Հունիսի 28-ին իսկական տոն էր մայրաքաղաքի Էրեբունի օդանավակայանում: Այստեղ հանդիսավորությամբ նշվեց հակաօդային պաշտպանության, ավիացիայի և ռադիոէլեկտրոնային պայքարի զորքերի մասնագիտական տոնը: Թեպետ այս զորատեսակներն ունեն իրենց առանձին օրերը, բայց այս անգամ որոշվել էր դրանք միավորել և միասնական ձևով ներկայացնել ձեռքբերումները, զարգացման աստիճանը, մարտական պատրաստականության վիճակը, դերն ու նշանակությունը մեր երկրի ու ժողովրդի պաշտպանության գործում:

Արթիկի տարածաշրջանի համար այդ օրը խիստ տոնական էր` բանակ էին գնում երկու տասնյակից ավելի պատանիներ` Արթիկից, Պեմզաշենից, Փանիկից, Հառիճից, Սպանդարյանից, Լեռնակերտից, Նահապետավանից ու Լուսակերտից։
Զինակոչիկները զինկոմիսարիատի շենքում վերջին բուժզննումն էին անցնում, իսկ դրսում հարազատներն իրենց համար անսովոր շոգին համբերատար սպասում էին։

Ինձ` որպես զինվորական լրագրողի, միշտ էլ դժվարությամբ է հաջողվել հարցազրույց վերցնել զորամասի առաջին դեմքից` հրամանատարից։ Հերթական գործուղման ժամանակ, երբ տեղեկացա, որ գնդապետ Ռ.Բեգլարյանի հրամանատարությամբ մեր երկրի հարավային դարպասը անառիկ պահող զորամասի գումարտակներից մեկը մարտական պատրաստության ծրագրով մարտավարական զորավարժություն է անցկացնում, և հրամանատարն ինքը պատրաստվում է մեկնել դիրքեր` անձամբ հսկելու զորավարժության ընթացքը, ցանկություն հայտնեցի նրա հետ մեկնելու։ Զորավարժության ավարտից հետո, վերադարձի ճանապարհին, երբ հրամանատարը կանգնեց մի փոքր շունչ առնելու, խնդրեցի պատասխանել մի քանի հարցերի։

Արցախյան ազատամարտը մեկ անգամ ևս ի ցույց դրեց մեր ժողովրդի լավագույն հատկանիշներից մեկը` օրհասի պահին միավորվելու եւ, մոռանալով ինչպես անձնական, այնպես էլ կուսակցական ու գաղափարական բոլոր մեծ ու փոքր տարաձայնությունները, թշնամուն հակահարված տալու պատրաստակամությունը։ Եվ երբ անցյալ դարավերջին Ադրբեջանը արագ հաջողության հասնելու մտադրությամբ լայնամասշտաբ գործողություններ սկսեց անկախության ձգտող Լեռնային Ղարաբաղի դեմ, չէր էլ մտածում, որ Արցախի իրենց եղբայրների կողքին մեկ մարդու պես կկանգնեն ու նրանց արդարացի պատերազմին կմասնակցեն ի սփյուռս աշխարհի ցրված հազարավոր հայեր։ Նրանց թվում էին նաև խորհրդային բանակում ծառայող հայազգի բազմաթիվ սպաներ, որոնք, անսալով հայրենիքի կանչին, թողեցին իրենց պաշտոններն ու բարձր աշխատավարձը և առանց դույզն-ինչ երկմտելու շտապեցին Հայաստան, հետո էլ` Արցախ։

20 տարի առաջ այս օրերին Արցախը ծանր, բայց հերոսկան օրեր էր ապրում:
Արցախի ժողովրդին պարտադրված պատերազմը լայնամասշտաբ բնույթ էր կրում: Հակառակորդը ռազմաճակատի բոլոր հատվածներում կուտակելով հսկայական մարդուժ եւ զինտեխնիկա՝ փորձում էր խորանալ դեպի Արցախի կենտրոնական մասերը:

Հունիսի 30-ին Դիլիջանում տեղի ունեցավ «Հայրենիքիս զինվորն եմ» երիտասարդական ճամբարների փակման արարողությունը, որին մասնակցում էին ՀՀ պաշտպանության նախարարի խորհրդական, գեներալ-լեյտենանտ Մուրազ Սարգսյանը և ՀՀ սփյուռքի փոխնախարար Դավիթ Կարապետյանը: Մեկ ամսվա ընթացքում երիտասարդական ճամբարներին մասնակցել են 16-ից 22 տարեկան 350 երիտասարդներ Հայաստանից, Արցախից ու Սփյուռքից:

Հուլիսի 1-ին Բերձորի զինկոմիսարիատի բակում դարձյալ մարդաշատ էր: Արդեն երկրորդ անգամ շրջանի տարբեր համայնքներից՝ հարավային արաքսամերձ Միջնավանից մինչև հյուսիսային Շալուա, մի խումբ երիտասարդներ ժամեր անց պետք է համալրեն պաշտպանության բանակի շարքերը: Զորակոչային բաժնում զինկոմիսարի տեղակալ, կապիտան Ստեփան Օհանջանյանն ու բաժնի պետ, կապիտան Կամո Ալավերդյանը վերջին ճշտումներն են կատարում, լրացումներ անում զորակոչիկների՝ «Հայրենիքի պաշտպանի անհատական գրքույկում»: