Սույն թվականի մարտի 31-ը կհիշվի ոչ միայն նրանով, որ ամբողջ աշխարհում անցկացվում էր «Երկրագնդի ժամը» ակցիան, այլև նրանով, որ այդ օրը Ադրբեջանում նշվում էր «ադրբեջանական ժողովրդի ցեղասպանության հերթական տարելիցը». Այսպես` համաձայն ադրբեջանական պաշտոնական տեսակետի` «1918թ. մարտին Բաքվում և ներկայիս Ադրբեջանի այլ գավառներում տեղի ունեցած ջարդերի արդյունքում սպանվել են տասնյակ հազարավոր ադրբեջանցիներ»: Թե ով էր կազմակերպել և իրականացրել «ադրբեջանցիների ջարդը», գուշակել դժվար չէ, քանի որ Ադրբեջանում տեղի ունեցած ցանկացած բացասական դեպք և երևույթ անկախության ձեռքբերումից հետո Ադրբեջանի իշխանությունները վերագրում են «նենգադավ և անշնորհակալ հայերին»: Այս դեպքը ևս բացառություն չէ:

Մարտի առաջին տասնօրյակը մեր զորամասի կյանքում նշանավորվեց մի շարք գեղեցիկ ու անմոռաց միջոցառումներով և հանդիպումներով։ Առաջին միջոցառումը, որին մենք՝ զինվորականներս ու սպաներս, երկարատև էինք նախապատրաստվել և անհամբերությամբ էինք սպասում, նվիրված էր մեր բանակի 20-ամյակին և սպարապետ Վազգեն Սարգսյանի ծննդյան 43-րդ տարեդարձին։

Շարքային Տիգրան Դադունցը ծնվել է 1993 թ., Երևան քաղաքում:
Զինվորական պարտադիր ժամկետային ծառայության է զորակոչվել 9 ամիս առաջ ԵՊՀ իրավագիտության ֆակուլտետի 2-րդ կուրսից: Գերազանցիկ ուսանողը այսօր դարձել է օրինակելի զինվոր:
– Հպարտ եմ և շատ ուրախ, որ ծառայում եմ հայոց բանակում: Յուրաքանչյուր հայ երիտասարդ` անկախ ընտրած մասնագիտությունից և տաղանդից, պետք է իր պարտքը կատարի հայրենիքի հանդեպ: Բանակը լուրջ դարբնոց է, այնտեղ մեկ անգամ կոփվելով` ամրացնում ես կամքդ, հզորանում և կայանում իբրև լիարժեք քաղաքացի և մարդ, հայրենասեր, որ միշտ պատրաստ է հայրենիքի համար մարտնչելու:

Համազգային պատերազմը ընդհանուր թշնամու դեմ և բոլորին հարազատ հողի համար, բարձրացնում է «մենք»-ի գաղափարը։ Համազգային միասնականությունը դրսևորվում է ոչ միայն ազատագրական պայքարի գաղափարի շուրջ, այլև հասարակական կյանքի բոլոր ոլորտներում։ «Մենք»-ը դառնում է մտածելակերպ, հոգեբանություն և պայմանավորում է մարդկանց վարքն ու գործելակերպը։ Պատահական չէ, որ պատերազմի տարիներին մենք ավելի հանդուրժող, բարյացակամ և միասնական էինք ոչ միայն ճակատում, այլև թիկունքում՝ կենցաղային հարաբերությունների մեջ։ Այդ տարիներին մեր հոգեբանության մեջ արմատավորվեց սեփական ուժը կողքինի ուժով պայմանավորելու գիտակցումը, կողքինին կարևորելու պատրաստակամությունը։

Ապրիլի 14-ին իր բնակարանում դիպուկահարի կրակոցից զոհվեց ԼՂՀ Գերագույն խորհրդի առաջին նախագահ Արթուր Մկրտչյանը: Նա ծնվել էր 1959 թվականի փետրվարի 10-ին, Հադրութի շրջանի Էդիլլու գյուղում. պատմական գիտությունների թեկնածու էր, եղել էր Հադրութի երկրագիտական թանգարանի տնօրենը և շրջանի ինքնապաշտպանության կազմակերպիչներից մեկը: Ապրիլի 15-17-ին ԼՂՀ-ում, իսկ 17-ին՝ Հայաստանի Հանրապետությունում հայտարարվեց սուգ: Ինքնապաշտպանության ուժերի հրամկազմը հայտարարեց, որ դժվարին այդ պահին ըստ ամենայնի սատարում է ԼՂՀ իշխանություններին:

Ամենայն հայոց բանաստեղծ. այսպես ենք մենք ճանաչում և գնահատում մեր ազգի մեծագույն զավակներից մեկին՝ Հովհաննես Թումանյանին, և դա մի «տիտղոս է», որ նույն այդ ազգը պետք է շնորհեր և շնորհել է իր միջից ծնված ամենաարժանավորին, ամենաընտրյալին։ Փորձենք հասկանալ՝ ինչո՞վ այդպիսին եղավ հենց Թումանյանը, ի՞նչն է առանձնացնում նրան որպես մեծություն՝ հայ գրականության մեջ և, ընդհանրապես, հայ կյանքում ունեցած իր բացառիկ դերով ու նշանակությամբ։

1942թ.-ին Իոսիֆ Ստալինը ԱՄՆ-ի դեսպանին հրավիրեց միասին դիտելու «Վոլգա-Վոլգա» ֆիլմը: Դեսպանը ֆիլմը հավանեց, իսկ Ստալինը, նրա միջոցով, ֆիլմի օրինակը խնդրեց փոխանցել նախագահ Ռուզվելտին: Նախագահը ֆիլմը դիտեց, սակայն չհասկացավ, թե ինչու է Ստալինը այս ֆիլմը ուղարկել իրեն: Այդ ժամանակ Ռուզվելտը խնդրեց թարգմանել ֆիլմում հնչող երգերի բառերը: Երբ թարգմանվեց ֆիլմի երգերից մեկը, որը նվիրված էր «Սեվրյուգա» գնացքին (Ամերիկան Ռուսաստանին գնացք է նվիրել,/ Առջևից` գոլորշի, հետևից` անիվներ/ և սարսափելի, սարսափելի, սարսափելի դանդաղ ընթացք), նախագահը բացականչեց.«Այժմ ինձ հասկանալի է նրա ակնարկի իմաստը, նա մեզ կշտամբում է «դանդաղ ընթացքի» համար: Մենք մինչև այժմ չենք բացել երկրորդ ռազմաճակատը»: