2018
«Ոնց է երեւում, որ սովոր է վերելքներ հաղթահարելուն»,- ասում եմ մեր լուսանկարիչ Արեգին՝ նայելով, թե հենակետի պատասխանատու, ավագ լեյտենանտ Ասքանազ Հակոբյանը դեպի դիրք բարձրացող զառիթափ արահետը ինչ հեշտությամբ է հաղթահարում` հազիվ դիպչելով ժայռակերտ աստիճաններին:
Մռավ լեռան ստորոտին, Թարթառ գետի ձախ ափին է ծվարած սահմանամերձ- սահմանապահ Մատաղիսը: Խորհրդային տարիներին, հայտնի էր կաուչուկի, լուցկու, մանրահատակի, հացի գործարաններով: Մատաղիսի դպրոց ուսանելու էին գալիս անգամ շրջակա գյուղերից:
Ի տարբերություն ընդհանուր հոգեբանական պատրաստության՝ հատուկ հոգեբանական պատրաստությունը այդքան էլ կապված չէ ուսուցման և դաստիարակության գործընթացների հետ և ավելի մոտ է խնդրի կատարաման ինքնուրույն հոգեբանական պատրաստությանը:
Բանակը ամենակարեւորն է։ Բանակը պետականության հիմքն է ու գագաթը, բանակը մեր հավաքական բարոյականությունն է, մեր հավաքական քաջությունը, մեր հավաքական ուժը։
Երբ դեռ շատ փոքր էի, ամեն տարի մորս եւ քրոջս հետ այցելում էի Հայաստան ու Արցախ: Ընկերներիս հարցերին այսպես էի պատասխանում՝ գնում եմ հարազատներիս տեսակցելու: Հիմա, երբ գալիս եմ Հայաստան, ասում եմ. «Ես տուն եմ գնում»:
«26 տարի է բատինկա եմ հագնում, առավոտից երեկո սա է՝ հենակետից հենակետ, մեկ առ մեկ հաց ու ջուր հասցնելով անցնում ենք ամբողջ առաջնագիծը, դժվար է, ամեն մարդու բան չէ զինվորական ծառայությունը, ամեն մարդ չի դիմանա, ամեն մարդու բախտ չի վիճակվում գիշերը գլուխը բարձին դնելուց զգալ հոգևոր մեծ ուժը, հոգու հանգստությունը, որ իջնում է վրադ. առաջնագիծը պահող զինվորին հաց հասցնելը սրբազան մի բան է».-Սամսոն Բոլյանը զորամասի պայմանագրային գումարտակի թիկունքի պետն է, ծանոթացանք, երբ մեզ մարտական հենակետեր էր ուղեկցում: