ՀՀ պետական սահմանի պահպանությունն առանձնահատուկ է, քանի որ պահպանվում է երեք տարբեր գերատեսչությունների՝ ՀՀ պաշտպանության նախարարության, ՌԴ ԱԴԾ սահմանապահ ծառայության եւ ՀՀ ԱԱԾ սահմանապահ զորքերի ստորաբաժանումների կողմից: Պետական սահմանը ձգվում է 1728 կմ, գեներալ-մայոր ԱՐՄԵՆ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆԻ հրամանատարությամբ գործող սահմանապահ զորքերն իրենց մարտա-ծառայողական գործունեությունն իրականացնում են պետական սահմանի 400 կմ հատվածում: 21 տարի է, ինչ ՀՀ սահմանապահ զորքերը գոյություն ունեն եւ, ապահովված լինելով որակյալ կադրերով, արդեն գործում են մասնագիտական հիմքի վրա:

Հորեղբոր քառասունքի օրը` հուլիսի քսանվեցին եկավ գյուղ` Ջաջուռ։ Առանց տարբերանշանների զինվորական համազգեստ էր հագին։ Գերեզմանոցից հետդարձի ճանապարհին ինձ թևանցուկ արեց ու ականջիս շշուկով ասաց. «Մամ ջան, վաղը գնում եմ ռազմաճակատ։ Արցախում դրությունը օրհասական է»։
Սեղան էլ չնստեց` շտապում էր։
-Վազգեն Սարգսյանին խոստացել եմ` պետք է ժամը հինգին գնդի տեղակայման վայրում լինեմ,- ասաց ու մնաս բարով ասելով բոլորին` դուրս եկավ։ Հորաքրոջ տղան մեքենայով հասցրեց Երևան։

Ո՞ւր են տղաները,
Որոնց թեժ կրծքի տակ
Լավայում էր սերը,
Կարոտն` հայրենի տան…
Նրանք նվիրումով մարտի ելան,
Օրհնանքով հայրենի
Հավատով` Մայր լեռան…

Երջանիկ մարդիկ են իրենց հայրենիքում ծնվածները։ Իհարկե, նրանք էլ զուտ իրենց մարդկային հոգսերն ու մտահոգություններն ունեն, աշխատելու, ապրելու խնդիրները, բայց նրանց հոգին, սիրտը, միտքը մեծ հաշվով հանգիստ է, նրանք յուրայինների մեջ են, իրենց հող ու ջրի վրա, իրենց արմատներին մոտ ու հարազատ□ Բոլորովին ուրիշ է դրսում ծնված հայի վիճակը, եւ բոլորովին այլ, եթե ծնվել, աչք ես բացել Թուրքիայում, Քյաթխա փոքրիկ, բայց շատ գեղեցիկ մի քաղաքում։ Ես վերջիններից եմ։ Ինձ ու իմ նմաններին բաժին է հասել այնտեղ ծնվել, ապրել ու մեծանալ։ Ծնվել, ապրել ու մեծանալ ինքդ քեզ օտար, քո էությանը, քո արմատներին խորթ, մի տեսակ երկփեղկված ներաշխարհով, հոգեբանությամբ□ Երանի մարդու հոգսը միայն հաց ճարելու հոգսը լիներ, բայց երբ դու սկսում ես ապրել ինքդ քեզ գտնելու, ճանաչելու հոգսով, սովորական «ապրել» բայը բոլորովին ուրիշ իմաստ ու բովանդակություն է ստանում։

Դեկտեմբերի 2-ին Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինի այցը Հայաստան որակական իմաստով նշանավորվեց ոչ միայն իբրեւ նոր հերթական հանգրվան երկկողմ հարաբերություններում, այլ նաև արձանագրեց աշխարհաքաղաքական նոր իրավիճակ: Թեև այցի առանցքում Մաքսային և Եվրասիական միություններին Հայաստանի անդամակցելու հետ կապված տնտեսական և իրավական հարցերի շուրջ քննարկումներն էին, ինչպես և տասնյակից ավելի պայմանագրերի ստորագրումը, այդուհանդերձ Ռուսաստանի ղեկավարի ներկայությունը Գյումրիում տեղակաված ռուսական 102-րդ ռազմակայանում և ռազմաքաղաքական համագործակցության հեռանկարների մասին հայտարարությունները տարածաշրջանային զարգացումների տեսանկյունից միանգամայն այլ բնույթ հաղորդեցին այցին:

Այս տոնական օրը շրջանի Իշխանաձոր գյուղում կայացավ տարածքի համայնքների ղեկավարների հերթական խորհրդակցությունը, որը վարեց ԼՂՀ վարչապետ Արա Հարությունյանը: Ներկա էին նաև ԼՂՀ փոխվարչապետ Արթուր Աղաբեկյանը, վարչապետի օգնական Արամ Մխոյանը, քաղաքաշինության նախարար Կարեն Շահրամանյանը, գյուղնախարար Անդրանիկ Խաչատրյանը, վարչապետի վերահսկողության ծառայության պետ Արմո Ծատրյանը, գյուղի և գյուղատնտեսության աջակցության հիմնադրամի տնօրեն Աշոտ Բախշիյանը: Շրջվարչակազմի ղեկավար Սուրեն Խաչատրյանը ներկայացրեց օրակարգը:

Մյուս երկու մուտքերի վիճակն ավելի վատ էր: Մենք, որ գրաֆիկից բավական առաջ էինք անցել, սկսեցինք ներկել դռներն ու պատուհանները: Այդ օրերին գումարտակ բերեցին մի ռուս զինվորի` Իվանովին: Նա նույնպես մեր զորակոչի զինվոր էր, ծառայել էր Բելառուսիայի զորամասերից մեկում: Ծանոթանալիս նա իր տեղափոխման պատճառների մասին բան չասաց, մենք էլ չհետաքրքրվեցինք: Իվանովը օրվա մեջ երկու-երեք անգամ պահեստապետ տիկին Գալյայից լիտրանոց բանկայով ներկ էր վերցնում, բայց արած գործը չէր երևում: Մի անգամ, երբ մտա այն բնակարանը, որտեղ նա էր աշխատում, օղու հոտն ընկավ քիթս: