Նախքան հայկական հետախուզության առավել խոշոր գաղտնի գործողությունների վերլուծությանն անցնելը` հատուկ ուշադրություն է պետք դարձնել նրա առջև դրված հիմնական խնդիրներին, որոնք էին` մինչև ապստամբության սկիզբը ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ հայկական գաղթօջախներում կանխապես զորակոչել հայ երիտասարդության ընտիր ներկայացուցիչներից մոտավորապես 2000 մարդ, արտասահմանում կազմակերպել նրանց ռազմական ուսուցումը, զինել նորագույն հրազենով և ճիշտ պահին տեղափոխել Հայաստան։

Նախքան հոգեբանական առանձնահատկություններին անցնելը եկեք սահմանենք «զինվորական գործունեություն» հասկացությունը: Գործունեությունը մարդու այնպիսի ներգործությունն է առարկաների և արտաքին միջավայրում տեղի ունեցող գործընթացների վրա, որի հետևանքով դրանք ձևավորվում են դրված նպատակին համապատասխան: Իսկ «զինվորական գործունեությունը» այն ներգործությունն է, որը բխում է զինվորական գործի նպատակներից:

Գյուղն ամայացրել էր խորշակը՝ ավերված, կիսաքանդ տներ, վիրավոր ծառեր, լեզուն բացված գյուղամիջով հոսող գետակ և անմշակ՝ փուշ ու տատասկի մեջ կորած արտեր։ Վիրավոր զինվորը նստել էր իր տան շեմին ու երգում էր հորովելը, Ղարաբաղի հորովելը.

Սահականուշ մայրը մասնագիտությամբ մանկավարժ-հոգեբան է։ Ծնվել է Վանաձորում, հարս է գնացել Արթիկի շրջանի Հոռոմ գյուղ։ Ամուսնու` Վաչագան Մելոյանի հետ ստեղծեցին մի նոր օջախ այդ գյուղում։ Ինչպես ամեն մի նորաստեղծ ընտանիք, նրանք էլ տեսան դժվարություններ, սակայն արժանապատվորեն դրանք հաղթահարեցին։ Եղավ երկրաշարժ, սկսվեց Արցախյան ազատագրական շարժումը։

Ա. Ինչպես որ ստվերն է առաջ գալիս մարմնի վրա արև ընկնելուց, այդպես և նախանձը ծնվում է առաքինի մարդու բարի գործերի հաջողումից։ Ուստի ով կամենում է փշրել նախանձոտ մարդու ատամները և նրան սրտաթափ անել ու մեջքը կոտրել, թող ջանա այլ ավելի մեծ առաքինությունների մեջ թևակոխել և ամենքի մեջ բարի համբավ ձեռք բերել, որովհետև առաքինագործ մարդու բարի համբավը նախանձոտ մարդու կյանքի դահիճն է։

Ցեղասպանության ոճիրը, որպես մարդկության դեմ իրականացված ոճիր, վաղեմության ժամկետ չունի, եւ Թուրքիայի Հանրապետությունը` որպես Օսմանյան կայսրության իրավահաջորդ, պատասխանատու է հայերի նկատմամբ իրականացված հանցագործության համար եւ պատասխանատու է լինելու այնքան ժամանակ, քանի դեռ չի ընդունել ու դատապարտել հանցագործությունը եւ չի կատարել քայլեր, որոնք կհաստատեն, թե Հայոց ցեղասպանության հետեւանքները լիովին վերացված են, այդ թվում` քանի դեռ չի վերադարձրել ցեղասպանության ճանապարհով բռնազավթված հայկական տարածքները:

Անցյալ հարյուրամյակի մեծագույն քաղաքական գործչի համբավը ըստ արժանվույն վաստակած Ուինսթոն Լեոնարդ Սպենսեր Չերչիլը (1874-1965) սերում էր Մարլբորոների նշանավոր տոհմից: Որակյալ կրթություն ստանալով Հարրոուի ռազմահեծելազորային դպրոցում` նա, նախ որպես զինվորական թղթակից, ծառայել է Հնդկաստանում, ապա մասնակցել անգլո-բուրական պատերազմին: 1900 թվից սկսվում է Չերչիլի քաղաքական գործունեությունը: Նա ընտրվում է պառլամենտի անդամ, ապա պաշտոնավարում իբրև գաղութների նախարարի տեղակալ, առևտրի, ներքին գործերի և ռազմածովային նախարար: Առաջին աշխարհամարտի տարիներին Լոյդ Ջորջի կառավարության կազմում Չերչիլն արդեն ստանձնել էր ռազմական և ավիացիայի նախարարի պաշտոնը: