Այսօր հանրապետության շուկաների վաճառասեղանների ամենաընտիր հայկական միրգը ծիրանն է։ Արտակարգ համեղ պտուղ, այն հայոց բուսաշխարհի հրաշալիքն է։
Ծիրանը չափազանց օգտակար, առողջարար միրգ է, որն իր մեջ պարունակում է կենսականորեն անհրաժեշտ շատ սննդանյութեր։ Հատկապես A վիտամինի պարունակությամբ այն համազոր է կովի կարագին և հավի թարմ ձվին։

Զորավար Անդրանիկը Կարինի (Էրզրումի) անկումից հետո նշանակվել էր արեւմտահայերից կազմված Հայկական առանձին հարվածող զորամասի հրամանատար: Հրաժարվելով ճանաչել Բաթումի պայմանագիրը` 1918թ. հունիսի 2-ին նա իր զորամասով հեռացավ Դիլիջանից՝ Պարսկաստանով անցնելու Միջագետք, միանալու անգլիական զորքերին եւ շարունակելու կռիվը Թուրքիայի դեմ:
Զորավարի ծրագիրն արագորեն տարածվեց ժողովրդի մեջ, ու մի քանի օրում մարտիկների թիվը բավական աճեց:

Իսկական մտավորականը միշտ իր ժողովրդի հետ է, եւ հատկապես՝ երբ պատերազմ է, եւ նույն այդ ժողովուրդն ապրում է դժվարին, ծանր օրեր։ Այդպես եղավ Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ՝ բազմաթիվ հայ մտավորականներ անդուլ աշխատանք ծավալեցին թիկունքում, մեկնեցին ռազմաճակատ՝ ոգեւորելու մարտիկներին, շատերը կռվեցին եւ ընկան քաջի մահով։
Հայրենական մեծ պատերազմում հայրենասեր գրողի իր առաքելությունը կատարեց անվանի արձակագիր, մայոր Հմայակ Սիրասը։

Անիմանալի են զինվորական կյանքի ճանապարհները՝ հաճախ դրանք հատվում են այնտեղ, որտեղ չեն սպասվում, եւ դրանով իսկ դառնում են կենսագրության ուշագրավ մի էջ, հիշվում եւ պատմվում։
Այդպիսի մի հուշ պատմում է գրող Հարություն Մկրտչյանը՝ «Անհայտ զինվորի հիշատակարանը» հայտնի վեպի հեղինակը։

Հայոց Խոսրով Կոտակ արքայի անտառը օղակող Գեղամա լեռների մի բազուկին է ծվարել փոքրիկ Շաղափ գյուղը։ Ինչպես շատ հայկական բնակավայրեր, անցած դարերում այս գյուղն էլ ապրել է իր ավեր ու ամայի, ծաղկուն ու շեն ժամանակները։ Գյուղը նորից շունչ առավ, երբ հայոց Մեծ եղեռնից մազապուրծ գաղթականները բնակություն հաստատեցին այստեղ։ Այն դարձավ հայոց բարբառների խճանկար, որովհետեւ պատմական Հայաստանի իրենց բնակավայրերի խոսքն ու շունչը, ավանդույթները իրենց հետ գյուղ էին բերել հայ գաղթականները։

Հայոց երկրորդ Լուսավորիչ Գրիգորի աստվածաշնորհ գործունեության, հայոց համազգային մկրտության, քրիստոնեությունը Հայաստանում պետական կրոն հռչակելու իրողության հետ կապված տոները առանձնակի նվիրականություն ունեն Հայ եկեղեցու յուրաքանչյուր զավակի համար, որովհետեւ դրանց խորհրդով մեկ անգամ եւս զգալի է Աստծու ներկայությունը հայոց մեջ, Աստծու շնորհը հայ ժողովրդին եւ Բարձրյալի հանդեպ վերջինիս հավատի կենդանացնող ու փրկարար զորությունը:

Սպաներին կրթելու և դաստիարակելու մեթոդների շարքում իր նշանակությամբ առանձնանում է անձնական օրինակի մեթոդը: Բազմաթիվ զինվորականներ իրենց նվիրված ու անբասիր ծառայությամբ, մարտի դաշտում ձեռք բերած գիտելիքներով ու հարուստ փորձով վաստակել են մասնագիտական յուրատեսակ «չափանիշ» լինելու իրավունքը, որին ծանոթանալով` երիտասարդներն իրենք էլ ձգտում են դրսևորվել լավագույն կողմերով: