Մեր զինվորները խաղաղության և անվտանգության պահապաններն են: Բանակում ծառայում է նաև իմ մորեղբայրը` Սերգեյ Ավետիսյանը: Նա լավ է ծառայում, մասնակցել է անգամ ականազերծման աշխատանքներին: Մեզ էլ երբ զանգում է, միշտ ասում է՝ չմտածե՛ք, ամեն ինչ լավ է, անհոգ եղեք` սահմանին մեր հայրենիքի պաշտպան զինվոր տղերքն են:

ԵՊՀ հայ գրականության ամբիոնի վարիչ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Սամվել Մուրադյանի եւ Ռուզաննա Կրպեյանի (Թաթուլ Կրպեյանի քույրը) հետ Ստեփանակերտում հյուրընկալվեցինք Արա Ավանեսյանի քրոջ՝ Կարինեի տանը: Ամուսինը հրաշալի, կիրթ, Արցախյան ազատամարտին իր ավանդը բերած եւ նաեւ անչափ հյուրասեր մարդ էր, – պատմում է ԵՊՀ «Վարդանանք» ակումբի նախագահ տիկին Սաթենիկ Աբրահամյանը:

Դուք չվախեցաք նենգ թշնամիներից,
Չար հոխորտանքներից նրանց բազմաբեմ,
ԵՎ հայացքներից նրանց թունալից,
Նրանց չարախինդ հեգնանքից անդեմ:

Էլմիրա Աղայանն իր մարտական կենսագրությունն սկսեց Արցախի հերոս Սամվել Բաբայանի հրամանատարությամբ գործող գումարտակից: Պատրաստակամության եւ պատասխանատվության շնորհիվ կարողացավ քայլ առ քայլ հաղթահարել մարտական ծառայության դժվարությունները:
Ազատամարտի առաջին շարքերի մարտիկներից էր հայրենյաց պաշտպան հայ կինը: Նա մենակ չէր. Աղայանների ամբողջ գերդաստանն էր ելել Ազատամարտի:

Տիկին Սուսաննայի համար ուրիշ խորհուրդ ունի հուլիսի 23-ը: Այդ օրը ծնվեց ավագ որդին` առաջնեկը, որին Նվեր անվանակոչեցին: Ամուսինը` Արկադյան, ցնծության մեջ էր: Հետո ծնվեցին Նախշունը, Նորիկը: Ադրբեջանցիները գրավեցին Հարությունագոմերը՝ հայրը նրանց տեղափոխեց թիկունք, իսկ ինքը մնաց ծննդավայրը ազատագրելու: Արկադյան հերոսաբար զոհվեց… Նվերը 7 տարեկան էր, Նախշունը` 5, իսկ Նորիկը` 2 տարեկան: Հայրիկի զոհվելուց հետո Նվերը վերադարձավ հայրենի գյուղ, որտեղ ապրում էին եւ՛ հորական, եւ մորական տատիկ-պապիկները:

Երբեմն խաղաղության ժամանակ չստացված հարսանիքները հաճախ իրականություն են դառնում հենց պատերազմի ժամանակ: Այսպիսին է կյանքը: Արցախյան ազատամարտի մասնակիցներ Լյովա և Կատյա Մանուկյանների ընտանիքը նույնպես «պարտական է» պատերազմին, քանի որ հենց այդ տարիներին է ստեղծվել ու կայացել իրենց օջախը:

Սիրելի՛ ընկեր, նամակներդ ստացած եմ եւ զարմանքով կարդացած. ես ու՜ր, Օսմանյան փարլամենթի անդամ ըլլալը ուր: Այդ ոճրագործներու ոհմակները, որոնք հոդ նստած են, ես անոնց չեմ հավատար եւ երկրորդ, որ իմ գործս չէ հոդ գալ եւ այդ աթոռին վրա նստիլ: Ես կը փափագիմ, որ օր մը պատվով մեռնիմ: Ոչ այդ աթոռը եւ ոչ ալ 50 օսմ. ոսկի ամսականը կ’ուզեմ: Զիս հանգիստ ձգեցեք իմ պուլկարական համեստ հյուղակիս մեջ։ Ես կը նախընտրեմ հոս ճակտիս քրտինքով եւ բազուկիս ուժով ցորեն, գարի, լուբիա եւ գետնախնձոր ցանել եւ մշակել ու ապրիլ, քան թե գալ եւ փարլամենթի անդամ ըլլալ: Բոլոր ընկերներուս բարեւ: