Երկի՛ր Հայաստան, ողբա՛, մռնչա՛,
որ ձայնդ լսեն,
Արար աշխարհը մեջքը քեզ արած՝
Կաղամբ է տնկում, առուծախ անում,
Դրամ է դիզում ու ամուսնանում։

Քանի որ Աստված գթառատ Հայր է, ուստի պատժելով խրատում է: Ինչպես մեր երկրավոր, մարմնավոր հայրերն են իրենց զավակներին պատժում` խրատելու համար, այնպես էլ մեր երկնավոր Հայրը: Քրիստոսն ասում է. «Դուք, որ չար եք, գիտեք ձեր որդիներին բարի պարգեւներ տալ, որքան եւս առավել ձեր Հայրը, որ երկնքում է, բարիքներ կտա նրանց, որ Նրանից ուզում են» (Մատթ. Է 9-11): Նա սուրբ է ու բարի, ուստի պատժելով, տանջելով ու չարչարելով` խրատում է ու միշտ բարին կամենում Իր զավակներին: Աստված պատժում է նյութական իրողությունների միջոցով. զրկում է ինչ-որ բանից, պատճառում մարմնական, նյութական վնասներ։ Եվ եթե մարդն այդ նյութական իրողություններից կարողանա վեր կանգնել, հավատքով տեսնել աստվածային գութն ու ողորմությունը, նրա համար պատիժն իբրեւ խրատ կդիտվի:

Լուսադեմին առաջին «վերկացը» չափազանց վատ ստացվեց: Երկու մետր հասակ ունեցող կրտսեր սերժանտ Կլիշը հրամանն անվերջ կրկնում էր, բայց ամեն ինչ ավելի վատ էր ստացվում: Ոչ մի կերպ չէինք կարողանում ոտքի փաթաթանը ճիշտ ու ժամանակին փաթաթել: Այնուհետեւ վազեցինք, լվացվեցինք ու գնացինք նախաճաշի: Գիշերը սկսված անձրևը հինգ-տասը րոպեով դադարում ու նորից էր սկսում: Պարբերաբար լսվում էր էլեկտրալարերին ու ցանկապատին շարված ագռավների կռնչոցը: Ես երբեք այդքան մեծ երամ չէի տեսել: Գիշակերներն իջնում էին ճաշարանի մոտ գտնվող աղբարկղերին ու նորից թառում իրենց տեղերը: Երբ շատ էին կռավում, իմ համագյուղացի Վարդանն ասում էր.
-Սրանց կռկռոցը վատ նշան է, զգույշ լինենք՝ մի բան չպատահի՞:

Այսօր (09. 11. 2013թ.) աշունն ավելի էր իր իրավունքների մեջ: Առավոտից մանր անձրև էր մաղում, իսկ մառախուղը պատել էր անտառ ու ձոր: Այնուամենայնիվ արդեն որոշված էր՝ պետք է հասնեինք Որոտանի աջափնյա լանջերին թառած Մազրա գյուղատեղի: Այստեղ բավականին լավ վիճակում պահպանվել է 17-րդ դարի բազիլիկ հայոց եկեղեցին: Ճանապարհվում ենք Գորիսով՝ դեպի Կապան ձգվող մայրուղիով: Թասի կեռմաններն իջնելով՝ հասնում ենք Որոտան գետին ու համանուն գյուղին, որը, մինչև տարածքի ազատագրումը, գտնվում էր Ադրբեջանի Կուբաթլուի շրջանի սահմանի մոտ: Սկսվում է վերելքը: Աշնանային բազմազան գույները, մառախլապատ անձրևային երկինքը, «Որոտան» ՀԷԿ իջնող ջրվեժը մի անասելի գեղեցկություն էին ստեղծել:

Մեր ընտանիքը շատ մեծ է եղել, ունեցել ենք Մաին տատ, նրա անունով են ինձ կոչել Մարիկա: Մաին տատը ամուսնացած էր Մկրտչի հետ: Ծնվում են իմ պապը` Իգնատը և նրա եղբայրը` Մադաթը: Ամուսինը մահանում է, նա երկրորդ անգամ է ամուսնանում մի մարդու հետ, որը որդի և երկու դուստր ուներ: Խմբակային այս լուսանկարի վրա զինվորական համազգեստով Իգնատն ու Մադաթն են, կենտրոնում էլ Մաին տատն է իր երկրորդ ամուսնու և նրա երեխաների հետ: Իսկ այս երկու երեխաները չգիտենք, թե ովքեր են: Հավանաբար նրանց վերցրել ու որոշ ժամանակ պահել են:

Մարդը կրոնական էակ է, նա դեռ հիշում է, որ մի ժամանակ ինքը պաշտում էր իր Արարչին եւ երջանիկ էր իր դրախտային գողտրիկ անկյունում:
Մարդու հոգում կա մշտապես լցվելու ենթակա մի անկյուն, որը լցնելու փնտրտուքներում նա հաճախ ընտրություն չի կատարում աղբյուրների, միջոցների, ճանապարհների միջեւ, ինչի հետեւանքով հասնում է սխալ նպատակակետի:
Մարդը իր հոգու այդ դատարկ անկյունում ծնկում է բոլորի եւ ամեն ինչի դիմաց` սկսած սեփական անձից, վերջացրած դիվաբնակ կուռքերով ու նրանց իշխանով: Հենց այդպես են բոլոր ժամանակներում առաջացել հերձվածները, հերետիկոսությունը, սնահավատությունը, աղանդները եւ բոլոր ճշմարտանման, բայցեւ ճշմարտազուրկ գաղափարները:

Երբ Մոսկվան անցանք, սկսեցին զինակոչիկներին խումբ-խումբ իջեցնել վագոններից: Կեսգիշերին գնացքը կանգնեց Պսկով քաղաքի կայարանում: Քիչ անց բացվեց մեր վագոնի դուռը, և շարժակազմի հրամանատարի հետ կառամատույցին կանգնած սպաներից մեկը՝ ծովայինի համազգեստով մի կապիտան, հայտարարեց.
-Ում անուն, ազգանուն, հայրանունը կկարդամ, թող առաջ գա ու ցած իջնի: