԻԱՑԻՆ

Նա Մերուժան Վարդանյանն էր. հորս Ռուշան հորեղբոր հինգ տղաներից մեկը։ 1960-ականների սկզբներին Ֆրանսիայից Մերուժանն ընտանիքով վերադարձավ հայրենիք՝ Գառնի։ Հայրս մեր ազգի ջահելների հետ գնացել էր նրանց դիմավորելու, տուն բերելու, երբ հետ եկավ, մորս ասաց. «…Պատերազմի ժամանակ գերի է ընկել, փախել է համակենտրոնացման ճամբարից, անցել է Ֆրանսիա ու միանալով պարտիզաններին՝ կռվել է Ֆրանսիայի ազատագրության համար։ Հա՛, մի թեւը չկա, այն թողել է Ֆրանսիայի անտառներում…»։ Հետո հայրս ու մայրս պայմանավորվեցին, որ մի օր միասին կգնան ու ավելի մոտիկից կծանոթանան ֆրանսիացիների հետ։

ՀԱՎԵՐԺԻ ԵՐԴՈՒՄ

Նարվիկ Ասլանի Գեւորգյանը 1991թ. հունիսին Հադրութի շրջանի Խծաբերդ գյուղում կազմավորել է ինքնապաշտպանական ջոկատ եւ դարձել այդ ջոկատի հրամանատար։ 1992թ. սեպտեմբերի 1-ին ջոկատն ամբողջ անձնակազմով մտել է ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժերի կազմի մեջ, Նարվիկը նշանակվել է վաշտի հրամանատար, նրան շնորհվել է «ավագ լեյտենանտ» զինվորական կոչում։ Նրա վաշտը մասնակցել է Ջաբրայիլի, Ղուբաթլուի, Զանգելանի շրջաններում հակառակորդի կրակակետերի ոչնչացմանը։ 1993թ. դեկտեմբերի 22-ին նշանակվել է գումարտակի շտաբի պետ։ Զոհվել է 1994թ. հունվարի 5-ին` Ֆիզուլիի շրջանի Բաբը բնակավայրի մոտերքում։

Ամուսնուս՝ Նարվիկ Գեւորգյանի զոհվելուց հետո, ես իմ չորս երեխաների հետ ապրում էի Խծաբերդում,- վերհիշում է Նարվիկի կինը՝ Արեւիկ Բեգլարյանը։ -Ամեն երեկո, երբ մութը գյուղ էր իջնում, Նարվիկի Ռիպա մայրը քայլում էր սենյակի այն անկյունը, որտեղ կախված էր նավթի լամպը։ Լամպը վառելը տևում էր մի ամբողջ հավերժություն։ Լամպի կողքին էր որդու մեծադիր լուսանկարը՝ ժպիտը դեմքին։

…Տեսա, որ բյուրավոր ու բյուրավոր ծննդաբեր մայրեր սեւահեր
Իրենց նորածին զավակները ձեռքերնուն մեջ ու խելահեղորեն դեպի վե՜ր
Արյունոտած հորիզոններուն ամբարձուցին,
Զանոնք առավոտին ճառագայթներուն խորը մխրճելով,
Աստվածածին լույսերուն մեջ մկրտելու համար…

ՔՈ ԽՈՍՔԵՐՈՎ ՊԻՏ ԴԱՏԱՊԱՐՏՎԵՍ...

Այս խոսքերն արտասանվել են Սողոմոն Իմաստունի բերանից շատ վաղուց, բայց այսօր էլ այժմեական են, որովհետեւ մեր առօրյայում կամա թե ակամա շատերն ընկնում են հենց այս մեղքի մեջ։ Ցավալին այն է, որ շատ հաճախ հայհոյելը մեղք ենք համարում, ավելին՝ նույնիսկ չենք էլ ցանկանում ուշադրություն դարձնել այդ նողկալի երեւույթին՝ այն համարելով չնչին մի բան կամ էլ լավագույն դեպքում, եթե անդրադառնում էլ ենք, ապա ամեն կերպ աշխատում ենք արդարացնել ինքներս մեզ՝ ասելով, որ հայհոյելն ուղղակի պահից դրդված էր կամ որեւէ դիտավորություն չպետք է դրա մեջ տեսնել եւ փնտրել։

ԾՈՎԱԿԱԼ ՍԵՐԵԲՐՅԱԿՈՎԻ ՆԱՄԱԿԸ ՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻՆ

19-րդ դարի ռուսական նավատորմի փառապանծ ծովակալների համաստեղության մեջ իր պատվավոր տեղն ունի Լազար Սերեբրյակովը (Ղազար Արծաթագործյան)։ Ղրիմահայ Մարկոսի որդին, որ ծնվել էր Ղարասուբազարում (ներկայումս՝ ք. Բելոգորսկ), 1795-ին, Նիկոլաեւի ռազմածովային դպրոցն ավարտելուց հետո (1815) անցավ զինվորական ծառայության՝ միչմանից հասնելով ծովակալի կոչման (1854)։ Դա ճանապարհ էր, որ ձգվեց փայլուն մարտական գործողությունների միջով՝ արժանի համբավ բերելով հայորդուն։

Իշիմ քաղաքում (ՌԴ Տյումենի մարզ) կանգնեցված է Լեւոն Պոպովի կիսանդրին։ Նա Կարմիր կիսալուսնի համառուսաստանյան ընկերության հիմնադիրներից էր, վերջինիս կոլեգիայի նախագահը։ Մասնագիտությամբ բժիշկ՝ Լեւոն Պոպովը հսկայական գործ է կատարել Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարբեր ռազմաճակատներում հոսպիտալների կազմակերպման, համաճարակների կանխման ուղղությամբ։ Նա Կարմիր կիսալուսնի մամուլի կազմակերպիչն ու ղեկավարն էր, ընկերության պաշտոնաթերթի առաջին խմբագիրը։ 1919թ., երբ Ռուսաստանում տարածվեց բծավոր տիֆը, նա ձեռնամուխ եղավ բժշկական ջոկատների կազմակերպման ու ղեկավարման դժվարին աշխատանքին։