Հանրակրթական առարկաների հետ այստեղ կարևորվում է նաև ռազմական և մարզական կրթությունը: Սաներին նախապատրաստում են ինքնուրույն կյանքի, տղաների մեջ սերմանում ընկերասիրություն, միասին գործելու և հաղթելու, դժվարության մեջ մեկը մյուսին օգնելու ձգտումը: Հաճախակի են կազմակերպվում արշավներ, բանակումներ և մրցումներ:
Կրթահամալիրի պետ, մայոր Արման Միրզոյանը և կրթահամալիրի ամբողջ կոլեկտիվը ջանք չեն խնայում, որ կրթահամալիրն ավարտող սաները լինեն հայրենասեր ու երկրի համար իրենց լուման ներդնող քաղաքացիներ: Նրանցից շատերը ավարտելուց հետո ուսումը շարունակելու են կրթական աստիճանով բարձր ռազմական ուսումնական հաստատություններում և հետագայում համալրելու հայոց բանակի սպայական կազմը:

Թովմաս ու Պետրոս եղբայրները փրկվեցին Վարդանյան մեծ գերդաստանից ու բնակություն հաստատեցին Թալինի Դավթաշեն գյուղում: Երկու եղբայրներն էլ հայտնի հեքիաթասացներ, հրաշալի բանասացներ էին: Լինում էին ձմռան գիշերներ, երբ նրանց պատմությունները մնում էին անավարտ, ու հարևան -դրկիցները հաջորդ օրը դեռ մութը չընկած նրանց տանն էին: Ու նորից ծայր էին առնում պատմությունները: Չնայած բոլոր հեքիաթների ավարտը բարի էր, սակայն Թումոն (Թովմասին ու Պետրոսին գյուղացիները կարճ Թումո ու Պետո էին ասում) ամեն հեքիաթի ու պատմության ավարտին ձեռքը ախով խփում էր ծնկներին ու անլսելի շշնջում. «Ախ, իմ անուշ էրգիր»: Ու բոլորը գիտեին, որ նորից հիշել է Սասունի Ախունդ գյուղն ու այնտեղ մնացած սուրբ մասունքները:

Զինվորներն, օրինակ, հաճախ են մտածում և անգամ այստեղ-այնտեղ խոսում «կորցրած տարիների» մասին, իսկ իրականում դրանք անգնահատելի ձեռքբերում են, որը միայն հինգ, տասը տարի հետո կզգան: Ուղղակի պետք է փորձել շատ լավ ծառայել, բանակից վերցնել առավելագույնը, որ կարելի է ստանալ և այն ամենը, ինչ կարող ես տալ: Եթե տանկիստ ես, լավ տանկ վարել սովորի՛ր, եթե հերթապահ ես, դիրքդ ամուր պահի՛ր: Եթե բանակային կյանքում կարողացել ես լեզու գտնել բոլորի հետ, հետագայում, եթե, ասենք, գործարար էլ լինես, շատ ավելի լավ կկարողանաս կառավարել: Այսինքն՝ իրականում օգուտը շատ ավելին է, քան կորուստը:

…Ես ծնվել եմ անժամանակ` երկունքի հանկարծակի ցավերից. ծնվել եմ, թե չէ, տատմայրս գլուխը ճոճել է անմխիթար, հոգոց հանել` ասելով, թե` երեխան անհաս է, թույլիկ, «երկար չի ապրի»: Բայց, հակառակ տատմոր կարծիքին, կամաց-կամաց պնդվել եմ, ուժ հավաքել մորս հերոսական ջանքերի շնորհիվ: Եվ ոչ ոք, ծնողիցս բացի, նույնիսկ երբեք ուշ չի դարձրել, որ ծննդյան օրից ի վեր ձախ թաթիկս միշտ փակ է եղել` ամուր բռունցք արած: Բացել եմ առանց կողմնակի միջամտության` բնազդորեն, քառասունքից էլ շատ հետո` մանկական տաշտակի մեջ լողանալիս: Նույն միջոցին էլ մայրս, անակնկալի եկած, զարմանքի ճիչ է արձակել` չհավատալով աչքերին:

Մարտը դադարեց, օրը խաղաղվեց,
Ֆիդային հոգնած թիկնեց մի քարի,
Դանդաղ, անշտապ ծխախոտ վառեց
Ու գիրկն ընկավ քաղցր հուշերի:

Նրանց դեսպան Մորգենթաուն Կ. Պոլսում Էնվերի հետ զրույցի ընթացքում մնաց ցնցված ու շվարած: Մտածելով, որ ավելի դիվանագիտական կհամարվի, եթե Էնվերին անձնապես մեղադրանքի չենթարկի, իր խոսքը այսպես սկսեց. «Իհարկե, ես գիտեմ, որ կառավարությունը երբեք այնպիսի սարսափելի բաներ չէր պատվիրի, որ արդեն տեղի են ունեցել: Դու եւ Թալեաթը եւ կոմիտեի մյուս անդամները դժվար թե ստանձնեին նման պատասխանատվություն: Անկասկած, ձեր ստորադաս մարմինները ձեր նախատեսած սահմաններից շատ ավելի առաջ են անցել, եւ հասկանալի է, որ միշտ էլ հեշտ չի լինում ենթակա պաշտոնյաներին վերահսկելը»:

Սպասվում է, որ այս շաբաթ Միացյալ Նահանգների Ներկայացուցիչների պալատի նախկին խոսնակ Դենիս Հասթերթը մեղավոր կճանաչվի գաղտնի վճարումներ կատարելու համար՝ դպրոցում ըմբշամարտի մարզիչ եղած ժամանակ իր կողմից սեռական բռնության ենթարկված տղաների լռությունը գնելու համար: Դաշնային դատախազների հետ մեղքի ընդունման այս գործարքը կնիք կդնի նրա դատական արձանագրությունների վրա՝ այդպիսով հանրությունից թաքցնելով նրա դեմ վկայությունների մանրամասները: